HALK MASALLARI - Deneme Sınavı - 2

Masalın ne hakkında olduğu sorusu masalın konusunu tanımlamaktadır. Masal terminolojisinde bu durum tem olarak ifade edilmektedir.

Hayvan masalları tip sınıflamaları arasında yer almaktadır.

Panchatantra bir hint kralının oğullarına çeşitli öğütleri içerecek şekilde hazırladığı masallardır.

Masalların İnternet ortamına aktarılması sonucunda; anlatıcı, bağlam gibi faktörlerin etkisi düşmekte ve tektipleşme yaşanmaktadır.

Masallar anlatıldığı bağlamda kutsal kabul edilmezler.

Belirtilen ifade anlatıcı faktörüne dolayısıyla gösterime atıf yapmaktadır.

Kum saati benzetmesi, masallların oluşmasından sonra farklı zamanlarda gelişmesine gönderme yapmaktadır.

Anı büyük ölçüde yazılı metinlerden oluşmaktadır. Ayrıca doğa üstü unsurlara genellikle yer verilmemektedir.

Alan Dundes türler açısından; doku, metin ve bağlama dikkat çekmiştir.

Bascom nesir kavramsallaştırmasının; masal, mit ve efsaneyi tanımlamada hantal kalması durumunda hikaye kavramsallaştırmasının kullanılabileceğini belirtmektedir.

Metinler arasılık ile metinlerin etkileşimi sonucu yeni ürünlerin ortaya çıkması anlatılmaktadır.

Naki Tezel masal terimi yerine öz Türkçe karşılığı olarak ödkünç/ötkünç teriminin kullanılmasını önermiştir.

Motiflerle ilgili en geniş ve en önemli çalışma olan ve ilk baskısı 1932-36 yıllarında yapılan Stith Thompson’ın Motif Index of Folk  çalışmadır.

Tarihî Coğrafi Fin Kuramı temsilci ve takipçileri tarafından kullanılan bu kavram 19. ve 20. yüzyıl halk bilimi tartışmalarının temel taşıdır. Kuramın temsilcileri Julius Krohn ve Kaarle Krohn’un Halk Bilimi Yöntemi kitabında urform, kök biçim olarak tanımlanmıştır.

Formel yerine tekerleme kavramını öneren Pertev Naili Boratav ise Tekerleme adlı eserinde tekerlemeyi halk anlatı türünde farklı biçimlere, halk masallarına yani oldukça uzun gerçeküstü ya da gerçek olabileceği kabul edilebilecek.

Sakaoğlu formelleri şu şekilde sını andırmıştır:  Başlangıç (Giriş) Formelleri, Sade Giriş Formelleri, Tekerlemeli Giriş Formelleri ,Bağlayış (Geçiş) Formelleri,Benzer Durumlarda Kullanılan Formeller , Bitiş Formelleri, Çeşitli Formel Unsurlardır.

Saim Sakaoğlu Masal Araştırmaları adlı kitabında formelleri incelerken “Çeşitli Formel Unsurlar” başlığı altında masal anlatıcısının masalın muhtelif yerlerine sayı bildiren formelleri eklemek suretiyle ifadeye kuvvet kazandırmak istediğini ifade etmiştir.

Jung’ın bahsettiği dört arketip ise şunlardır:  anne arketipinin psikolojik yönleri,yeniden doğuş üzerine, masallarda ruhun fenomenolojisi üzerine, hilebaz figürünün psikolojisi üzerine .

Profesör Volkov’un yayımladığı Masal adlı eseri 1924 yılındadır.

Naki Tezel masal terimi yerine öz Türkçe karşılığı olarak ödkünç/ötkünç teriminin kullanılmasını önermiştir.