Gümrük Rejimleri ve Temel Unsurları

4458 Sayılı Gümrük Kanununa göre beyan, aşağıdaki yöntemlerle yapılabilir. Bunlar;
• Yazılı Beyan,
• Sözlü Beyan,
• Bilgisayar veri işleme tekniği yoluyla beyan,
• Eşya sahibinin ilgili eşyayı bir gümrük rejimine tabi tutma isteğini ifade ettiği herhangi bir tasarruf yoluyla beyan.

İhracatçı işletme İhracat Rejim beyanını verebilmek için aşağıdaki belgelerle ilgili Gümrük İdaresine başvurması gerekir. Bu belgeler;
• Gümrük Çıkış Beyannamesi
• Türkçe Fatura
• Türkçe Çeki Listesi
• İlgili Diğer Belgeler.

İhracat Rejiminde Gümrük Beyannamesi ve gerekiyorsa Devam Formunun doldurulmasında Ticaret
Bakanlığının gümrük işlemleriyle ilgili bizzat kendi programı olan BİLGE (https://uygulama.gtb.gov.tr/
IstemciBilge/) kullanılabileceği gibi, özellikle Gümrük Müşavirleri tarafından özel yazılımların kullanılması da mümkündür.

İhracat Rejiminde gümrükleme sürecinde kullanılan belgelerden biri de Türkçe Çeki Listesidir. Çeki
Listesi olarak adlandırılan bu belge aslında taşıyıcı araca yüklenen ve ihracata konu olan malın; koli, paket, rulo ve kutu gibi mastır ambalajlama çeşitlerine göre adetlerinin belirtildiği ve içeriğinin açıklandığı bir paketleme bilgi detaylarını kapsayan liste olarak tanımlanabilir.

Türkçe Çeki Listesinde aşağıdaki bilgiler yer alır:
• İthalatçı bilgileri,
• Çeki Listesinin ilişkili olduğu faturanın tarih ve numarası,
• Çeki Listesine konu olan malı taşıyacak olan aracın plakası veya konteynır numarası,
• Çeki Listesine konu olan ana kapların (mastır paket) türü ve numarası,
• Çeki Listesine konu olan malın açıklaması özellikleri ve varsa ölçüleri,
• Satışa konu olan birim cinsi ve toplam miktarı,
• Net ve brüt ağırlıklar ve bunların genel toplamları,
• İhracatçı işletmenin kaşesi ve yetkilinin imzası.

Türkiye’nin 1999 yılında imzaladığı Pan Avrupa Akdeniz Menşe Kümülasyon (PAAMK) Sistemi anlaşmasıdır.

Aflatoksin Raporu.

Bu belge sadece bal ihracatı yapacak olan ihracatçı firmaların temin ederek, Türkiye’de ilgili gümrük idaresine sunmaları gereken bir evraktır.

Serbest Dolaşıma Giriş Rejiminin uygulanabilmesi için, gümrükleme sürecinde mutlaka aşağıdaki temel belgelere ihtiyaç vardır. Bunlar:
• Gümrük Beyannamesi
• İthal Eşyasına Ait Gümrük Kıymet Bildirim Formu
• İngilizce Orijinal Fatura (Commercial Invoice)
• İngilizce Orijinal Çeki Listesi (Packing List)
• Menşe Şahadetnamesi (Certificate of Origin)
• Varsa ilgili Dolaşım Belgesi
• İlgili Taşıma Belgesi
• Ödeme yöntemini ve ilgili giderleri gösteren banka yazısı
• Sigorta Poliçesi.

Bu form ile ithalata konu olan mal ile ilgili tüm giderler detaylı bir şekilde açıklanmaktadır.

Türkiye’deki ithalatçı söz konusu ithalatının ödemesini peşin veya mal mukabili ödeme yöntemlerinden biriyle gerçekleştirmişse sözü edilen dosya ihracatçı tarafından direkt Türkiye’deki ithalatçının adresine gönderilir.

İngilizce Çeki Listesinde aşağıdaki bilgeler bulunur:
• Türkiye’deki İthalatçının bilgileri,
• Çeki Listesinin ilişkili olduğu faturanın tarih ve numarası,
• Çeki Listesine konu olan malı taşıyacak olan aracın plakası veya konteynır numarası,
• Çeki Listesine konu olan ana kapların (mastır paket) türü ve numarası,
• Çeki Listesine konu olan malın açıklaması özellikleri ve varsa ölçüleri,
• Satışa konu olan birim cinsi ve toplam miktarı
• Net ve brüt ağırlıklar ve bunların genel toplamları,
• Yurtdışındaki ihracatçı işletmenin kaşesi ve yetkilinin imzası.

