GÜVENLİK SİSTEMLERİ

Biyometri, kişilerin fiziksel ve davranışsal özelliklerini kullanarak otomatik kimlik doğrulama veya tanımlama yapmayı hedefleyen bir disiplindir. Dolayısıyla biyometrik veri, kişilerin fiziksel ve davranışsal özelliklerini temsil eder.

Kişilerin fiziksel ve davranışsal özelliklerini temsil eden başlıca biyometrik veriler şunlardır:

1. Fiziksel Özellikler
• Parmak izi
• Yüz
• El geometrisi
• İris
• Retina
• DNA

2. Davranışsal Özellikler
• Ses
• İmza
• Tuş vuruş dinamiği
• Yürüyüş şekli

Kişilerin fiziksel ve davranışsal özelliklerini temsil eden başlıca biyometrik veriler şunlardır:

1. Fiziksel Özellikler
• Parmak izi
• Yüz
• El geometrisi
• İris
• Retina
• DNA

2. Davranışsal Özellikler
• Ses
• İmza
• Tuş vuruş dinamiği
• Yürüyüş şekli

Biyometrik sistem, genel yapı itibariyle girişinde algılayıcı bir cihaz bulundurur. Ayrıca kayıt ve tanımanın gerçekleştirildiği bir sistem ile kayıtlı verilerin tutulduğu bir veri tabanına sahiptir. Hangi biyometrik bilgi kullanılacaksa ona özgü bir algılayıcı kullanılır. Algılayıcıdan gelen ham veri, çeşitli algoritmik ve matematiksel ön işlemlerden geçirilerek özniteliklerden oluşan bir şablon çıkarılır.

Güvenlik sistemlerinde kayıt işlemindeki kimlik doğrulama yöntemleri başlıca üç gruba ayrılır:

• Bilgi temelli
• Nesne temelli
• Biyometrik temelli

Retinal bölgede bulunan kan damarlarının yapısı kişiden kişiye farklılık göstermektedir. Bu sebeple, kişinin retinal özelliği de biyometrik güvenlik sistemlerinde kullanılabilmektedir. Ancak, retinal bölgedeki damarların diyabet gibi damar hastalıklarından etkilenmesi, zaman içerisinde kişinin damar yapısını değiştirebilmekte; dolayısıyla, kimlik doğrulama işlemini zorlaştırmaktadır.

Günümüzde güvenlik sistemlerinde, özellikle de adli olaylarda oldukça önemli delil olarak kullanılabilen DNA tanımada saç, kan, tırnak, deri parçası, sperm ve diğer biyolojik materyaller kullanılmaktadır. İnsanların hücrelerindeki kromozomlarda bulunan DNA moleküllerinin dizilimlerinin eşleştirme prensibine göre çalışmaktadır.

Bir biyometrik güvenlik sistemini yalnızca yanlış ret oranına veya yalnızca yanlış kabul oranına göre değerlendirmek çok sağlıklı değildir. Genellikle, bu değerlendirme için yanlış ret oranı ve yanlış kabul oranı bilgisini birleştiren çapraz hata oranı kullanılır. Çapraz hata oranı, yanlış ret oranı ile yanlış kabul oranının eşit olduğu değeri belirtir. Düşük çapraz hata oranı, hem yanlış ret oranının hem de yanlış kabul oranının düşük olduğu anlamına gelir.

Geçmişten günümüze kadar biyometri alanındaki çalışmalar incelendiğinde, teknolojideki gelişmelere paralel olarak pek çok farklı biyometrik güvenlik sisteminin geliştirildiği ve bu sistemlerin yine pek çok alanda kullanıldığı görülmektedir. Biyometrik güvenlik sistemlerinin kullanıldığı alanlardan bazı örnekler şöyle sıralanabilir:

• Mobil telefonlar
• Bilgisayarlar
• İnternet bankacılığı
• Çağrı merkezleri
• Yüksek güvenlikli tesisler
• Havaalanları
• İş yerleri
• ATM cihazları

Kullanılan kimlik doğrulama yöntemi veya yöntemlerine göre güvenlik seviyeleri düşükten yükseğe doğru şu şekilde sıralanabilir:

• Seviye 1: Sahip olduğunuz bir bilgi (şifre, PIN, vb.)
• Seviye 2: Sahip olduğunuz bir nesne (anahtar, manyetik kart, vb.)
• Seviye 3: Sahip olduğunuz bir nesne + Sahip olduğunuz bir bilgi (ATM kartı + şifre)
• Seviye 4: Sahip olduğunuz bir özellik (biyometrik bilgi)
• Seviye 5: Sahip olduğunuz bir bilgi + Sahip olduğunuz bir özellik
• Seviye 6: Sahip olduğunuz bir nesne + Sahip olduğunuz bir özellik
• Seviye 7: Sahip olduğunuz bir bilgi + Sahip olduğunuz bir nesne + Sahip olduğunuz bir özellik