aofsorular.com
EDB206U

HALK MASALLARI

1. Ünite
Soru 1
Aşağıdakilerden hangisi Umay Günay'a göre masal türünün bu döneme kadar Türkiye’deki isimlerinden değildir?
Soru 2
"Halk bilimci _______________ masalların, yaratıldıkları toplumlardan göç ederek başka toplumlara geçişiyle birlikte kaçınılmaz değişikliklerin meydana geleceğini belirtir. Ona göre bu durum sosyal çevre, kültürel davranış ve kişisel yetenek değişkenlerinin de etkisiyle bir masalın nihai şeklinde, metninde ve yapısında açık farklılıklar meydana getirebilir." Verilen boşluğa aşağıdaki seçeneklerden hangisi getirilirse verilen bilgi doğru olur?
Soru 3
Umay Günay, Elazığ Masalları ve Propp Metodu adlı çalışmasında “masal” kelimesinin Arapça “mesel” kelimesinin anlamının ve söylenişinin değişmesinden türediği bilgisinin Türkçe ve Osmanlıca sözlüklerde yer aldığını aktarır ve “mesel” kelimesinin “halk dilinde yaygın ve benimsenen öğüt” anlamına geldiğini söyler. Günay bu türün 19. yüzyıldan beri masal adıyla anıldığını bu döneme kadar Türkiye’de bu türün adının aşağıdakilerden hangisi olarak da geçtiğini söylememiştir?
Soru 4
Masalın tanım probleminden önce uzun süre masala hangi ismin verilmesi gerektiği konusunda tartışmalar yaşanmıştır. Aşağıdakilerden hangisi masal için önerilen isimlerden biri değildir?
Soru 5
Aşağıdakilerden hangisi masalların içerik özelliklerinden biri değildir?
Soru 6
Aşağıdakilerden hangisi masalların şekil özelliklerinden biridir?
Soru 7
Aşağıdakilerden hangisi masalların işlevlerinden biri olamaz?
Soru 8
"__________________ geleneksel bir türü çalışabilmenin dört yolu olduğunu söyler. Birincisi; ‘sanatçının şekil veren elinin önemi üzerinde durur, sanat işini ve onun seyirci üzerindeki etkisini, işi yapmanın veya yorumlayanın elle yapılan enerjilerinin yan ürünü olarak görür.’ İkincisi; ‘nesne olarak sanat çalışmasını merkeze alır, onun sanatçısını konu dışına iter. Üçüncü yaklaşım; ‘ilk olarak performansın dinleyiciyi nasıl etkilediği ile ilgilenir.’ Dördüncüsü ise ‘dinleyicinin performansı etkileyiş şekline, odaklanır." Verilen boşluğa hangisi getirilirse bilgi doğru olur?
Soru 9
Stith Thompson hangi kitabında masalın tanımını “Masal, motif veya epizot silsileleri içeren belirli bir uzunluktaki anlatılardır. Belirli bir mekâna veya belirli karakterlere sahip olmayan masal gerçek dışı bir dünyada olağanüstülüklerle doludur. Bu masal ülkesinde mütevazı kahramanlar, düşmanlarını öldürür, krallığa yükselir ve prensesler ile evlenirler” şeklinde yapmıştır?
Soru 10
Saim Sakaoğlu’nun aktarımına göre masal için; “mesel, hâlâ hikâye, dâsitân, menkabe manasına fıkra ve kaziyyeden gayri” diyen kimdir?
Soru 11
İstanbul’dan derlediği masalları ile bilinen aşağıda verilen kişilerden hangisi masal hakkında “olayların geçtiği yer ve zaman belirli olmayan, peri ve cin, dev, ejderha, cadıkarı, arap, padişah, vezir gibi kahramanları belirli kişileri temsil etmeyen hikâye” demiştir?
Soru 12
Umay Günay'a göre masal sözcüğünün etimolojik kökeni olan "mesel" sözcüğü hangi dile aittir?
Soru 13
Masalın birbirini izleyen iki tanımını veren; birinci tanımı işlevlerin dizilişine göre yapan, ikinci tanımda ise masalın yedi kişiden oluşan bir taslağı izlediğini belirten biçim bilimci aşağıdakilerden hangisidir?
Soru 14
Stith Thompson’a göre masallarda yasak, sihir, aldatma, ödül-ceza, talihin tersine çevrilmesi, kader ve olağanüstülükler olarak örneklenen, masalın en küçük unsuruna ne ad verilir?
Soru 15
Azerbaycanlılar masalı hangi sözcükle adlandırmıştır?
Soru 16
I. Sözlü kültüre ait yaratımların, çevresel ve sosyal dinamiklere göre daima değişmesi 

II. Masalların her dönemde farklı türler altında incelemeye tabi tutulması 

III. Masal ve anlatıcıların dünya üstündeki hareketliliği

IV. Masalların destan ve halk hikâyelerine göre daha kısa oluşu

Yukarıdakilerden hangileri, masalı açıklayan standart bir tanım üretmeyi zorlaştıran nedenler arasındadır?

Soru 17
I. Masallar genellikle nesir (mensur) anlatılardır. 

II. Masal, yazılı literatürden çok sözlü kültüre aittir. 

III. Masallar, olağanüstü özelliklere sahip anonim anlatılardır. 

IV. Masallar, masalın başı (giriş), masalın kendisi (gelişme), masalın sonu (sonuç) olmak üzere üç bölümden oluşmaktadır. 

Yukarıdakilerden hangileri, masalın şekil özellikleri arasındadır?

Soru 18
I. Masallardaki formeller, tekerleme ve kalıp söz biçimindedir.

II. Masallar genellikle mutlu sonla biter. 

III. Masallar hem gerçek hem de gerçek olmayan mekânda geçer. 

IV. Masalda sürekli kendisine sevgi duyulan bir kişi vardır. 

Yukarıdakilerden hangileri, masalın içerik özellikleri arasındadır?

Soru 19
Türk masallarında, “Taş Yoğuran”, “İğ Eğiren”, “Yer Dinleyen”, “Silip Süpüren”, “Dağ Deviren” gibi olağanüstü özellikler aşağıdakilerden hangisine atfedilmiştir?
Soru 20
Şekil değiştirebilen periler masallarda en çok hangi biçimde yer alırlar?