Grup Öncesi Hazırlık ve Ön Değerlendirme
Grupla sosyal hizmet müdahalesinde planlı
müdahale sürecini başarıyla sürdürmek için
hazırlık aşamasın ihtiyaç var mıdır?
Grupla sosyal hizmet müdahalesinde planlı
müdahale sürecini başarıyla sürdürmek için iyi bir
hazırlık aşaması gereklidir. Bu aşama ilk görüşmenin
ve tüm müdahale sürecinin etkililiğini artıracak
birden çok dinamiği içerir. Bu aşamada kararlar,
geniş bir soru alanı çerçevesinde düşünülerek
alınmalıdır.
-Grup öncesi görüşmelerde olası grup üyeleri
ile görüşülecek temel konular ve içerikler
neler olacak?
Sorusu hangi aşamaya girer?
Hazırlık aşaması
Hangi kriterler bireyin gruba katılımının
uygunluğunu belirlemede kullanılacak? Eğer
bir kişi uygun değilse bu ona nasıl ifade edilecek
ve hangi seçenekler ona önerilecek?
Sorusu hangi aşama ile ilişkilidir?
Hazırlık aşaması
Sosyal hizmet uzmanlarının tedavi gruplarında
grup üyeleriyle profesyonel ilişkiyi kurduğu, onlara
sıcaklık, empati ve ilgi göstermenin diğer unsurlarını
aktardığı ilk basamak hangisidir?
Tanışma/Bağlantı Kurma
Bu aşamada grubun nasıl işlev göreceği
açıklanmalı ve olası üyenin gruba katılma kararı
karşılıklı değerlendirilmelidir. Birçok yönden
bu görüşme sosyal hizmet uzmanlarının tek bir
müracaatçı ile yaptığı görüşmeye benzer. Bu görüşmenin
temel amacı, grubun üye ile angaje olmaya
başlaması ve üyenin gruba oryante edilmesidir.
Sözü edilen basamak hangisidir?
Tanışma/Bağlantı Kurma
Grupta ne yapıldığı, nasıl yapıldığı ve
neden yapıldığının anlatılması hangi basamağın kapsamındadır?
İçerik Belirleme
Sosyal hizmet uzmanları hazırlık aşamasında
grubu neden oluşturduklarını ve grubun belirlenen
amacına en uygun genel hedeflerin neler olduğunu
göz önünde bulundurmalıdır.
Bu konu hangi basamağa girer?
Amacı Oluşturma ve Hedefleri
Belirleme
Müracaatçılar başvurduğunda veya havale edildiğinde
değerlendirme için yapılacak olan görüşmede,
görüşme yapılan kişinin gerçekten ne hissettiğini,
neye ihtiyacı olduğu anlamaya çalışmak gerekir. Bunun
için doğrudan sorular sormak (İhtiyaçlarınızın
ne olduğunu düşünüyorsunuz? gibi) sadece sınırlı
cevaplar almaya neden olacaktır.
Söz konusu aşama hangi hazırlık sürecindeki basamağın kapsamındadır?
Amacı Oluşturma ve Hedefleri
Belirleme
Grup öncesi hazırlık ve ön değerlendirme aşamasında
grubun oluşturulmasına ilişkin olarak,
grubun kaç kişi olacağı ve kimlerden oluşacağı, ne
kadar süreceği, hangi yöntemlerle (oyunlar, tartışmalar,
aktiviteler, yaşantısal alıştırmalar gibi) devam
ettirileceği ve hangi kaynakların kullanılacağı
(toplanma yeri, ulaşım gibi) sorularının yanıtlanması
gerekmektedir.
Söz konusu konu hangi aşamanın kapsamındadır?
Olası Destek Kaynaklarını ve Olası
Üyeleri Belirleme
Bir grup ortamını hazırlamak tipik olarak üç etmeni
göz önünde bulundurmayı gerektirir:
1. Fiziksel ortamı hazırlama
2. Mali destek sağlama
3.'sü hangisidir?
Özel düzenlemeleri yapma.
