GÜMRÜK MEVZUATI

Tüm seçenekler, özellikle ihracata konu olan ürünün farklılığına göre İhracat Rejiminde Türkiye’de gümrükleme sürecinde ihtiyaç duyulabilen diğer belgelerdir. Bal ihracatı yapacak olan ihracatçı firmaların temin ederek Türkiye’de ilgili gümrük idaresine sunmaları gereken belge, C13 Analiz Belgesidir. Bu belge, sadece bal ihracatı yapacak olan ihracatçı firmaların temin ederek, Türkiye’de ilgili gümrük idaresine sunmaları gereken bir evraktır.

Gürcistan, Türkiye ile Gümrük Birliği Anlaşmasına taraf olan ülkelerden biri değildir, Türkiye ile Serbest Ticaret Anlaşmasına Taraf Olan Ülkeler arasındadır.

Menşe Şahadetnamesi, Serbest Dolaşıma Giriş Rejiminde kullanılan belgelerden biridir. Türkçe çeki listesi İhracat Rejiminde, Ata Karnesi Transit ve Geçici İthalat Rejiminde, CPD Karnesi Geçici İthalat Rejiminde, TIR Karnesi Transit rejiminde kullanılır.

Sorudaki cümlede boş bırakılan yeri "Dahilde İşleme Rejimi" doğru olarak tamamlar. Dahilde İşleme Rejimi, geçici nitelikte teşvikli ithalata imkan sağlayan bir gümrük rejimidir. Geçici ithalat temelli ve ekonomik etkili bir gümrük rejimi olan DİR, ihracatın teşvik ve geliştirilmesi kapsamında geçici ithalata imkan sağlayan, ithalata konu olan girdinin tamamının ihracata konu olan işlenmiş nihai üründe kullanılmasını şart koşan ve işlenmiş ürünün ihracatını zorunlu kılan uygulamaları kapsar.

“İthali Taahhüt Edilen İşlem Görmüş Ürünler ile İlgili Hammadde Sarfiyat Tablosu” Hariçte İşleme İzin Belgesinin alınması için gereken belgelerden biridir. Diğerleri, Hariçte İşleme İzni almak için gereken belgelerdir.

Hariçte İşleme Rejimi kapsamında hammadde, yardımcı madde, yarı mamul, mamul ve ambalaj malzemelerinin daha ileri bir düzeyde işlem görmek üzere Türkiye Gümrük Bölgesi dışına veya serbest bölgelere gönderilmek istenmesi halinde ilgili işletmelerin, bazı belgeleri temin ederek Hariçte İşleme İzin Belgesinin alınması için Ticaret Bakanlığı İhracat Genel Müdürlüğüne başvurmaları gerekir. Sözü edilen başvuru sürecinde istenen belgelerden biri de “İthali Taahhüt Edilen İşlem Görmüş Ürünler ile İlgili Hammadde Sarfiyat Tablosu”dur.

“Hariçte İşleme Proje Formu” Hariçte İşleme Rejimine yönelik taahhütlerin kapatılmasında gerekli olan belgelerden biri değildir. Bu belge; Hariçte İşleme İzin Belgesi ve Hariçte İşleme İzni almak için gerekli belgeler arasındadır.

Cümlede boş bırakılan yeri “patlayıcı-parlayıcı”doğru olarak tamamlar. Gümrük Antrepo Rejimi kapsamında patlayıcı, parlayıcı veya aynı yerdeki başka malları olumsuz etkileyici nitelikte bulunan mallar her antrepoda muhafaza edilemezler. Bu tür malların antrepoya konulabilmesi için ilgili antreponun bu malları tehlikesiz bir şekilde muhafaza edebilecek nitelikte olması gerekir.

ATA Karnesi konusunda yetkili kefil kuruluş “Türkiye Odalar Borsalar Birliği” (TOBB)dir.  TOBB, söz konusu yetkisini, ilgili ticaret ve sanayi odaları vasıtasıyla kullanır.

