HALK MASALLARI - Deneme Sınavı - 11

Aşağıdakilerden hangisi Umay Günay'a göre masal türünün bu döneme kadar Türkiye’deki isimlerinden değildir?

"Halk bilimci _______________ masalların, yaratıldıkları toplumlardan göç ederek başka toplumlara geçişiyle birlikte kaçınılmaz değişikliklerin meydana geleceğini belirtir. Ona göre bu durum sosyal çevre, kültürel davranış ve kişisel yetenek değişkenlerinin de etkisiyle bir masalın nihai şeklinde, metninde ve yapısında açık farklılıklar meydana getirebilir." Verilen boşluğa aşağıdaki seçeneklerden hangisi getirilirse verilen bilgi doğru olur?

Umay Günay, Elazığ Masalları ve Propp Metodu adlı çalışmasında “masal” kelimesinin Arapça “mesel” kelimesinin anlamının ve söylenişinin değişmesinden türediği bilgisinin Türkçe ve Osmanlıca sözlüklerde yer aldığını aktarır ve “mesel” kelimesinin “halk dilinde yaygın ve benimsenen öğüt” anlamına geldiğini söyler. Günay bu türün 19. yüzyıldan beri masal adıyla anıldığını bu döneme kadar Türkiye’de bu türün adının aşağıdakilerden hangisi olarak da geçtiğini söylememiştir?

Masalın tanım probleminden önce uzun süre masala hangi ismin verilmesi gerektiği konusunda tartışmalar yaşanmıştır. Aşağıdakilerden hangisi masal için önerilen isimlerden biri değildir?

Aşağıdakilerden hangisi masalların içerik özelliklerinden biri değildir?

Aşağıdakilerden hangisi masalların şekil özelliklerinden biridir?

Aşağıdakilerden hangisi masalların işlevlerinden biri olamaz?

"__________________ geleneksel bir türü çalışabilmenin dört yolu olduğunu söyler. Birincisi; ‘sanatçının şekil veren elinin önemi üzerinde durur, sanat işini ve onun seyirci üzerindeki etkisini, işi yapmanın veya yorumlayanın elle yapılan enerjilerinin yan ürünü olarak görür.’ İkincisi; ‘nesne olarak sanat çalışmasını merkeze alır, onun sanatçısını konu dışına iter. Üçüncü yaklaşım; ‘ilk olarak performansın dinleyiciyi nasıl etkilediği ile ilgilenir.’ Dördüncüsü ise ‘dinleyicinin performansı etkileyiş şekline, odaklanır." Verilen boşluğa hangisi getirilirse bilgi doğru olur?

Stith Thompson hangi kitabında masalın tanımını “Masal, motif veya epizot silsileleri içeren belirli bir uzunluktaki anlatılardır. Belirli bir mekâna veya belirli karakterlere sahip olmayan masal gerçek dışı bir dünyada olağanüstülüklerle doludur. Bu masal ülkesinde mütevazı kahramanlar, düşmanlarını öldürür, krallığa yükselir ve prensesler ile evlenirler” şeklinde yapmıştır?

İstanbul’dan derlediği masalları ile bilinen aşağıda verilen kişilerden hangisi masal hakkında “olayların geçtiği yer ve zaman belirli olmayan, peri ve cin, dev, ejderha, cadıkarı, arap, padişah, vezir gibi kahramanları belirli kişileri temsil etmeyen hikâye” demiştir?

Masal, 2003 yılında UNESCO tarafından kabul edilen Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi’nin 2.a maddesinde ‘‘somut olmayan kültürel mirasın aktarılmasında taşıyıcı işlevi gören dille birlikte sözlü gelenekler ve anlatımlar’’  başlığı altında korunması ve kuşaktan kuşağa aktarılması gereken bir kültürel miras olarak görülmektedir.Türkiye bu sözleşmeye kaç yılında taraf olmuştur ?

Amerikalı folklor araştırmacısı Alan Dundes, farklı halk bilgisi formlarını tanımlamayı cesaretlendirecek ve tarif için yardımcı olacak kaç seviyeli bir tahlil teklif etmiştir ?

“Türlerin Kanunu” (“The Law of Genre”) adındaki makalesinde, tür kavramını kuralcı (normative), sınırlayıcı, dışlayıcı bir “kanuna” benzeten araştırmacı kimdir ?

Tzvetan Todorov’a göre türler kendilerinden önce gelen türleri kullanarak “ters
yansılama” (inversion), “yerine geçme” (displacement) ve aşağıdaki eylemlerden hangisiyle başka türlerin oluşumuna zemin hazırlar ?

I.Özellikle Orta Çağ Avrupası metinleri ve roman üzerinde teoriler geliştiren Bahtin, sözel türlere her zaman önem vermiştir.

II.Lukács da türleri tarihsel dönemlere göre sınıflandırmayı, bir tek merkezden düzenlenemeyecek kadar çok “merkeze” sahip bir kavrama, yapay ve sanal bir sınırlandırma getirmek olarak görür.

III.Jacques Derrida, “Türlerin Kanunu” (“The Law of Genre”) adındaki makalesinde, tür
kavramını kuralcı (normative), sınırlayıcı, dışlayıcı bir “kanuna” benzetir.

Yukarıda verilen bilgilerden hangisi/hangileri doğrudur ?

Metin Ekici'ye göre bağlamı ve bağlam içinde oluşan metni ya da bu metinleri oluşturan grubu tanımlamaya yönelik çalışmalarda dört temel dinamiği dikkate almak gerekmektedir.Aşağıdakilerden hangisi bu dinamiklerden biri değildir ?

Eski devirlerin atomistik ve nesnel yaklaşımından belirgin bir şekilde farklı olarak 

1. İletişimsel ürün/sunum ve kabulü düzenleyen karşılıklı münasebetlerin boyutlarını
önemseyerek bütün sisteme tesir eden/sistemik bir tür anlayışı,
2. Esnek ve düzenlenebilir, araştırma çatıları olarak türlere bakan açık uçlu bir
anlayış,
3. Sosyal hayatın idaresinde mantıki olarak sonuca varan uygulamaya odaklanan uygulama merkezli eğilim maddelerini içeren yeni tür konsepti kim tarafından önerilmiştir ?

Bascom'un mit,efsane ve masalı karşılaştırmalı olarak incelediği tabloya göre aşağıdakilerden hangisi efsanenin özelliklerinden biridir ?

Esma Şimşek, bazı masallarda bilmecemsi ifadelere rastlanıldığını söyler. Bu tür masallar, masal kahramanının bilmeceyi (soruyu) çözdüğü takdirde vaat edilen ödülü almasıyla sonuçlanan masallardır.Şimşek, vaat edilen bu ödülleri beş maddede toplar,  aşağıdakilerden hangisi bu maddelerden biri değildir ?

Aşağıdakilerden hangisi masalı motif veya epizot silsileleri içeren belirli bir uzunluktaki anlatılar olarak tanımlamış ve belirli bir mekâna veya belirli karakterlere sahip olmayan masalın gerçek dışı bir dünyada olağanüstülüklerle dolu olduğunu belirtmiştir?