Müracaatçıyı iyi yapılandırılmış bir gruba katılma
için hazırlama grup öncesi görüşmelerin faydalarındandır.
Söz konusu aşama hangi basamak kapsamındadır?
Grup Öncesi Görüşmeler Yapma
Grup öncesi görüşme yapma, hazırlık
yapma ve tanışmanın faydaları nedir?
Hazırlık yapmanın bir parçası olarak grup öncesi
görüşmeler olası üyeleri gruba hazırlar. Hazırlık
yapma ve tanışma olası üyelerin sosyal hizmet
uzmanı ve diğer grup üyeleri tarafından kabul edildiği
hissini uyandırır ve bu da olası üyenin diğerleri
ile ilişki kurma cesaretini kazanmalarını sağlar.
Sosyal hizmet uzmanı bu sayede grup sürecinde
sadece her üye ile ilişki kurabilmeye odaklanmakla
kalmaz, onların arasındaki iletişiminin ilerlemesine
de odaklanır.
Grup öncesi hazırlık aşamalarında, Oturum Yerini Hazırlama'nın faydaları neler olabilir?
Oturumların gerçekleştiği ortam grubun başarısı
üzerinde önemli bir etkendir. Oturumun
gerçekleştiği odanın yeterliliği ve atmosferi üyelerin
ilişkileri ve grup tutarlılığı üzerinde etkilidir.
Çocuklarla çalışırken odanın kendisi sorunlu davranışlar
ortaya çıkarılabilir veya ihtiyaç duyulan
sınırlar bulunmayabilir. Odanın içindeki dikkat
dağıtıcı nesneler nedeniyle lider olması gerekenden
farklı bir disiplinle davranmak zorunda kalabilir.
Sosyal hizmet uzmanları fiziksel koşulların üyeler
üzerindeki etkisini aklında tutmalıdır. Üyelerin
ne düşündüğünü öğrenmeli ve bunları mümkün
olduğu ölçüde gerçekleştirmelidir. Fiziksel özelliklerin
yeterli olmadığı alanlarda bile sosyal hizmet
uzmanının tutarlı, destekleyici ve güven verici bir
ortam yaratması mümkündür elbette ancak önemli
olan fiziksel ortamın bozucu etkiler içermemesine
ve destekleyici olacak şekilde düzenlenmesine özen
göstermektir.
Grup Öncesi hazırlık aşamasında "Hizmet Anlaşması Yapma" nın faydası nedir?
Grup öncesi görüşmelerde grubun genel amacı
ortaya konulmalı, problemler ve gereksinimler belirlenmelidir.
Sosyal hizmet uzmanının ve olası grup
üyelerinin karşılıklı rolleri ve ortak beklentileri belirlenmelidir.
Gruba hazırlık yapma ve tanışma basamağında
bu tür ortak anlaşmalar hizmetin yönünü,
yapısını ve doğasını belirlemeye yardımcı olur.
Her aşamada olduğu gibi hazırlık yapma ve tanışma
aşamasında da sosyal hizmet uzmanlarının
öz farkındalığı önemlidir.
Bu farkındalık ne işe yarar?
Bu farkındalık grubun oluşmasına katkı verir.Grup yönetmek için gerekli
olan mesleki otoritenin kabullenilmesi için de
önemlidir.
.......basamağı hem görev hem de
tedavi gruplarında gerçekleştirilir. Bu basamakta grubun amacı, üyelerin gereksinimleri,
gruba olası katkıları ve gruba bağlılıkları
göz önünde bulundurulur. Her bir grup üyesinin
güçlerinin farkına varılması ve kabul edilmesi, grubun
gelişme ve büyüme odağını korumasına ve
grubun güçlenmesine katkı verir.
Boşluğa ne gelmelidir?
Ön değerlendirme
Gruplarla Sosyal Hizmetin Geliştirilmesi Derneği
(The Association for the Advancement of Social
Work with Groups - AASWG 1999) sosyal hizmet
uzmanlarının ön değerlendirme aşamasında sahip
olması gereken bilgileri yedi başlık altında ele almaktadır.
