HABERCİLİĞİN TEMEL KAVRAMLARI - Deneme Sınavı - 13

A) Cinsel saldırılar: Cinsel saldırı mağdurlarının fotoğrafları, görüntüleri veya kimlikleri, açık kamu
yararı olmadıkça yayınlanamaz.

B) Haber-İlan (Reklam): Haber ve yorum metinleri yahut görüntüleri ile İlan-Reklam amaçlı metinlerin ayrımı hiç bir karışıklığa yer bırakmayacak ölçüde yapılmalıdır.

C) Müessese Çıkarı: Gazetecinin bir basın-yayın organındaki işlevini Hak ve Sorumluluk bildirgesindeki hakları, sorumlulukları ve görevleri belirler. Gazeteci, bu mesleki çerçeve ile yayın organının çizgisi dışında, müessese çıkarı söz konusu olsa dahi, hiçbir faaliyete gönüllü yahut zorla katılamaz.

D) Kimlik veya özel durum: Açık kamu yararı olmadıkça ve olayla doğrudan ilgisi, bağlantısı bulunmadıkça, bir insanın davranışı veya işlediği suç, onun ırkına, milliyetine, dinine, cinsiyetine, cinsel eğilimine, hastalığına yahut fiziksel, zihinsel özürlü olup olmamasına dayandırılamaz. Kişinin bu özel durumu, alay, hakaret, önyargı konusu yapılamaz.

E) Taraf olma: Gazeteci ve yayın organı, her ne nedenle ve her ne biçimde olursa olsun, taraf oldukları bir olaydaki konumlarını kamuoyuna açıkça belirtmelidir. Yayın organı yahut yorumcu, siyasi, ekonomik ve toplumsal tercihlerinin doğrultusunda yayın yapabilir. Bu durumda da bu tavır açıkça ortaya konulmalı, ayrıca haber-olay ayrımı kesin biçimde yapılmalıdır. 

Doğru cevap D'dir.

Fotoğrafın, fotoğraf olarak basın dünyasına girişi ilk olarak Amerika’da gerçekleşmiştir. Doğru cevap B'dir.

Osmanlı basınında fotoğraf kullanımı, Batı’daki gelişime benzer biçimde, ilk olarak fotoğrafların çizilmesiyle ya da farklı tekniklerle resmedilmesiyle mümkün olabilmiştir. Doğru cevap B'dir.

Weimar Cumhuriyeti dönemi sona erer. Bu dönemden sonra kitle iletişim araçları Nasyonal Sosyalist Parti’nin denetimine geçmiş ve basında yer alan fotoğraflar da sistematik bir şekilde propaganda amacıyla kullanılmaya başlanmıştır. I ve II. maddeler doğrudur. Doğru cevap B'dir.

Maddelerin tamamı doğrudur. Doğru cevap E'dir.

Fotoğrafın daha çok ilgi uyandırması için değişik açılardan, diğer deyişle yüksekten, alçaktan ya da dar-ve geniş- açılardan çekilmelidir. Doğru cevap C'dir.

İntihar olayları hakkında haber çerçevesini aşan ve okuyucu veya izleyiciyi etki altında bırakacak nitelikte ve genişlikte yayın yapılmamalıdır. Olayı gösteren fotoğraf, resim veya film yayınlanmamalıdır. Doğru cevap D'dir.

Maddelerin tamamı Hoy'a göre foto muhabirinin niteliklerindendir. Doğru cevap E'dir.

Gazeteci her türlü baskıyı reddeder ve çalıştığı basın-yayın organındaki yöneticileri dışında kimseden işiyle ilgili talimat alamaz. Doğru cevap E'dir.

Chapnick (1994:8), “iletişim ve içerik” olgularının, “foto muhabirliğinin yapı taşları” olduğunu belirtmektedir. Doğru cevap B'dir.

Manipülasyon (yönlendirme), propaganda ve çıkar amaçlı düzenlemeler analog fotoğraflarda da kullanılmıştır ancak dijital dönemde bu uygulamalar kolaylaşmıştır. Bu açıdan günümüzde, dijital teknolojiyle ilişkili olarak, en fazla üzerinde durulan etik sorunlardan birini fotoğrafa müdahale konusu oluşturmaktadır. Doğru cevap A'dır.

Türkçeye fotoğraf gazeteciliği olarak çevrilen ve haber fotoğrafçılığı kavramını karşılayan “photojournalism” yani fotoğraf gazeteciliği kavramı, Zelizer ve Allan  tarafından, “fotoğraf ya da imajların haberin bir parçası olarak birlikte kullanılması” şeklinde tanımlanmaktadır. Doğru cevap A'dır.

Fotoğrafın, fotoğraf olarak basın dünyasına girişi ilk olarak Amerika’da gerçekleşmiştir. New York Daily Graphic gazetesi 1880 yılında, yarım ton baskı yöntemiyle orijinalden üretilen ilk fotoğrafı yayınlamıştır. Doğru cevap B'dir.

Dönemin foto muhabirleri genel olarak, 1. Dünya Savaşı sonrasında servetlerini kaybetmiş olan soylular, burjuvalar ya da yüksek kültür sahibi kişilerden oluşmaktadır.
Bu dönemde haber fotoğrafçılığı konusunda öne çıkan isim ise Erich Solomon olmuştur. Doğru cevap C'dir.

Savaş foto muhabiri Robert Capa tarafından İspanya İç Savaşı sırasında çekilen ve dünyanın en iyi haber fotoğraflarından biri kabul edilen “Cumhuriyetçi Askerin Ölümü” (Death of a Loyalist Militiaman, 1936) fotoğrafı, Vu’de yayınlanmıştır. Doğru cevap D'dir.

New York Times foto muhabiri Damon Winter, 2011 yılında Amerikan ordusunun Afganistan’daki operasyonlarını akıllı cep telefonuyla çekerek “Picture of the Year” yarışmasında 3.’lük ödülü almıştır. Doğru cevap E'dir.

Fotoğrafta mümkünse en çok beş kişi bulunmalıdır. Ancak bir olayla ilgili kalabalığı
göstermek için geniş açı çekilen fotoğraflar da kullanılabilir. Doğru cevap A'dır.

Chapnick, “iletişim ve içerik” olgularının, “foto muhabirliğinin yapı taşları” olduğunu belirtmektedir. Doğru cevap B'dir.

Associated Press foto muhabiri olan ve 2. Körfez Savaşı sırasında çektiği fotoğrafla
2005 yılında Pulitzer fotoğraf ödülünü kazanan Murad Sezer’dir. Doğru cevap C'dir.

Estetiğin bağımsız bir bilim dalı olduğunu ilk defa ileri süren, Alexander Baumgarten’dir. Doğru cevap D'dir.