HABER TOPLAMA TEKNİKLERİ - Deneme Sınavı - 5

Yayınların toplumun milli ve manevi değerlerine ve Türk aile yapısına aykırı olmamasını denetlemek ahlakla ilgili konudur. Doğru cevap B'dir.

Basın İlan Kurumu, 2 Ocak 1961 tarihinde kurulmuştur. Doğru cevap C'dir.

Gazeteciler Cemiyeti, 10 Haziran 1946 yılında kurulan gönüllü denetim kuruluşlarındadır. Doğru cevap D'dir.

"Gazetecinin halka ve kamuoyuna karşı mesleki sorumluluğu, işverenine ve kamu otoritelerine karşı sorumluluğundan önce gelir." ilkesi, Çağdaş Gazeteciler Derneği'nin ilkelerindendir. Doğru cevap E'dir.

Yoğunlaşma, sansasyonel habercilik, promosyon ve dilin bayağılaştırılması medyada gözlenilen etik erozyona zemin hazırlayan temel nedenlerdendirç Ekonomik bağımsızlık ise tam tersi temel meslek ilkelerinden biri olmalıdır. Doğru cevap D'dir.

Fransız Le Monde gazetesinin yöneticileri meslek ahlakı ile ilgili temel meslek ilkelerini şöyle açıklamaktadırlar:

Ekonomik bağımsızlık,

Kurumsal bağımsızlık,

Haberde doğruluğun önemi ve hassasiyeti,

Zamana karşı doğruyu savunmak,

Hataların kabulü,

İç tartışma,

Kolektif çalışma,

İyi niyet,

Dürüstlük,

Uzmanlık

YetenekDoğru cevap E'dir.

"Basın hürdür, sansür edilemez." cümlesi Türkiye Cumhuriyeti anayasasının 28. Maddesinde yer almaktadır. Doğru cevap A'dır.

Türkiye’de medya üzerinde yasayla kurulmuş olan, denetim hakkına sahip tek kuruluş 3984 sayılı yasa ile kurulan Radyo Televizyon Üst Kuruludur. Doğru cevap B'dir.

2 Ocak 1961 tarihli ve 195 sayılı Kanun ile kurulmuş olan yasal kuruluş Basın İlân Kurumudur. Doğru cevap E'dir.

Gazeteciler Cemiyeti, Basın Konseyi, Çağdaş Gazeteciler Derneği ve Ekonomi Muhabirleri Derneği basına yönelik etik denetimi sağlayan gönüllü kuruluşlardandır. Basın ilan Kurumu ise yasayla kurulmuş resmi bir kuruluştur. Doğru cevap C'dir.

Basın ahlakı konusunda ülkemizde yazılmış en kapsamlı metin Gazeteciler cemiyeti tarafından hazırlanmış olan Türkiye Gazetecileri Hak ve Sorumluluk Bildirgesi'dir. Doğru cevap A'dır.

İnsan ve yurttaş hakkı, gazetecinin sorumluluğu, gazetecinin hakları ve gazeteci tanımı Türkiye Gazetecileri Hak ve Sorumluluk Bildirgesi'nde yer alan başlıklardan arasındadır. Gazetecinin tarafsızlığı metinde ayrı bir başlık olarak yer almamaktadır. Doğru cevap B'dir.

Basın Meslek İlkeleri, Basın Konseyi'nin yaptırımlarının hareket noktası olan metindir. Doğu cevap D'dir.

"Gazeteci, rekabet nedeniyle de olsa, başka gazetecilere bilinçli ve açık, mesleki zarar vermekten kaçınır." cümlesi "Çağdaş Gazeteciler Derneği" tarafından yayınlanan "Çağdaş Gazeteciler Derneği İlkeleri"nin 18.maddesidir. Doğru cevap B'dir.

Habercilik uygulamalarının büyük bir kısmı özgürlük, yansızlık, doğruluk, dürüstlük ve mahremiyet gibi kaçınılmaz olarak etikle ilgili olan kavramlarla tanımlanıp, incelenmektedir.

Bugün medyada gözlenilen etik erozyona zemin hazırlayan 15 temel neden belirlenmiştir. Sansasyonel habercilik ve promosyon da bunların arasındadır.

Le Monde gazetesinin yöneticileri 11 (on bir) maddelik temel meslek ilkeleri belirlemiştir. Bunların içinde zamana karşı doğruyu savunmak ve hataların kabulu de yer almaktadır.

Etik sorunların kaynaklandığı birbirleriyle çok sıkı ilişkisi olan şu unsurlar ön plana çıkmaktadır: Medya sahipliği, rekabetçi yapı, zaman faktörü, örgütsel yapı ve iş gören niteliği.

Medya sahipliğinden, tecimsel kaygılardan, örgütsel yapılardaki aksaklıklardan, habercinin mesleki niteliğinden kaynaklanan sorunlar genel olarak üç ayrı yolla denetim altına alınmaya çalışılmıştır. Bunlar; yasalarla ve yasal kuruluşlarla denetim, gönüllü kuruluşlarla denetim ve öz denetimdir.

Bugün medyada gözlenilen etik erozyona zemin
hazırlayan temel nedenler;
• Yoğunlaşma,
• Sağlıklı bir habercilik eğitiminin olmaması,
• Sansasyonel habercilik,
• Haber metinleri ve görüntülerindeki şiddet, cinsellik, ırkçılık gibi unsurların çok öne çıkarılması,
• Dilin bayağılaştırılması,
• Kurgulanmış yalan habere artan eğilim,
• Haber kaynaklarına ve okuyuculara karşı sorumsuzluk,
• Para karşılığı kaynağa ulaşma,
• Kişisel öfke ve kızgınlıkların haber sayfalarına yansıması,
• Özel hayata, kişi onur ve şahsiyetine saygısızlık,
• Para kazanma hırsı,
• Haber kaynaklarına aşırı yakınlık, taraflılık,
• Haber sektörü çalışanları arasındaki ücret dengesizliği,
• Haber Sektörü çalışanlarının iş güvencesinden yoksunluğu,
• Promosyon olarak sıralanmaktadır. Doğru cevap E'dir.