HABERCİLİĞİN TEMEL KAVRAMLARI - Deneme Sınavı - 15

Haberlerde “güvenilir kaynak” nasıl olmalıdır sorusunu şu şekilde tanımlayabiliriz:
1. Haberlerde kaynağın kimliğinin açık olması beklenir.
2. Çatışma hallerinde bütün tarafların yetkililerine ya da bu kişilere ulaşabilen kaynaklar olmalıdır. 3. Resmi kaynaklara olası siyası pozisyonları, kamu görevi yetkilerinin sınırları içinde başvurulmalıdır. 4. Kaynak bilgi bakımından duruma hakim olabilecek nitelikte olmalı kafalarda şüphe oluşturmamalıdır, asıl kaynak olmalıdır. 5. Haber kaynakları daha önce ki habercilik faaliyetlerinde yalanlanmış olmamalıdır. 6. Kaynaktan gelen bilgi teyit edilebilir olmalıdır. 7. Bilgi siyasi bir kimlikten geliyorsa olası tersi durumlar teyit edilebilir olmalıdır. 8. Haber kaynağı mümkünse tek olmamalı, aynı zamanda teyit edilebilir olmalıdır. 9. Başka yayın organlarında yayınlanan haberler, kesinkes doğru olarak kabul edilip kaynak olarak kullanılmamalıdır. 10. Haber kaynağı ile maddi bir ilişki içinde olmamalı, haber kaynağına vereceği bilgi için para ya da başka bir yol ile ödeme yapılmamalıdır.

Fotoğrafın, fotoğraf olarak basın dünyasına girişi ilk olarak Amerika’da gerçekleşmiştir. New York Daily Graphic gazetesi 1880 yılında, yarım ton baskı yöntemiyle orijinalden üretilen ilk fotoğrafı yayınlamıştır.

Fotoğrafın, fotoğraf olarak basın dünyasına girişi ilk olarak Amerika’da gerçekleşmiştir.

Almanya'da Weimar Cumhuriyeti’nin sona ermesiyle beraber haber fotoğrafçılığı, ilk olarak Fransa’da, ardından da Amerika’da yayınlanan fotoğraflı dergilerle yükselişe geçmiştir. Alman foto muhabirliği anlayışından etkilenen Vu dergisi, Lucian Vogel tarafından 1928’de Fransa’da  yayın hayatına başlamıştır.

En genel anlamda “kitle iletişimi”; iletilerin kamusal, dolaylı, tek yönlü teknik bir araç sayesinde dağınık bir kitleye iletildiği süreç şeklinde tanımlanır.

“www” kısaltması, İngilizce “Word Wide Web” sözcüklerinin baş harflerinin kısaltmasından oluşur. “Dünyayı saran bilgisayar ağı” anlamına gelir. World Wide Web(WWW) sayesinde dünyanın herhangi bir yerinde yaşayan bir kişi, yine dünyanın herhangi bir yerindeki siteye kolaylıkla erişebilmektedir.

En genel anlamda “kitle iletişimi”; iletilerin kamusal, dolaylı, tek yönlü teknik bir araç sayesinde dağınık bir kitleye iletildiği süreç şeklinde tanımlanır. İletilerin kitlesel boyutta dağıtımını gerçekleştiren kitle iletişim araçlarına “medya” adı verilir. Kitlesel iletişime imkan sağlayan tüm ortamlar “medya” adıyla anılır.

Medya okuryazarlığı, medya mesajlarına ulaşma, bunları analiz edebilme, değerlendirebilme ve bunların iletilmesi olarak tanımlanmaktadır.

İletişim araçlarına ulaşılmasından sonra, medya okuryazarlığı ile ilgili ikinci unsur olarak analiz etme karşımıza çıkmaktadır. Analiz, makalenin ya da bir haberin içeriğini doğru anlama ve analiz edebilme yeteneğidir. Haberin, makalenin ya da reklamın neyi gösterdiği, ana temasının ne olduğu, ne verdiği ve amacının ne olduğunu doğru algılayabilmek analiz kapsamında değerlendirilir. Analiz etme, medyanın etkili kullanımı için analitik düşünme adına bir başlangıçtır.

Değerlendirme: Anlamlı parçaların değeri hakkın hüküm verebilme; hüküm vermek, bazı kriterlere göre parçaları karşılaştırmaktır.

Bilgi İşleme Görevleri Bilgi işlemenin üç görevi vardır. Bunlar süzme (filtreleme), anlam eşleştirme ve anlam yapılandırmadır. Bu üç görev bilgi işleme sürecinde sırasıyla uygulanır.

Mesajların süzülmesi

Dijital okuryazarlık ile ilgili yetkinlikler; problemleri çözmek, iletişim kurmak, bilgiyi yönetmek, işbirliği yapmak, içerik oluşturmak ve paylaşmak; iş, boş zaman, katılım, öğrenme, sosyalleşme, tüketim için etkili, verimli, uygun, eleştirel, yaratıcı, özerk, esnek ve etik bir şekilde bilgi iletişim teknolojilerini ve dijital medyayı kullanım için gereken bilgi, beceri, tutumlar (yetenekler, stratejiler, değerler ve farkındalık dahil) olarak tanımlamaktadır

Medyanın genel itibariyle haber veren kitle iletişim araçlarının dört temel toplumsal işlevi vardır. Bu işlevler; haber ve bilgi verme, denetim ve eleştiri, kamuoyunu aydınlatma ve oluşturma, eğitim ve eğlence
şeklinde dört ana başlıkta toplanabilir. Hüküm verme yargı organının görevidir.

Dört büyük kuvvet, yasama, yürütme, yargı ve medyadır.

Gazete küpürlerinin, gazetelerin kolay arşivlenebildiğine işaret etmektedir.

Redaktör: Kitle iletişim araçlarında görev yapan yazım hatalarını düzeltme görevini yerine getiren bir meslek grubudur. Tüm yazılı medyada, internet sitelerinde, basım evlerinde çalışırlar. Redaktörler gazetelerde baskıya girmeden önce sayfa provalarını okuyarak yazım hatalarını düzeltirler.

Yazı işleri müdürü; basın kanunu gereğince gazete içeriğinden hukuken sorumlu kişidir.

Haberi özetleyen kısa metinlere spot denmektedir.