HABER TOPLAMA TEKNİKLERİ

Basın Bildirisi İçeriğinde yaptırımı da içeren, haber kaynağının eylem ya da söyleme ilişkin görüşlerini yazılı olarak kamuoyuna aktarmak üzere oluşturduğu metindir.

İş dünyasının haber kaynağı olarak kullanılmasında okuyucu açısından ortaya çıkan sorun güvenirliktir. Yapılan araştırmalar iş dünyasının haber kaynağı olarak okuyucu tarafından güvenilir bulunmadığını ortaya koymuştur. İş dünyası aynı zamanda haberin yayınlandığı mecranın reklam verenidir. Bu ticari ilişki nedeniyle haberin objektif olmayacağı düşüncesiyle iş dünyasının haber kaynağı olduğu haberlere okuyucu daha temkinli yaklaşmaktadır.

Yanıt: Reuters Ajansı 1851 yılında Londra’da kurulan Reuters, 151 ülkede, 24 dilde, günde 2 milyon kelimeyi aşan ve genellikle de ekonomi ağırlıklı haber servisi yapmaktadır. Abonelerine 263 borsadan haber ulaştıran Reuters, ayrıca 93 ülkedeki 310 televizyon kuruluşuna görüntülü haber satmaktadır. Toplam 163 ülkede 217 bürosu bulunan ajansın bünyesinde 2 bin dolayında haberci, foto muhabiri, kameraman olmak üzere toplam 16 bin kişi çalışmaktadır. Reuters’in özelliği yalnızca uluslararası haber yayınlamasıdır.

Gazetecinin haber kaynaklarına ilişkin diğer bir sorun ise haber kaynağına mesafe konusundadır. Haber atlatma olarak adlandırılan, bir haberin diğer gazeteciler tarafında yazılmadan gazetecinin kaleme alıp yayınlatması gazeteci için önem arz eden bir durumdur.

Doğan Haber Ajansı (DHA) Doğan Haber Ajansı (DHA), 1999 yılında Hürriyet Haber Ajansı (HHA) ile Milliyet Haber Ajansı’nın (MİLHA) birleşmesiyle kuruldu. DHA, Doğan Medya Grubu’na bağlı gazeteler, televizyon kanalları, radyolar, WEB siteleri ile grup dışında çok sayıda basın yayın kuruluşuna haber, fotoğraf ve görüntülü haber servisi yapmaktadır.

Kamuya malolmamış, sıradan insanların habere konu olduğu ve haber kaynağı olduğu durumları sınıflandırmak gerekirse; başlarından dramatik bir olay geçtiyse haber olur, olayın ayrıntılarına ilişkin bilgi almak içinde haber kaynağı olarak başvurulur, bir olayın içinde yer alıp ya da olaya tanıklık ettiyse yine haber kaynağı olarak başvurulur. Olayın aktarıcısı olan kişiler o haberin tanıklarıdır. Haberin nasıl ve ne şekilde gerçekleştiğine ilişkin gazeteciye bilgi verir. Bunun yanı sıra vatandaşlar, tüketici mektupları, şikâyet programları, halkın sesi bölümlerde haber kaynağı olarak vardır. Sağlık, dava, kaza vs. gibi dramatik olayların dışında sıradan insanlarla ilgili haberler medyada şans faktörüne ilişkindir. Piyango veya lotodan büyük ikramiyenin isabet etmesi gibi durumlarda sıradan insanlar haber olur ve duygu ve düşünceleri, parayı ne yapacakları konularında verdikleri beyanlarla haber kaynağı olarak kullanılırlar.

Başkent Haber Kaynakları Başkent haber kaynaklarını, TBMM, Cumhurbaşkanlığı, Bakanlıklar, Siyasi Partiler ve Genel Müdürlükler oluşturmaktadır.

Broşür bir etkinliği ya da kuruluşu tanıtmak amacıyla hazırlanan içinde fotoğraf ve bilgi bulunan yazılı kaynaktır.

