GÜZEL SANATLAR

Mimarlık, dar anlamda “yapı tasarımı sanatı ve bilimi” ya da “yapıları ve fiziki çevreyi tasarlama sanatı ve bilimi” olarak tanımlanmaktadır.

Gotik mimarlığın öteki üsluplara karşı üstünlüğünü savunan ve bu üslubun canlanmasına

öncülük eden 19. yüzyıl İngiliz eleştirmen ve denemeci John Ruskin, mimari bir yapının heykel

tasarımından farklı, belli bir yer için tasarlanıp yapı prensipleri dikkate alınarak inşa edilmesi

gerektiğini öne sürer.

Strüktür, bir bütün olarak çalışan ve üzerine gelen yatay ya da düşey yükleri toprağa ileten sistemdir. Bir yapının yük taşıyıcı bölümüdür.

Görsel Sanatlar (plastik sanatlar), göze ve görmeye dayanan sanatları, resim, heykel ve mimari gibi dalları bir grupta toplamıştır. Bu anlamda mimarlık, yalnızca bir ifade sanatı değil, aynı zamanda simgesel anlamı içeren, karşı görüşlere yol açan bir düşünme sanatıdır.

Mimarlık, gerçekleştirilme amacı benzer nitelikler taşısa da zaman, yer, işlev, biçim gibi faktörlerin etkisiyle bir çatı altında karakteristik özelliklerini yansıtırlar. Yer, bölge ya da uluslara göre sınıflandırma için Selçuklu mimarisi, Osmanlı mimarisi, Türk mimarisi, İtalyan mimarisi ya da Uzak Doğu mimarisini sayabiliriz.

Tipoloji, tipe özgü niteliklerin arandığı bireyselleştirme ve ortak nitelikler çerçevesinde gruplamanın yapıldığı sınıflandırma eylemini içeren kavramdır.

Merkezî organizasyonlar; geniş, baskın, merkezî bir mekân etrafında gruplanan ve çok sayıda ikincil mekândan oluşan durağan, yoğun bir kompozisyondur. Böyle bir organizasyonun merkezî ve bütünleştirici mekânı, genellikle biçim açısından düzenli; boyut açısından ise çeperlerinde çok sayıda ikincil mekânı toplayacak kadar büyüktür.

Oran, bir yapının çeşitli parçalarının birbirleri ve yapının bütünü ile meydana getirdikleri uyumlu ölçü ilişkileri olarak ifade edilebilir.

Altın oran, matematik ve sanatta, bir bütünün parçaları arasında gözlemlenen, uyum açısından en yetkin boyutları verdiği sanılan geometrik ve sayısal bir oran bağıntısıdır. Eski Mısırlılar ve Yunanlar tarafından keşfedilmiş, mimaride ve sanatta kullanılmıştır.

De Stijl, temel geometrik formlar üzerinde dönemin biçimlendirme ve renk anlayışına kökten değişiklikler getirmiştir. De Stijl ile renkler, yalnızca birer süsleme ögesi olarak kalmamış, mekânın tanımlayıcıları hâline gelmiştir.

Vitruvius, başarılı bir mimarlık için kullanışlılık (utilitas), sağlamlık (firmitas) ve güzellik (venüstas) kavramlarını sıralamış, bir başka ifadeyle binaların kullanıma uygun olması, sağlam bir strüktürü olması ve güzel, estetik olması gerektiğine vurgu yapmıştır. Doğru cevap B'dir.

Mimarlık, ünlü Alman mimar Ludwing Mies van der Rohe (1886-1969) tarafından da ruhun gerçek savaş alanı olarak ve içinde bulunulan zamanın beklentilerinin, mekânsal olarak ortaya çıkışı olarak tanımlanmıştır. Doğru cevap A'dır.

Zamana göre sınıflandırma, yapı eylemi ve mimarlık yapıtları önemli tarihi dönemlere göre sınıflandırılır. İlk Çağ, Orta Çağ, Rönesans Dönemi gibi. Doğru cevap E'dir.

Kahn’a göre mimarlığın yüzde doksanı iş ve yüzde onu sanattır. Doğru cevap C'dir

Dışavurumculuk hareketinin önemli temsilcilerinden ünlü Alman mimar Erich Mendelsohn'dur. Doğru cevap A'dır.

Basınç dengelenmesine veya hava basıncının taşıyıcı güç olarak kullanılması ilkesine dayanan sistemlere pnömatik sistemler adı verilmektedir. Doğru cevap D şıkkıdır.

Mekânı tanımlayan yatay elemanlar; taban düzlemi, yükseltilmiş taban düzlemi, çukurlaştırılmış taban düzlemi ve başüstü düzlemi olarak sınıflandırılabilir. Doğru cevap E'dir.

Mekân tanımlayıcı dikey elemanlar; dikey çizgisel elemanlar, tek dikey düzlem, L şeklinde düzlem, paralel düzlemler, U şeklinde düzlemler ve dört düzlemden (kapanım) oluşmaktadır. Doğru cevap D'dir.

Kümeli organizasyonlar; yaygın bir şekilde benzer işlevleri olan, şekil ya da yönlenim gibi ortak görsel bir özelliği paylaşan, hücreli mekânların tekrarından meydana gelmektedir. Doğru cevap B'dir.

Kahn, “doğal ışık olmadan gerçek bir mimarlığın olamayacağını” ısrarla vurgulayan mimardır. Doğru cevap C'dir.