HABERCİLİĞİN TEMEL KAVRAMLARI

1. Herkes ifade özgürlüğüne sahiptir. Bu hak, kanaatlere sahip olma özgürlüğünü ve kamu makamlarının müdahalesi ve ülke sınırları sözkonusu olmaksızın haber ve fikir alma ve verme özgürlüğünü de içine alır. Bu madde, Devletlerin radyo, televizyon ve sinema işletmelerini izne tabi tutmalarına engel değildir.
2. Bu özgürlüklerin kullanılması, görev ve sorumlulukları da içerdiğinden, ulusal güvenliğin, ülke bütünlüğünün veya kamu güvenliğinin korunması, asayişsizliğin veya suç işlenmesinin önlenmesi, sağlığın veya ahlakın korunması, başkalarının şöhert veya haklarının korunması, sır olarak tevdi edilmiş bilgilerin açıklanmasının önlenmesi veya yargı organının otorite veya tarafsızlığının korunması amaçlarıyla, kanunla belirlenen ve demokratik bir toplumda gerekli olan formalitelere, şartlara, sınırlamalara vecezalara tabi tutulabilir. Doğru cevap B'dir.

İletişim hak ve özgürlüğü ve basın özgürlüğü ilkeleri gereğince:
1. Haberde (eleştiri ve yorumda) gerçeklik,
2. Haberde (eleştiri ve yorumda) güncellik,
3. Kamu yararı ve toplumsal ilgi,
4. Konu ile anlatım arasında düşünsel bir bağlılık ve amaca uygun araç kullanma koşulları birlikte bulunmalıdır. Doğru cevap E'dir.

Cumhuriyet ile yönetilen demokratik toplumlarda sacayağı diyebileceğimiz üç önemli temel vardır. Bunlar; yasama, yürütme ve yargıdır. Bu üç kurumun sağlıklı çalışabilmesi ve birbirleri ile sürdürülebilir ilişkiler kurması açısından medya çok önemlidir. Halkın haber alma hakkı, doğruya ulaşma hakkı gibi sorumluluklar gazetecinin omuzlarındaki en önemli yüktür. Bu sorumluluklar ve görevler medyanın dördüncü güç olarak ortaya çıkmasında en önemli etkendir. Doğru cevap A'dır.

• Doğruyu Araştırmak ve Raporlamak
Gazeteci bilgi toplamada, raporlamada ve yorumlamada dürüst ve cesur olmalıdır
• Zararı En Aza İndirmek
Gazeteciler kaynaklara, konulara ve çalışma arkadaşlarına insan olmanın gerektirdiği saygı içinde davranmalıdır.
• Bağımsız Davranmak
Gazeteciler kamuoyunun doğruyu bilme hakkı dışında herhangi bir yükümlüğün altına girmemelidir.
• Sorumluluk Sahibi Olmak
Gazeteciler okuyucularına, dinleyicilerine, izleyicilerine ve birbirlerine karşı sorumluluk içinde olmalıdırlar. Doğru cevap C'dir.

B) Haber-İlan (Reklam): Haber ve yorum metinleri yahut görüntüleri ile İlan-Reklam amaçlı metinlerin ayrımı hiç bir karışıklığa yer bırakmayacak ölçüde yapılmalıdır.

C) Müessese Çıkarı: Gazetecinin bir basın-yayın organındaki işlevini Hak ve Sorumluluk bildirgesindeki hakları, sorumlulukları ve görevleri belirler. Gazeteci, bu mesleki çerçeve ile yayın organının çizgisi dışında, müessese çıkarı söz konusu olsa dahi, hiçbir faaliyete gönüllü yahut zorla katılamaz.

D) Kimlik veya özel durum: Açık kamu yararı olmadıkça ve olayla doğrudan ilgisi, bağlantısı bulunmadıkça, bir insanın davranışı veya işlediği suç, onun ırkına, milliyetine, dinine, cinsiyetine, cinsel eğilimine, hastalığına yahut fiziksel, zihinsel özürlü olup olmamasına dayandırılamaz. Kişinin bu özel durumu, alay, hakaret, önyargı konusu yapılamaz.

E) Taraf olma: Gazeteci ve yayın organı, her ne nedenle ve her ne biçimde olursa olsun, taraf oldukları bir olaydaki konumlarını kamuoyuna açıkça belirtmelidir. Yayın organı yahut yorumcu, siyasi, ekonomik ve toplumsal tercihlerinin doğrultusunda yayın yapabilir. Bu durumda da bu tavır açıkça ortaya konulmalı, ayrıca haber-olay ayrımı kesin biçimde yapılmalıdır. 

Doğru cevap D'dir.

Doğru cevap D'dir.