GÜZEL SANATLAR

Allamande, Courante, Sarabande, Gique gibi dans isimlerini içeren birden fazla bölümlü çalgı eserinin tamamını oluşturan süitler Barok dönemde yazılmıştır. Günümüzdeki modern orkestranın ilk örneklerine bu dönemde rastlanır.

18. yüzyılın önemli müzik merkezi olan Viyana’da, Viyana Klasikleri adı verilen çağın önemli üç bestecisi yaşamıştır. Franz Joseph Haydn (1732-1809), Wolfgang Amadeus Mozart (1756- 1791) ve Ludwig van Beethoven (1770-1827). Bu nedenle Klasik Dönem, müziğin “Altın Çağ”ı olarak da tanımlanır.

Romantik Dönem’de opera en etkili müzik türlerinden biri olmuştur. Çalgı yapıtlarında teknik ve müzikal olarak varılan yüksek seviye artık onları seslendirecek yorumcuların da virtüöz seviyede olmasını gerektirmiştir. 19. yüzyıl bu bağlamda aynı zamanda ‘Virtüözler Çağı’dır.

20. yüzyıl müziği, uyumsuz olanı ve gerçeğin çirkin yüzünü yansıtma görevini üstlenerek tıpkı resim sanatında da ressamların gerçeğin çirkin yüzünü yansıtmaktan kaçınmadığı gibi kulağa hoş gelen uyumlu seslerden oluşan melodi ve güzel olan her şeyden kaçarak, duygular ile değil; akıl ile yaratma yolunu seçmiştir. Armoninin kulağa hoş gelen uyumlu sesleri yerini ton dışı seslere bırakmış, belirli bir düzen içinde bir araya gelen uyumlu seslerin yarattığı tonalite terk edilmiştir.

Osmanlı Dönemi’nin çok seslilikle ilk karşılaşması ise Kanuni Sultan Süleyman Dönemi’nde saraya gelen Batılı müzisyenler ve çalgılar ile başlar. 1797 yılında Sultan III. Selim’in Topkapı Sarayı’nda yine bir opera temsili izlediği bilinmektedir.

Osmanlı Dönemi’nde Batılı anlamda ilk müzik kurumu olarak Mızıka-i Hümayun kurulmuş ve başına Giuseppe Donizetti (1788-1856) getirilmiştir. Sultan III. Selim’in isteği üzerine bu kurumda Batı müziği yazısı kullanılmıştır.

Ahmet Adnan Saygun (1907-1991): Paris’te eğitim gören besteci yurda döndüğünde Ankara Musiki Muallim mektebinde kontrpuan ve armoni öğretmenliği yaptı. Türk Beşleri arasında en verimli bestecidir ve Türk ezgilerini, motiflerini içeren çok sesli eserleri dünyada tanınmaktadır.

Opera; sözlerin genelde şarkı biçiminde söylendiği; danslı, orkestralı, müzikli tiyatroya denir.

Müzik sanatında en uzun süren tarihsel dönem Orta Çağ’dır.

Modern Dönem 20.yüzyıldan günümüze kadar olan süreci kapsar.

Entonasyon, seslerin tonlamasının doğru olmasıdır.

Monodik müzik, tek sesli (tek bir melo­di); Polifonik müzik, çok sesli (birbirin­den bağımsız birden fazla melodi ve rit­min bir arada devam ettiği) müziktir.

Neuma; 9-13. yüzyıllar arasında nota ya­zısı yerine kullanılan kare biçiminde nok­talar, eğriler, bağlardan oluşan işaretler.

Rondo ana motifin birçok kez yenilenmesiyle oluşan dans parçasıdır.

Romantik Dönem’in başlarında piyano ve pi­yano müziği çok gelişmiştir.

Çalgısız, sadece koro için yazılan müziğe A Ca­pella denir.

Çoksesli müzik Orta Çağ’ın erken evrelerinde, Hıristiyanlığın kabulünden sonra başlar ve Gotik Dönem ile en üst seviyesine ulaşır.

Günümüze ulaşan duvar resimlerinden anlaşıldığı üzere, dinî törenler ve hayvan adaklarında kullanılan çalgıların en eski formları davul gruplarından oluşmaktadır. M.Ö. 4000 yıllarından itibaren Mısır’da arp, flüt, lir; Çin’de panflüt, kanunun benzeri olan tijin ve davul çeşitleri; Romalılarda ise
trompet gibi nefesli çalgıların en eski ilkel formları kullanılmıştır. Hintlilerde ise Veda dinî kültürüne
bağlı olan vokal müzikler, dans ve mim sanatı ile birlikte gelişmiştir.

Bugün uygarlığın sanat, bilim ve felsefe alanındaki köklerini oluşturan Antik Yunanda ise ünlü matematikçi Pisagor yaptığı deneyler ile akustik ve müziksel uyumlu sesleri matematiksel formüllerle
dile getirmiş ve günümüzdeki entonasyon sisteminin temelini oluşturmuştur.