HABER YAZMA TEKNİKLERİ

Haber dilindeki ayrıntıdan başlayan renkli anlatım nedeniyle piramit tekniğine “renkli yazım tekniği” adı da verilmektedir. Doğru cevap A'dır.

Piramit tekniğinde habere, genellikle haberin bir ayrıntısını içeren öyküleyici bir anlatım ile başlanır. Doğru cevap B'dir.

Wall street journal tekniğiyle yazılan haberlerde sonuç paragrafı mutlaka ilk paragrafa atıfta bulunan; yani girişle ilişki kurulmasını sağlayan bir yapıda olmalıdır. Doğru cevap C'dir.

Kronolojik dizi tekniği; gelişimi belirli bir zaman dilimi için olan ve sonucu bu gelişim sürecinin sonunda ortaya çıkan bir olayın zamansal gelişimine bağlı kalarak haberleştirilmesidir. Doğru cevap E'dir.

Spor haberciliğinde genellikle kronolojik dizi tekniği kullanılarak haber yazılır. Doğru cevap A'dır.

Kronolojik dizi tekniği kullanılarak yazılan haberlerde genellikle özetleyici giriş tekniği kullanılır. Doğru cevap B'dir.

Birden fazla önemli olay içeren haber konularının yazımında en kullanışlı tekniklerden biri listelemedir. Devlet yönetimi tarafından alınan kararlar, çıkarılan yasalar ve resepsiyonlar gibi içinde birden fazla önemli detayı bulunduran haber konuları listeleme tekniğinin tercih edilmesinde önemli bir etkendir. Doğru cevap D'dir.

Birbiriyle ilişkili çok parçalı olaylar bütününü haberleştirmek için uygun bir yöntemdir. Bölümleme tekniğinde her olay ayrı bir bölüm gibi ele alınır ve tek başına bir habermiş gibi yazılır. Haberin parçalarını birleştirmek için şemsiye başlık kullanılır. Doğru cevap B'dir.

Haber yazmada ters piramit tekniğinin uygun bulunmadığı durumlarda genellikle tercih edilen teknik, dörtgen tekniğidir. Doğru cevap E'dir.

Bölümleme tekniğine uygun haberler genellikle editoryal süreçte; yazı işleri odasında ya da haber toplantısında ortaya çıkar. Muhabirlerden gelen haberleri değerlendiren editörler, aynı konuda gelen birbirinden farklı haberleri tek bir şemsiye başlık altında bir araya getirerek, haberleri birleştirebilir. Bu sayede; masa başında, bölümleme tekniğiyle yeni ve birden çok haberi kapsayıcı bir tek haber oluşturulmuş olur. Doğru cevap A'dır.

Her haberde ters piramit tekniğinde oldu¤u gibi “özü” vermek yerine, bazen”hikâye” anlatma yolu tercih edilebilir. Kimi kaynaklarda ters piramit tekniğinin karşıtı olarak “düz piramit” adı verilse de piramit tekniği, bir ayrıntıdan başlayarak olay› anlatmayı ifade eder.

Piramit tekniğinde habere, genellikle haberin bir ayrıntısını içeren öyküleyici bir anlat›m ile başlanır. Anlatım çoğu zaman kişiseldir yani yorum da içerebilir. Okuyucuyu çekmek ya da merakını uyandırmak adına kimi zaman gizemli de olunabilir. Olayın çarpıcı ya da okuru çeken girişinin ardından kronolojik bir anlatımla diğer önemli bilgilere yer verilir. Haberin tamamı okunmadan haberi anlamak mümkün değildir.

“Wall Street Journal Tekniği” olarak geçen bu haber yazma biçimi; bir kişiye, bir an’a ya da olaya odaklanan giriş cümlesiyle başlar.

Wall Street Journal tekniğiyle yazılan bir haberin sonuç paragrafı ise mutlaka ilk paragrafa atıfta bulunan; yani girişle ilişki kurulmasını sağlayan bir yapıda olmalıdır.

Bu teknikte haber giriş paragrafı, zaman sırasıyla oluşturulmuş gövde paragrafları ve muhabir tarafından gerekli görüldüğü durumlarda sonuç paragrafından oluşur. Haberin ilk paragrafı özetleyici giriş tekniği türündedir.

Devlet yönetimi tarafından alınan kararlar, çıkarılan yasalar ve resepsiyonlar gibi içinde birden fazla önemli detayı bulunduran haber konuları listeleme tekniğinin tercih edilmesinde önemli bir etkendir.

Muhabir listeleme tekniğiyle haberini yazarken şunları göz önünde bulundurmalıdır: • Ön hazırlıklarını, araştırmalarını ve olay yerinden topladığı verileri bir araya getirmelidir. • Olayı iyice çözümlemeli, önemli gördü¤ü detayları listelemelidir. • Oluşturduğu listenin her bir maddesine ait detayları kısaca özetlemelidir. • Oluşturduğu listenin ortak yönlerini toparlayan, haberin ne olduğunu açıklayan giriş paragrafını belirlemelidir. • Haberin fazla uzamasına izin vermemelidir. • Listeyi, zaman, protokol ya da önem sırasına göre mi oluşturacaktır? Bunun karar›n› vermelidir. • Haberin sonuç paragrafı gerektirip gerektirmediğine karar vermelidir.

Birbiriyle ilişkili olayları bir araya getiren habere ait başlığa şemsiye başlık denir.

Haber yazmada ters piramit tekniğinin uygun bulunmadığı durumlarda genellikle tercih edilen teknik dörtgen tekniğidir.

Bölümleme tekniğiyle haber hazırlamak için dikkat edilmesi gereken noktalar şunlardır: Bu teknikte yazılmış örnek bir haber metni aşağıda sunulmaktadır.  • Farklı olayların ortak noktalarını anlamak gereklidir. • Genel haberin içinde yer alacak her bölüm kendi içinde ortak noktayı yans›tacak bir flekilde yeniden yazılır. • Bölümler, zaman, protokol ya da önem sırasına göre arka arkaya dizilir. • Haberin çerçevesini okura doğru yansıtacak kapsayıcı bir başlık yazılır. • Haberin çerçevesini doğru koyan bir özetleyici giriş paragrafı yazılır. • Her bölüm için bir ara başlık kullanılır.