GÜÇ SİSTEMLERİ ANALİZİ - Deneme Sınavı - 1

Alternatif akım devrelerinde sinüssel denge durumundaki aktif ve reaktif güç; kompleks güç yardımıyla hesaplanır. Bir devre elemanının uçları arasındaki gerilimin V = V∠δ V , elemanlar üzerinden geçen devre akımının ise I = I∠β A olduğu varsayılırsa; Kompleks güç, gerilim ile akımın kompleks eşleniğinin çarpımından oluşur:

Akım, kaynağın pozitif ucundan çıktığı için jeneratör durumu düşünülerek sağlanan kompleks güç

değerleri bulunur. Burada “Re” gerçek kısım , “Im” sanal kısım anlamındadır. Gerilim kaynağı 1200 W aktif güç çekmektedir ve şebekeye 2078,5 VAR reaktif güç sağlamaktadır.

Kondansatörün endüktif yüke paralel olarak bağlanmasına güç faktörü düzeltmesi denilir.

Dengeli Yıldız (Y ) bağlantısında, tüm kaynakların gerilimleri, birbirleri ile eşit genliğe sahipse ve aralarında 120’şer derece faz farkı var ise kaynaklar denge halindedir.

Transformatör, ideal olarak kabul edildiğinde (üzerinde oluşan kayıplar ihmal edildiğinde) alternatif akımın gücünü ve frekansını değiştirmeden gerilim değerini istenilen seviyelere yükseltmeye veya alçaltmaya yarayan bir çeşit elektrik makinesidir. Elektrik enerjisinin alternatif akımla taşınmasında transformatörün önemli rolü vardır ve enerji sistemlerinin yapı taşlarından biridir. Doğru cevap A'dır.

Birincil sargısına uygulanan gerilim değerini ikincil sargısından daha yüksek bir değer olarak elde ettiğimiz transformatörlere yükseltici tip transformatörler adı verilir. Transformatörler gerilimin seviyesini frekans değiştirilmeden manyetik indüksiyon yoluyla dönüştürmek için kullanılmaktadır. Buna göre cevap B'dir.

İdeal bir transformatör için aşağıdakiler kabul edilir:

Buna göre cevap C'dir.

Transformatörün dönüştürme oranı  olarak bulunmaktadır. Buna göre ikincil sargının sarım sayısı  olarak bulunmaktadır. Böylece sarım başına endüklenen gerilim  olarak hesaplanmaktadır. Doğru cevap A'dır.

Transformatörler sargı durumlarına göre yalıtılmış sargılı transformatörler ve oto-transformatörler olarak ikiye ayrılırlar. Cevap D'dir.

Verilen anma gücü değeri ve ikincil sargı akımı yardımıyla ikincil sargıda endüklenen gerilim değeri  olarak hesaplanmaktadır. Buradan  olarak hesaplanmaktadır. Cevap D'dir.

Pratik transformatörde;

Buna göre cevap E'dir.

Histerezis kaybı çekirdekteki çevrimsel akı değişiminin ısı olarak yayılımı sonucunda oluşur. Histerezis kayıpları; çekirdek malzemesi olarak özel yüksek dereceli çelik alaşımlar kullanılarak azaltılabilir. Girdap akımı kaybının nedeni ise manyetik çekirdekteki akıya dik olarak endüklenen akımdır. Çelik alaşımlı ve ince tabakalı levhaların kullanılmasıyla girdap akımı kayıpları azaltılabilir.

Transformatörlerdeki kısa-devre ve açık-devre testleri ile ilgili belirtilenler doğrudur. Cevap E'dir.