TIR Karnesi ile ilgili ifadelerden “Geçici kabule konu olan taşıt araçlarına yönelik olarak kullanılır” yanlıştır. Geçici kabule konu olan taşıt araçlarına yönelik olarak kullanılan; CPD Karnesidir.

TIR Sözleşmesinin uygulanmasında sözleşmeye taraf olan ülkelerde, yetkilendirilmiş bir kefil kuruluşun varlığı aranır ve Türkiye’deki ilgili kefil kuruluş Türkiye Odalar Borsalar Birliğidir (TOBB). TIR Sözleşmesine taraf olan ülkelerde TIR Karnesinin iki temel fonksiyonu vardır. Öncelikle TIR Karnesi Transit Beyanname yerine geçmektedir ve bu nedenle TIR Sözleşmesine taraf olan ülkeler içerisindeki ilgili taşımacılık faaliyetlerinde ayrıca Transit Beyana ihtiyaç duyulmaz. TIR Karnesinin ikinci önemli fonksiyonu da bu belge uluslararası teminat niteliği olan bir belge olduğundan, asıl sorumlunun yatırmak veya göstermek zorunda olduğu teminat işlevini bizzat TIR Karnesi yerine getirir.

Soru cümlesinde boş bırakılan yeri “SBBUP Sistemi” doğru olarak tamamlar. Serbest Bölgelere yönelik ilgili işlemler dijital ortamda SBBUP vasıtasıyla yürütülmektedir. SBBUP’ı sayesinde serbest bölgelerde gerçekleştirilen tüm faaliyetler, bilgisayar ve internet teknolojileri kullanılarak dijital ortama aktarılarak, sağlıklı bir veri tabanı oluşturulmuştur. Ayrıca SBBUP sayesinde tüm serbest bölge işlemleri ve bilgi akışları Serbest Bölge Müdürlükleri, İşleticisi veya BKİ, gümrük idareleri, kullanıcı işletmeler ve hatta Türkiye İstatistik Kurumunun da bulunduğu ilgili kurum ve kuruluşlarca rahatlıkla paylaşılır hale gelmiştir. SBBUP’da işlemler e-imza kullanılarak sonuçlandırılır.

İhracat Rejiminin ilgili Gümrük
İdaresince yürütülerek uygulanabilmesi için öncelikle İhracat Rejim beyanının yapılması gerekir. Bu
noktada ihracatçı işletme İhracat Rejim beyanını
verebilmek için aşağıdaki belgelerle ilgili Gümrük
İdaresine başvurması gerekir. Bu belgeler;
• Gümrük Çıkış Beyannamesi
• Türkçe Fatura
• Türkçe Çeki Listesi
• İlgili Diğer Belgeler

İhracat Rejiminde bir Gümrük Beyannamesinin ekinde en fazla 3 Devam Formu yer alabilir.
Bu durumda en fazla aynı faturada 10 ayrı GTİP numarasıyla tanımlanabilen eşyanın ihracat beyanı bu şekilde verilebilmektedir.

Türkçe Fatura incelenirse sözü edilen faturada aşağıdaki detayların yer almakta olduğu görülecektir. Bunlar:
• İthalatçı bilgileri,
• Faturayı düzenleyen ticari işletmenin detaylı bilgileri, fatura tanzim yeri, sayısı ve tarihi,
• İhracata konu olan malın detaylı açıklaması ve satış birimi türü,
• İhracata konu olan malın toplam miktarı, birim fiyatı, tutarı,
• Teslim şekli ve gerekiyorsa nakliye ve sigorta bedelleri,
• Toplam kap adedi ve türü,
• Ayrı ayrı net ve brüt ağırlıklar,
• Ödeme şekli ve banka bilgileri,
• İhracata konu olan mal ihraç kayıtlı alınmışsa detaylı imalatçı bilgileri (ihracata konu olan mal ihraç
kayıtlı alınmamışsa bu tür bir bilgiye faturada yer verilmez)
• Faturanın parasal cinsinin ve toplamının rakam ve yazıyla belirtilmesi,
• Ticari işletme yetkilisinin kaşe ve imzası.