Bu başlıklar hangileridir?
- Kurumun misyonu ve işlevi ve bunun
grup çalışması yoluyla verilecek olan hizmetin
doğasını nasıl etkileyeceğini değerlendirme
- Grup çalışması yoluyla hizmet vermeye
etki edebilecek toplumsal ve kurumsal
engelleri değerlendirme
- Grup kompozisyonu ile ilgili sorunları
Değerlendirme
- Bireyin yaşam döngüsünü ve olası grup
üyelerinin gereksinimlerini değerlendirme
- Kültürel faktörler ve bunun olası grup
üyelerinin yaşamlarına, gruba katılma
becerisine ve başkalarıyla ilişkisine etkisini
değerlendirme
- Grup türleri ve bunların üyelerin gereksinimleriyle
ilişkisini değerlendirme
- Grup çalışmasına gereksinim duyabilecek belli özelliklere sahip bireyleri ve toplumsal sorunları
değerlendirme
Ön değerlendirme basamağında sosyal hizmet uzmanının grup lideri olarak aşağıda sıralanan becerilere sahip olması gereklidir.
Bunlar hangileridir?
Veri Toplama - Değerlendirme Becerileri
Eylem Becerileri
Grup Sürecini Kolaylaştırma Becerileri
Gruplarla Sosyal Hizmetin Geliştirilmesi Derneği
(The Association for the Advancement of Social
Work with Groups - AASWG 1999) sosyal hizmet uzmanlarının ön değerlendirme aşamasında yerine getirmesi gereken görevler hangileridir?
Üyelere ulaşılması için plan hazırlanması ve uygulanması
Gerekli ise, grubun onaylanması ve desteklenmesi için kurum desteğinin alınması
Gerekli ise gruplara yönelik kurumsal direncin
belirlenmesi
Grup için üyelerinin izlenmesi ve hazırlanması
Gerekli ise üyelerin katılımı için izin alınması
Grup kompozisyonunda dengenin sağlanması
Uygun grup türü, yapısı ve büyüklüğünün seçilmesi
Üyelerin konforunu ve bağlılığını geliştirecek bir toplantı yeri ve zamanın ayarlanması
Üyelerin gereksinimlerini yansıtan açık ve anlaşılır bir biçimde, sözlü ya da yazılı bir grup amacı oluşturması ve ortaya konulması an başlıklar altında ele almıştır
Grubun amaçları doğrultusunda uzmanın rolünün ne olacağının açık ve anlaşılır bir biçimde belirlenmesi
Grubun başlangıcında üyelerin duygularına ve tepkilerine başlangıç düzeyinde empati kurulması
Sosyal Hizmet Uzmanlarının Yerine
Getirmesi Gereken Görevler kapsamında "Grup kompozisyonunda dengenin sağlanması" konusunu açıklayınız.
Grup kompozisyonu, grup üyelerinin homojen
veya heterojen oluşu ile ilgilidir.
Kişilik özellikleri, değer yargıları, fiziksel
özellikler grup kompozisyonu ile ilişkilidir.
Grup çalışmasında, grubun ne derece homojen
ne derece heterojen olduğuna dikkat
edilmelidir. Yaş, cinsiyet gibi konularda denge
sağlanmalıdır. Aynı yaş grubundakilerin
olması dengeyi sağlar. Kültürel, etnik özellikler
göz önünde bulundurularak grup şekillendirilmeye
çalışılmalıdır. Grup kompozisyonu
oluşturulurken, herhangi bir üyenin
dışlanmasına neden olabilecek potansiyel
özelliklere dikkat edilmelidir. Homojen bir
grup oluşturulacaksa benzer kişilik özellikleri,
yaşam deneyimleri, demografik özellikleri
olan üyelerin katılımı sağlanmalıdır. Heterojen
bir grup oluşumunda ise, geri bildirim
sağlayan, farklı özellikte insanlara yönelik
anlayış/farkındalık geliştiren üyelerin katılımı
sağlanmalıdır.