aofsorular.com
EDB205U

HALK HİKAYELERİ

2019-2020 Dönem Sonu Sınavı T5D-2-8
Soru 1
“Yaralı Mahmut” hikâyesini, sözlü anlatmalarda saptanmış metin örneklerini de vererek epizotları ve şiirleri gibi çeşitli açılardan inceleyen araştırmacı aşağıdakilerden hangisidir?
Soru 2
Köroğlu hikâyesinin önemli bir karakteri olan Ivaz Han (Ayvaz), aşağıdakilerin hangisinde “Köroğlu’nun oğlu” olarak bilinir?
Soru 3
Köroğlu anlatma geleneği ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
Soru 4
“Mahperi sevgilisinin olduğu yere geldiğinde onu bulamaz. Mahperi’nin bu durumda yapacağı hiçbir şey kalmamıştır. Daha fazla acıya dayanamadığı için de kendisini ırmağa atar. Bir süre sonra kemeri kıyıdaki bir ağaca takılır. Ağacın dibinde de bir hazine vardır. Kemerini kurtaran kız suda sürüklenerek değirmenin bendine kadar gelir. Değirmenci suyun gelmemesi üzerine kanala çıktığında kızı bulur ve evlat edinir. Böylece değirmenci, kızın ağaç dibinde gördüğü hazineye de sahip olur.”

Yukarıdaki anlatı parçası, aşağıdaki hikâyelerden hangisine aittir?
Soru 5
Aşağıdakilerden hangisi Şah İsmail hikâyesine destanî özellik katan eylemlerden biridir?
Soru 6
“Sevgililerin aralarına kılıç koyarak uyuması” motifi aşağıdaki halk hikâyelerinin hangisinde kullanılmıştır?
Soru 7
Doğuş yeri Doğu Anadolu olarak kabul edilen ve sadece Türkiye’de bilinen halk hikâyesi aşağıdakilerden hangisidir?
Soru 8
Manzum kısımlarının nesir kısımlarına göre daha fazla olmasıyla diğer hikâyelerden ayrılan halk hikâyesi aşağıdakilerden hangisidir?
Soru 9
Âşık Garip’in Kızıldağ, Erzurum gediği, Kars dağları gibi engelleri aşmasına yardım eden karakter aşağıdakilerden hangisidir?
Soru 10
Âşık Garip hikâyesinde geçen “Kahramanın sahte ölüm haberinin ulaşması”, “Kanlı gömlek”, “Ebeveynlerden birinin ağlamaktan gözlerinin kör olması” ve “Düğünün otuz dokuzuncu gününde düğün evine gelip saz çalıp türkü söyleme” motiflerinin bulunduğu diğer halk hikâyesi aşağıdakilerden hangisidir?
Soru 11
“Kadın kahraman, sevgilisinin cellâdın önündeyken Allah’a ettiği duayla can verdiğini görünce aklını yitirir. Aklı yerine gelsin diye ölü sevgilisinin etinden köfte yaparlar ama kız yemez. Sevdiğinin öldüğü yere gidip kendi canını da alması için Allah’a dua eder. Derin bir ah çekip toprağı üç kez kokladıktan sonra kadın kahraman da can verir.”

Fikret Türkmen’in 1998’de yayımlanan çalışmasından özetlenen bu parça, aşağıdaki halk hikâyelerinden hangisine aittir?
Soru 12
“Aynı evde birbirilerini kardeş sanarak büyüyen kahramanlar 14 yaşına gelince “akrep cazu” kardeş olmadıklarını söyler. Kız âşık olur ama oğlan kızı reddeder. Bunun üzerine cazu bir bilezik yaptırıp tılsım yazar ve kıza verir. O an erkek de kıza âşık olur.”

Yukarıda âşık olma kısmı özetlenen Kerkük çıkışlı halk hikâyesi, aşağıdakilerden hangisidir?
Soru 13
Dede Korkut hikâyelerinde Kan Turalı, Selcen Hatunla birlikte yola çıkar. Yolculuk sırasında Kan Turalı’nın uykusu gelir ve Selcen Hatun’un dizlerine yatar ve yedi günlük Oğuz uykusunu uyumaya başlar. Bu arada Trabzon tekürünün askerleri arkadan yetişir, Selcen Hatun onlarla tek başına savaşır.

Yukarıdaki parçada anlatılan olaylarla benzerlik gösteren halk hikâyesi aşağıdakilerden hangisidir?
Soru 14
Azerbaycan’da “Kellegöz”, Hazar Denizi’nin doğusunda ise “Yekeköz” adıyla sözlü kaynaklarda anlatılan, Türkiye, Balkanlar ve Türk dünyasında yüzlerce varyantı tespit edilen Dede Korkut hikâyesi aşağıdakilerden hangisidir?
Soru 15
Aşağıdakilerden hangisi hem Dede Korkut hem de halk hikâyelerinde ortak olarak kullanılan motiflerden biri değildir?
Soru 16
Geniş bir kahraman kadrosu vardır. Mitolojinin izleri yok denecek kadar azdır. Şehir kültürünün ağırlığı vardır. Olaylar genelde iki kahraman etrafında gelişir. Anlatmalarda süs unsuru yok denecek kadar azdır.

Yukarıda sözü edilen tür aşağıdakilerden hangisidir?
Soru 17
17. yüzyılda İstanbul, Bursa, Erzurum, Malatya gibi şehir merkezlerinde meddah ve meddah hikâyelerinin anlatıldığı ve geniş bir dinleyici kesimi olduğundan söz eden isim aşağıdakilerden hangisidir?
Soru 18
Gönlünü istemeden kırdığı evlatlığı evi terk edince onu aramaya çıkan ama batakhaneye düşen, sonra Tıflî ve IV. Murat sayesinde kurtulan Hüseyin Efendi’nin hikâyesinin anlatıldığı meddah hikâyesi aşağıdakilerden hangisidir?
Soru 19
Hem Türk halk müziğinde bir uzun hava çeşidi hem de Orta Anadolu’da abdallar, Çukurova’da ise daha çok Avşarların söylediği ezgilere ne ad verilir?
Soru 20
“Fasıl” halk hikâyelerinin hangi bölümüne aittir?