HABER TÜRLERİ

Dünyadaki ilk spor gazetesi 1838 yılında İngiltere’de yayınlanan Sporting Life’tır.

Spor karşılaşmaları

Karşılaşma duyurusu

Geçmiş karşılaşma sonuçları (İstatistikler, ilginç olaylar, rekorlar vb.)

Karşılaşma hazırlıkları (Taktikler, sakat ve cezalı oyuncular, yeni transferler, yönetim ve ekonomik faktörler vs.)

Karşılaşma sonucu (Skor, tartışmalı pozisyonlar, kahramanlar, sonucu getiren hare- ketler, kırılma anları vs. )

Karşılaşma sonrası haberler (Demeçler, tar- tışmalar, iddialar vs. )

Transferler

Söylentiler, dedikodular

Transfer görüşmeleri

Transfer anlaşmaları

Ayrılıklar

Yönetim haberleri (Kulüp ve Federasyon dü- zeyinde)

Yönetimin Açıklamaları

Yönetim Seçimi

Yönetimsel Sorunlar

Yasal düzenlemeler (Kulüp, Federasyon, Uluslararası örgütler ve TBMM)

• Yönetmelik ve Tüzük Değişiklikleri

• Kanun değişiklikleri

Cezalar (Kulüp, Federasyon ve Uluslararası örgütler düzeyinde)

• Ceza beklentisi
• Verilen cezalar
• Cezalara itiraz
• Cezalarla ilgili tartışmalar/polemiklerSorunlar

Alt yapı sorunları

Ekonomik sorunlar

Eğitim sorunları Kişi haberleri

Özel yaşantıları

Servetleri

Sponsorluk görüşmeleri

Evleri, özellikle arabaları

Röportajlar

Sportif Yatırımlar Şiddet olayları Magazin olayları

24 Eylül 1951 tarihi Türk Sporu ve Türk Basın ve Spor Basını için tarihi bir gündür. Bu tarihte Türkiye Futbol Federasyonu 61 maddelik Profesyonel Talimatnameyi kabul etmiştir. Bu talimatname sonrası futbolda profesyonellik artık kabul edilmiştir.

Spor haberciliğinin kaynakları ikiye ayrılır: Haber kaynakları ve bilgi kaynakları. Haber kaynakları; haber olayından habercileri haberdar eden, haber olayını bize söyleyen, aktaran kaynaklardır. Bilgi kaynakları; haber olayıyla ilgili haber yapabilmek için gereksinim duyulan bilgi, belge, görüntü ve sesin toplanacağı kaynaklardır.

Türkiye’de ilk spor haberi ise 1891 yılında Servet-i Fünun’da yayımlandı.

Spor haberi yazarken, diğer haber türlerinde olduğu gibi 5N 1K unsurlarına bağlı kalınarak haber yazılır. Ne, nerede, ne zaman, nasıl, neden ve kim sorularının yanıtlarının verileceği spor haberi, okurun olayı eksiksiz bir şekilde anlayabilmesini sağlayacaktır. Haberde giriş de önemlidir ve okuyucu ya da izler kitlenin ilgisini yakalayıp spor haberini okumaya yöneltecektir.

Spor haberleri anlaşılır olmalıdır. Konu ve yaklaşım, olayın örgüsü bağlamında anlaşılır olduğu kadar dil anlamında da anlaşılır olmalıdır. Spor haberlerinde açık, anlaşılır, yalın bir dil kullanılmalıdır. Spor haberlerinde kullanılan dil herkesin anlayacağı, anlayabileceği bir dil olmalıdır. Bu nedenle de spor haberlerinden ağdalı ve uzun cümleler kurulmamalıdır. Spor haberlerinde teşbih, mecaz, metafor kullanılmamalıdır. Spor haberlerinde sıfat ve klişe mümkünse asla kullanılmamalıdır. Çünkü hem klişe, hem de sıfat kullanıldıkça, bir sonrakini, bir sonrakini beraberinde sürüklemektedir. Spor haberlerinde süslü ve cümle yapısında gereksinim olmayan sözcükler kullanılmamalıdır. Spor haberi gibi spor haberinin cümleleri de olabildiğince kısa olmalıdır.

Spor haberciliği toplumsal bir olgu olarak; ekonomik, politik, kültürel, yasal, eğitimsel boyutlara sahiptir.

Spor haberciliğindeki haber ve bilgi kaynakları ise şu şekilde sıralanabilir:

Kulüpler

Federasyonlar

Uluslararası düzeydeki spor örgütleri (UEFA, FIFA, FILA vb.)

