HALK MASALLARI

Öykü

Motif

Eş metin- Çeşitleme

Karmaşık Giriş Formelleri

Geçmiş ve gelecek arasında bir bağ oluşturur.

Sınırlılıklar

Wolfram Eberhard

Bin Bir Gece Masalları

Ahmed Raşid

Akıllılar ve Aptallar Hakkında

Sakaoğlu ise Divanü Lügatit Türk’te geçen ötkünç kelimesinin sanıldığının aksine masal yerine değil hikâye anlamına geldiğini söylemiş ve Naki Tezel’in “masalın öz Türkçe karşılığı ötkünçtür” ifadesinin doğru olmadığını ifade etmiştir (Sakaoğlu, 2002: 7). Doğru yanıt B şıkkında verilmiştir.

Stith Thompson tarafından “motif ”, Propp tarafından “fonksiyon”, Veseleovskijz
tarafından “tem” olarak adlandırılan bu terim (Günay, 2011: 700) masalın en küçük yapı unsuru olarak tanımlanmıştır. Doğru yanıt A şıkkında verilmiştir.

Tarihî Coğrafi Fin Kuramı temsilci ve takipçileri tarafından kullanılan bu kavram 19. ve 20. yüzyıl halk bilimi tartışmalarının temel taşıdır. Kuramın temsilcileri Julius Krohn ve Kaarle Krohn’un Halk Bilimi Yöntemi kitabında urform, kök biçim olarak tanımlanmıştır. Doğru yanıt D şıkkında verilmiştir.

Tarihî-Coğrafi Fin yönteminin takipçilerinden C. von Sydow, Fin okulunun temel kavramı olan ur-formu eleştirmiş ve bu terim yerine “oicotypes” (ekotip) kavramını ilk kez 1927’de öne sürmüştür. Doğru yanıt C şıkkında verilmiştir.

Pertev Naili Boratav 'formel' kavramı yerine 'tekerleme' kavramını önermiştir. Doğru yanıt E şıkkında verilmiştir.

Epik yasalar şunlardır:
1. Giriş ve Bitiş Kuralı
2. Yineleme Kuralı
3. Üçler Kuralı
4. Bir Sahnede İki Kuralı
5. Zıtlık Kuralı
6. İkizler Kuralı
7. İlk ve Son Durumun Önemi Kuralı
8. Anlatının Her Zaman Tek Bir Çizgi Üzerinde Olma Kuralı
9. Kalıplaştırma Kuralı
10. Büyük Tablo Sahneleri Kuralı
11. Anlatı Mantığı Kuralı

Doğru yanıt D şıkkında verilmiştir.

Panchatantra’nın ortaya çıkış tarihi bilinmemekle birlikte M.Ö. 200’lü yıllarda yazıya geçirildiği düşünülmektedir. ‘Fabl’ tarzında masal içeren bu kitabın Vişnu Şarman adlı bir bilgin tarafından yazıldığı düşünülmektedir. Doğru yanıt B şıkkında verilmiştir.

Saim Sakaoğlu Masal Araştırmaları adlı kitabının “Arap Masalları” bölümünde incelediği Binbir Gece Masalları‘nın (Elf Leyle ve’l-Leyle) masal alanının en önemli külliyatı olduğunu ifade etmiş ve kadınların sadakatsizliği üzerine kurulan bu külliyatın bin bir gece boyunca, sabahın ilk ışıkları doğuncaya kadar anlatıldığını belirtmiştir. Doğru yanıt C şıkkında verilmiştir.

Jung’ın bahsettiği dört arketip ise şunlardır:
1. Anne Arketipinin Psikolojik Yönleri
2. Yeniden Doğuş Üzerine
3. Masallarda Ruhun Fenomenolojisi Üzerine
4. Hilebaz Figürünün Psikolojisi Üzerine (Jung, 2012: 17-137)

A şıkkında verilen 'Talihin (Kaderin) Tersine Çevrilmesi' Stith Thompson'ın belirlediği motiflerin ana başlıklarından biridir. Bu durumda doğru yanıt A şıkkında verilmiştir.

Bilmeceler eşya, insan, hayvan, bitki, doğa ve inanışla ilgili bilgilerin üstü kapalı olarak anlatılması ve onun ne olduğunun düşünülerek bulunmasını hedefleyen çoğu kalıplaşmış sözlerdir. Doğru yanıt E şıkkında verilmiştir.