Türkçe Çeki Listesinde aşağıdaki
detayların bulunduğu görülür. Söz konusu detaylar şunlardır:
• İthalatçı bilgileri,
• Çeki Listesinin ilişkili olduğu faturanın tarih ve numarası,
• Çeki Listesine konu olan malı taşıyacak olan aracın plakası veya konteynır numarası,
• Çeki Listesine konu olan ana kapların (mastır paket) türü ve numarası,
• Çeki Listesine konu olan malın açıklaması özellikleri ve varsa ölçüleri,
• Satışa konu olan birim cinsi ve toplam miktarı,
• Net ve brüt ağırlıklar ve bunların genel toplamları,
• İhracatçı işletmenin kaşesi ve yetkilinin imzası.

ihracata konu olan mal işlem görmemiş tarım ürünü veya Avrupa Kömür Çelik Topluluğunun (AKÇT) belirlediği bir ürünse bu durumda A.TR Dolaşım Belgesi yerine EUR.1 Dolaşım Belgesi kullanılır.

EUR.1 Dolaşım Belgesi ağırlıklı olarak Türkiye ile Serbest Ticaret Anlaşması (STA) yapmış olan ülkelere
yapılacak ihracatlarda kullanılır ve bu belge Türkiye’de gümrükleme sürecinde ilgili gümrük idaresince
şartların uygun olması durumunda onay görür. Dolaşım Belgeleri (A.TR ve EUR-1) Türkiye’de gümrükleme sürecinde kullanılması gereken zorunlu belgeler değillerdir. Dolaşım Belgeleri ilgili varış ülkesinde
gümrükleme sürecinde kullanılması gereken belgelerdir. Bu belgeler sayesinde varış ülkesinde ithalatçı
gümrükleme sürecinde istisnai koşullar hariç, ödemesi gereken gümrük vergisi konusunda bazı avantajlara
sahip olacaktır.

Aflatoksin Raporu: Özellikle ihracata konu olan malın fındık, Antep fıstığı, incir ve diğer kurutulmuş meyveler olması halinde Türkiye’de gümrükleme sürecinde ihracatçıdan talep edilen bir diğer
belgedir.

Veteriner Şahadetnamesi: Özellikle işlem görmemiş hayvani ürünlerin ihracatında, ihracatçı tarafından Türkiye’deki gümrükleme sürecinde söz konusu gümrük idaresinde işlem gören bir diğer
belgedir.

Serbest Dolaşıma Giriş Rejiminin
uygulanabilmesi için, gümrükleme sürecinde mutlaka aşağıdaki temel belgelere ihtiyaç vardır. Bunlar:
• Gümrük Beyannamesi
• İthal Eşyasına Ait Gümrük Kıymet Bildirim Formu
• İngilizce Orijinal Fatura (Commercial Invoice)
• İngilizce Orijinal Çeki Listesi (Packing List)
• Menşe Şahadetnamesi (Certificate of Origin)
• Varsa ilgili Dolaşım Belgesi
• İlgili Taşıma Belgesi
• Ödeme yöntemini ve ilgili giderleri gösteren banka yazısı
• Sigorta Poliçesi

Menşe kavramı en basit tanımıyla, uluslararası ticarete konu olan malın ekonomik milliyetidir. İthalata konu olan bir eşyanın menşesinin bilinmesi çeşitli nedenlerden dolayı önemlidir ve bu nedenler kısaca
aşağıdaki gibi açıklanabilir. Bunlar;
• Malın menşe ülkesine göre gümrükleme sürecinde muhatap olacağı vergilerin farklılaşması,
• Uluslararası ticaret politikası gereği anti-damping vergisi, telafi edici gümrük vergisi ve çeşitli korunma önlemleri araçlarının uygulanabilmesi için,
• Gümrük Tarife Cetvelinde malın sınıfının bilinmesi,
• Dış ticaretle ilgili çeşitli istatistiksel amaçlar için.