Sporcuların kendisi, sosyal medya hesapları, eşleri, akrabaları ve yakın arkadaş çevresi

5. Teknik direktörlerin kendisi, sosyal medya hesapları, eşleri, akrabaları ve yakın arkadaş çevresi

6. Yöneticilerin kendisi, sosyal medya hesapları, akrabaları ve yakın arkadaş çevresi

7. Menajerlik hizmeti veren kişi ve kurumlar

8. Taraftarların kendisi, sosyal medya hesapları, özellikle cep telefonlarıyla çekilmiş gö- rüntüler

9. Ünlü kişiler, iş adamları, sanatçılar ve politikacılar

10. Habercilik yapan diğer KİA, özellikle de İnternet ve haber ajansları

11. Magazin dünyası, eğlence yaşamı

12. Güvenlik kameraları ve amatör video çekimleri

13. Basın ve halkla ilişkiler bültenleri

14 Nisan 1965 yılında Türkiye Spor Yazarları Derneği kurulmuştur.

Kişi haberleri

Özel yaşantıları

Servetleri

Sponsorluk görüşmeleri

Evleri, özellikle arabaları

Röportajlar

Spor haberciliği diğer habercilik türlerine oranla daha az maliyetlidir. Haber konusu ve haber olayı arama, ulaşma ve diğer haber üretim maliyetleri spor haberciliğinde çok daha düşüktür. Bunun en önemli nedeni ise haber kaynaklarının spor habercilerine ulaşmada istekli ve hevesli olmasıdır. Bunun için de birçok haber üretim maliyeti haber kaynakları tarafından üstenilmektedir. Doğru yanıt A şıkkıdır.

Dünyadaki ilk spor gazetesi 1838 yılında İngiltere’de yayınlanan Sporting Life’tır. Doğru yanıt B şıkkıdır.

Türkiye’de ilk spor haberi 14 Mart 1891 tarihinde Servet-i Fünun dergisinde yayınlanmıştır. Haber Ali Ferruh Bey’in Fransa’dan yazdığı eskrimle ilgili bir haberdir. Doğru yanıt C şıkkıdır.

Türkiye Spordan sonra ikinci spor gazetesi tam 36 yıl sonra yayınlanabilmiştir. 4 Eylül 1989 tarihinde yayınlanmaya başlayan Fotospor o dönem adı basında tekelleşmeyle anılan Kıbrıslı İşadamı Asil Nadir’in oğlu Birol Nadir tarafından çıkartılmıştır.

Transferlerin konu edildiği bir haberin içeriğinde a. Söylentiler, dedikodular b. Transfer görüşmeleri c. Transfer anlaşmaları d. Ayrılıklar yer alır. Yönetimsel sorunlar Yönetim Haberleri içerisinde yer alır. Doğru yanıt E şıkkıdır.

Her haberde olduğu gibi spor haberlerinde de 5N 1K’nın önem sırası değişmektedir. Söz konusu değişiklik haber olayının özsel niteliklerinden kaynaklanmaktadır. Örneğin kaybeden büyük bir takım olduğunda “Kim” sorusu ön plana çıkmakta, kaçan gol nedeniyle galibiyet elden gittiğinde ise “Nasıl” sorusu ön plana alınmaktadır. Doğru yanıt A şıkkıdır.

Genel olarak spor haberciliğinde ve spor haberlerinde 5N 1K, Ne, Kim, Nasıl ve Neden soruları şeklinde bir önem sıralamasına sahip olduğu söylenebilir.

Okurlar, izleyiciler, internet kullanıcıları hava ve saha durumunun oyunu, sonucu, performansı etkileyeceğini düşünür. Zaman, ortam, özellikle de mekânla ilgili bilgiler hem bilgi hem de habere renk katma anlamında önemli ve değerlidir. a. Karşılaşmanın oynandığı, oynanacağı saha, salon, pist, ring, manejerin durumu b. Karşılaşmanın oynanacağı günkü hava durumu veya tahmini c. Hava ve saha durumunun sağladığı avantaj veya dezavantaj (bir tenisçinin toprak kortta başarılı olması, yıldız futbolcunun soğuk havada, buzlu sahada başarılı olmaması) d. Hava koşulları nedeniyle karşılaşmanın olumlu ve olumsuz etkilenmesi, geç başlaması, kesintiye uğraması, iptal edilmesi haberde dikkate alınan unsurlardır. Doğru yanıt C şıkkıdır.

Spor habercisi okurlarının, izleyicilerinin, toplumun tarafı olduğunu unutmamalıdır. Haberci kaynaklarıyla, ilgilendiği alanın aktörleriyle “iyi”, “sağlam”, “tutarlı” ve mutlaka "mesafeli” bir ilişki kurmak zorundadır. Doğru yanıt D şıkkıdır.

Eksik bilgi veren spor habercisi görevini eksik yapmış olmaz. Görevini yapmamış olur. Doğru yanıt E şıkkıdır.