İthalata konu olan bir eşyanın menşesinin bilinmesi çeşitli nedenlerden dolayı önemlidir ve bu nedenler kısaca aşağıdaki gibi açıklanabilir. Bunlar;
• Malın menşe ülkesine göre gümrükleme sürecinde muhatap olacağı vergilerin farklılaşması,
• Uluslararası ticaret politikası gereği anti-damping vergisi, telafi edici gümrük vergisi ve çeşitli korunma önlemleri araçlarının uygulanabilmesi için,
• Gümrük Tarife Cetvelinde malın sınıfının bilinmesi,
• Dış ticaretle ilgili çeşitli istatistiksel amaçlar için.

Menşe Şahadetnamesinde yer alan bilgiler şunlardır;
• İhracatçı firma ve ülkesi
• İthalatçı firma ve ülkesi
• Gerektiği durumlarda nakliye ile ilgili bilgiler
• Marka, numara, ambalaj sayısı, cinsi ve malların tarifi
• Brüt ve net ağırlıklar
• Belgeyi tanzim eden teşekkülün onayı, tanzim yeri, tarihi ve imza.

İthalata konu olan mal karayolu ile taşınmışsa gümrük idaresine sunulması gereken taşıma belgesi CMR (Uluslararası Hamule Senedi)’dir.

İthalata konu olan mal denizyolu ile taşınmışsa gümrük idaresine sunulması gereken taşıma belgesine konşimento adı verilir.

Banka transfer yazısı aşağıdaki bilgileri bulunur: 
• İthalatçı firma ve detaylı bilgileri,
• İhracatçı firma,
• Transfer edilen döviz cinsi ve tutarı,
• Transfer tarihi,
• Ödeme yöntemi,
• Yapılan transferle ilgili bankanın kestiği komisyon ve masraflar.

8391 sayılı Dahilde İşleme Rejimi Kararına göre, geri ödeme sistemi; Dahilde İşleme İzin Belgesi (DİİB) kapsamında serbest dolaşıma giren hammadde, yardımcı madde, yarı mamul, mamul ile değişmemiş eşya, ambalaj ve işletme malzemesinden elde edilen işlem görmüş ürünün ihracı halinde, ithalat esnasında alınan vergilerin ilgili mükellefe geri ödenmesidir.

Hariçte İşleme İzin Belgesiyle taahhütlerinin kapatılmasında aşağıdaki belgelere ihtiyaç duyulur: 
• Hariçte İşleme İzin Belgesinin aslı,
• İlgili Gümrük beyannameleri,
• Hariçte İşleme İzin Belgeleri/Hariçte İşleme İzinleri ile İlgili İthalat Listesi,
• Hariçte İşleme İzin Belgeleri/Hariçte İşleme İzinleri ile İlgili Geçici İhracat Listesi,
• Hariçte İşleme İzin Belgesinin kapatılmasına yönelik Hammadde Sarfiyat Tablosu.

Ticaret Bakanlığı.

Geçici İthalat Rejimine konu olabilecek eşyalar ve mal grupları şunlardır:
• Sergi, Fuar, Toplantı ile Benzeri Etkinliklerde Teşhir Edilecek Mallar
• Mesleki Malzemeler ve Eşyalar
• Ambalajlar, Konteynırlar, Numuneler ve Ticari Bir İşlem İçin Gelen Mallar
• İmalat Amacıyla Geçici İthal Edilen Mallar
• Bilimsel, Eğitsel ve Kültürel Amaçlarla İthal Edilen Eşyalar
• Yolcu Zati Eşyası İle Sportif Amaçlı Eşyalar
• Turistik Tanıtım Malzemeleri ve Eşyaları
• Sınır Ticareti Kapsamında İthal Edilen İlgili Eşyalar
• İnsani Amaçlarla İthal Edilen İlgili Eşyalar
• Hayvanlar.

Hareket gümrük idaresince varış gümrük idaresine gönderilen bir mesajdır.

Serbest Bölge ile liman arasındaki yer koridor olarak isimlendirilir ve koridor Serbest Bölgenin bir parçası hükmündedir.