Yerel Resmi Kuruluşlar Resmi kurum ve kuruluşlara ilişkin önemli haber kaynakları yürütme ve yasamaya ilişkin olduğu için genellikle Başkent Ankara merkezlidir. Bunun dışında kalan resmi kurullar yerel yüzeydedir. Vali, Vali Yardımcıları, Kaymakam, Büyükşehir Belediye Başkanı ve       İlçe Belediye Başkanları organize bir şekilde çalışırlar. Gazeteciler şehre ilişkin tüm bilgileri bu birimlerden öğrenir. Bir şehirdeki her türlü değişimi, gelişmeyi ve yönetimsel kararları gazeteciler haber yapar. Gazeteci şehirde çarpık ya da yanlış giden şeylere karşı hem kamuoyunun hem de yöneticilerin dikkatini çekecek haberler kaleme alır.

Türkiye Büyük Millet Meclisi Temel işlevi kanun çıkarmak olan TBMM gerek genel kurul görüşmeleri, gerek parti grubu görüşmeleri gerekse komisyon görüşmeleriyle gazeteciler için önemli bir haber kaynağıdır. Yasa ve teklifler öncelikli olarak komisyonlarda görüşülür. Kamuoyunun bu yasa tekliflerinin içeriği konusunda kamuoyunu bilgilendirmek amacıyla, gazeteci komisyon toplantılarını izler ve hazırlanan yasa ve teklif raporlarını haber yapar.

Basın Bülteni, Tanıtıcı bilgi ve verileri içeren, haber kaynağını ilgilendiren konu ya da olaylar hakkında hazırlanmış metindir. Basın bültenleri olaya dayalı ve yorumdan uzak yazılır ve belirli aralıklarla düzenli şekilde yayınlanır.

Başkent haber kaynaklarını, TBMM, Cumhurbaşkanlığı, Bakanlıklar, Siyasi Partiler ve Genel Müdürlükler oluşturmaktadır.

Yargıya ilişkin haberlerin haber kaynakları, Adalet Bakanlığı, Anayasa Mahkemesi, Yargıtay, Danıştay, Sayıştay ve Yüksek Seçim Kurulu’dur.

Türkiye’deki işçi sendikaları, DİSK, HAK-İŞ, TÜRK-İŞ’e bağlı olarak faaliyet gösterirler. Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu’na (TÜRK-İŞ) bağlı 35 sendika mevcuttur. Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu’na (DİSK) üye 17 sendika bulunmaktadır. Hak İşçi Sendikaları Konfederasyonu’na (HAK-İŞ) üye sendika sayısı ise 13’tür. Memur Sendikaları Konfederasyonu (Memur-Sen), Türkiye Kamu Çalışanları Konfederasyonu (Türkiye Kamu-Sen) ve Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu (KESK) ise memur sendikalarıdır. KESK’e bağlı 11 sendika, Türkiye Kamu-Sen’e bağlı 12 sendika, Memur-Sen’e bağlı ise 11 sendika bulunmaktadır

Haber kaynağı olarak bilim insanının taşıması gereken bazı özellikler vardır:

Gazeteci zamanla yarıştığı için kolay ulaşılabilir olmalıdır.

Konusunda uzman olmalıdır.

Üsten bir bakış açısına sahip olmamalı, sorulara kasılmadan ve sıkılmadan cevap vermelidir.

Bilimsel konuların karmaşıklığını basitleştirerek, halkın ve muhabirin anlayabileceği şekilde aktarabilmelidir.

Açıklamaları konunun özünden çıkmadan, muhabirin sahip olmak istediği bilgiyi vermelidir.

Anadolu Ajansı, Kurtuluş Savaşı sırasında Mustafa Kemal Atatürk’ün talimatıyla 6 Nisan 1920 yılında kurulmuştur.

Associated Press (AP), Bu ajans dünyadaki haber ajanslarının en eskisidir, 1848 yılında Amerika Birleşik Devletleri’nde kurulmuştur. AP geniş haber kaynakları, yaygın haberleşme ağı, yeni teknolojileri kullanması, güvenilirliği ile uluslararası haber ajanslarının en yaygın ve etkilisidir.

Merkez Hakem Kurulu: Hakemlerle ilgili atamaları yapan hakemlere gerekli cezaları verir, futbol maçlarına hakem atar.

TEMA Vakfı, erozyonla mücadele konusunda çalışan bir sivil toplum kuruluşudur.

Toplumsal ve siyasal konularda bilgi/belge almak için gazetecilerin sık başvurdukları haber kaynakları resmi kurum ve kuruluşlardır. "Vatandaşlar" seçeneği resmi kurum ve kuruluşlar arasında yer almamaktadır.