GÜZEL SANATLAR - Deneme Sınavı - 44

18. yüzyılın önemli müzik merkezi olan Viyana’da, Viyana Klasikleri adı verilen çağın önemli üç bestecisi yaşamıştır. Franz Joseph Haydn (1732-1809), Wolfgang Amadeus Mozart (1756- 1791) ve Ludwig van Beethoven (1770-1827). Bu nedenle Klasik Dönem, müziğin “Altın Çağ”ı olarak da tanımlanır.

Romantik Dönem’de opera en etkili müzik türlerinden biri olmuştur. Çalgı yapıtlarında teknik ve müzikal olarak varılan yüksek seviye artık onları seslendirecek yorumcuların da virtüöz seviyede olmasını gerektirmiştir. 19. yüzyıl bu bağlamda aynı zamanda ‘Virtüözler Çağı’dır.

Osmanlı Dönemi’nin çok seslilikle ilk karşılaşması ise Kanuni Sultan Süleyman Dönemi’nde saraya gelen Batılı müzisyenler ve çalgılar ile başlar. 1797 yılında Sultan III. Selim’in Topkapı Sarayı’nda yine bir opera temsili izlediği bilinmektedir.

Osmanlı Dönemi’nde Batılı anlamda ilk müzik kurumu olarak Mızıka-i Hümayun kurulmuş ve başına Giuseppe Donizetti (1788-1856) getirilmiştir. Sultan III. Selim’in isteği üzerine bu kurumda Batı müziği yazısı kullanılmıştır.

Ahmet Adnan Saygun (1907-1991): Paris’te eğitim gören besteci yurda döndüğünde Ankara Musiki Muallim mektebinde kontrpuan ve armoni öğretmenliği yaptı. Türk Beşleri arasında en verimli bestecidir ve Türk ezgilerini, motiflerini içeren çok sesli eserleri dünyada tanınmaktadır.

Opera; sözlerin genelde şarkı biçiminde söylendiği; danslı, orkestralı, müzikli tiyatroya denir.

Dionysos

46

Satir

William Shakespare

İspanya

Türk Dram Tiyatrosunda Soy etkisi

Jonglörlük, Pantomim

En geniş anlamıyla zanaat, bir işin ustadan çırağa aktarılan değişmez yöntemlerle defalarca kez üretilmiş olmasıyla kazanılan el becerisi ve hünerdir.

Yaratıcı imgelem, imge­ler arasında başkalarının göremediği ilişkileri görmek ya da ilişkileri başkalarından farklı görmektir.

Biz eski uygarlıkların sanat eserlerini değer­lendirirken; amaçları sanat olmasa bile teknikteki mükemmellik, kültüre özgülük, arkasında bir fikir barındırması, biçimsel özellikleri; belli bir ekol, ge­lenek veya atölyenin kendi içinde farklılaşan nadir örnekleri olmaları türünden nitelikleri göz önünde bulundurup onları sanat olarak kabul ediyoruz, an­cak bu sanatın aslında bir tür zanaat olduğunu da biliyoruz.

Estetik yargı; neyin sa­nat olup olmadığı, sanat eserinin niteliği ve değe­ri, sanatçının yetkinliği hakkındaki tartışmaların merkezidir.

Duyusal bilgiden yola çıkarak; estetik konusunu, ‘güzel olanın bilgi­si’ anlamında ayrı bir araştırma alanı olarak ele alan ve Aesthetica adlı eserinde bu alanın sınırlarını ta­nımlayan ilk felsefeci ise 18. yüzyılda yaşamış olan Alexander G. Baumgarten’dir.

Eser Merkezli Yaklaşım: Eseri; biçim, düzen ve kurgu ögeleriyle değerlen­diren bu yaklaşımın merkezinde sanatçı değil, eser yer alır.

Toplum Merkezli Yaklaşım biçimleri iki kuram çerçevesinde geliştirilmiştir. Bunlar Yansıtmacılık Kuramı ve Marksist Kuram’dır.