HALKLA İLİŞKİLER ARAŞTIRMALARI - Deneme Sınavı - 2

Nitel değişkenler gözlemden gözleme farklılık gösterirler ancak bu farklılık derece yönünden değil kalite ve çeşit yönündendir. Değişkenin özelliği sınırlandırılabiliyorsa nitel değişkendir. Cinsiyet, medeni durum, göz rengi, din, milliyet gibi değişkenler nitel değişkenlerdir. Doğru cevap E'dir.

Örnek olay, tarama modellerinden biridir. Doğru cevap A'dır.

Özgecan Aslan cinayeti problemin örnek olayını oluşturmaktadır. Çalışma örnek olayla incelenebilir. Doğru cevap B'dir.

Örneklem, evren içinden seçilen ve evreni temsil etme yeterliğine sahip olduğu belirlenen görece küçük bir gruptur. Doğru cevap C'dir.

Masabaşı çalışma olanağı örneklemeye ihtiyaç duyulma nedenlerinden değildir. Doğru cevap D'dir.

Araştırmanın raporlaştırılmasında ve kuramsal çerçevede kaynakça kullanılmalı ancak araştırmacı kendi yorumunu ve bulgu analizini araştırmasının raporunda yazmalıdır. Doğru cevap E'dir.

Bu yöntemde bilimin değer yargılarından ve kişisel yorumlardan bağımsız yapılan gözlem ve/veya ölçümlerden elde edilen verilerden oluştuğu varsayılmaktadır.

Sürekli değişken, iki ayrı ölçüm arası kuramsal olarak sonsuz değerler alabilen değişkenlerdir. Örnek olarak yaş, uzunluk ve ağırlık gibi değişkenler sürekli değişkenlerdir.

Araştırmacının bireyler ya da gruplar arası değişkenliğini incelediği değişken, çözmeye odaklandığı problemdir. Bağımlı değişken Y ile gösterilmektedir.

Hipotez, iki veya daha fazla ölçülebilir değişkenin birbiri ile ilişkisini belirleyen bir yargıdır. Olaylar arasındaki ilişkiyi açıklamaya çalışır.

Araştırma amaçlarının bu aşamada önemi büyüktür. Gerekli olan verinin hangi yöntemle toplanacağına bu aşamada karar verilir. Bu aşamada ayrıca araştırmada kullanılacak örnekleme yöntemine karar verilmesi gerekmektedir. Araştırma modelinin oluşturulması ile değişkenleri kapsayan gerçek durumun özeti elde edilmiş olur.

Tarama modellerinde amaçların ifade edilişi genellikle soru cümleleri ile olur. Bunlar: “Ne idi?”, “Ne ile ilgilidir?” ve “Nelerden oluşmaktadır?” gibi sorulardır. Tarama araştırmacısı, tarama işleminde doğrudan kendisi gözlemleyeceği gibi daha önceden tutulmuş kayıtları ve dağınık bilgileri kendi gözlemleriyle bütünleştirerek yorumlamak durumundadır.

Bu modellere (yarı-deneme) olabilenin en iyisi olarak bakılmalıdır. Gerçek deneme modellerinin uygulanamadığı alanlarda yararlanılmalıdır. Özellikle toplum bilimlerinde yapılan araştırmalarda bu modelin uygulama geçerliliği fazladır.

Evrenin tamamının incelenmesine sayım (tamsayım) denir. Örneklem alma işlemine de örnekleme denilmektedir.

Sistematik örneklemede örnek seçimi şöyle yapılır: Evren listesinden başlangıç noktası tesadüfi olarak seçilen birimden başlamak üzere her N/ninci birim örneğe alınır. Örneğin, belediye otobüs şoförlerinden oluşan 45.000 birimlik bir evrenden 150 birimlik bir örneklem seçelim. 45.000/150=300. İlk 300 birim arasından tesadüfi olarak bir tanesi seçilir. Diyelim ki 200 seçilmiş olsun. Seçilen bu iki yüzüncü birim, ilk örnek birimidir. Bundan sonra 200’üncü birimden başlayarak liste bitene kadar her 300’üncü terim örneğe dâhil edilir. Böylece 150 birimlik örneklem elde edilene kadar işleme devam edilir. 220, 520, 820, 1120, 1420,. birimler örnekleme dâhil edilir. (220+300=520 520+300=820….….)

Araştırma örnekleminin, kartopunun küçük bir kar ile başlayıp kar ekleyerek büyük bir kar yığını alması biçimindeki gibi oluştuğu için adı kartopu örneklemesi olmuştur. Kısacası, örneklem hacmi, katılan her yeni birimin bir başka benzer birimi örneğe çağırması ya da katmasıyla büyümektedir.

Nitel araştırma insanların yaşam tarzlarını, öykülerini, davranışlarını, örgütsel yapıları ve toplumsal değişmeyi anlamaya dönük bilgi üretme süreçlerinden biridir. İstatistiksel veri analizine dayalı nicel araştırmanın aksine nitel araştırma, insanların olaylara ne tür anlamlar yükledikleri, diğer bir deyişle olayları nasıl niteledikleri sorusuna cevap aramaktadır.

Nitel araştırma yöntemlerinin bazı temel özellikleri bulunmaktadır. Bunlar:

Araştırmacının Katılımcı Rolü

Bütüncül Yaklaşım

Algıların Ortaya Konması

Araştırma Deseninde Esneklik

Tümevarımcı Analiz

Nitel Veri

Araştırma Deseninde Esneklik: Nitel araştırmada, incelenilecek olgu ya da olayın en açık ve ayrıntılı bir şekilde araştırılması, betimlenmesi ve açıklanması için eğer mümkünse birden fazla veri toplama tekniği birlikte kullanılarak bu tekniklerle elde edilen veriler birbirleriyle karşılaştırılır. Bir araştırma kapsamında birden fazla veri toplama tekniğinin birlikte kullanılmasına “çeşitleme” (triangulation) denilmektedir. Bu teknikler genellikle gözlem, görüşme ve doküman incelemesidir. Nitel araştırmalarda, birden fazla veri toplama tekniğinin birlikte kullanılması, toplanan verilerin ve yapılan açıklamaların güvenilirliğinin ve geçerliliğinin arttırılması açısından önem kazanmaktadır. Nitel araştırmada, araştırma sürecinde araştırmanın yönünün değişmesi, yeni problemlerin ortaya çıkması ve yeni yöntemlere başvurulması olasıdır. Kısaca, nitel araştırma sürecinde araştırmacı esnek bir tutum sergileyebilir.