Sosyal Hizmet Alanlarına Göre Gruplar

Grup çalışması: Sosyal hizmetin, küçük insan grupları yoluyla bireyde ve çevrede arzulanan değişmeleri yaparak bireylerin ihtiyaçlarının karşılanması ve sorunlarının çözülmesine yardım etme sürecini içine alan yöntemidir.

Engelli bir çocuğa sahip ailelerin stres ve yaşamda meydana gelen değişikliklerle baş edebilmelerine yardım konusunda, grupla sosyal hizmet müdahalesinin özel bir önemi vardır.

Grup deneyimi birçok yönden engelli çocuğa sahip ailelerin psiko-sosyal gereksinimlerini karşılayabilme, benlik saygılarını destekleme ve yalnızlık duygularından kurtulmalarına yardımcı olabilme potansiyeline sahiptir.

Gruplarla sosyal hizmet uygulamaları çerçevesinde engelli çocuğa sahip ailelere yönelik olarak oluşturulan sosyal hizmet gruplarındaki terapötik ilişkiler; karşılıklı destek, kabul görme, evrenselleştirme, umudun aşılanması, yaşam doyumunun artırılması, bilgi ve beceriler kazanma, uygun beklentiler oluşturma, benlik saygılarının desteklenmesi, sosyal ilişki ağlarının geliştirilmesi ve yalnızlık duygularının azaltılması gibi pek çok öneme sahiptir.

Benlik saygısı: Kişinin kendisine ilişkin olarak yaptığı olumlu ve olumsuz yüklemeler bütünüdür.

Yalnızlık: Kişinin sosyal ilişkileriyle ilgili duygu veya düşüncelerini kapsayan yüklemeler bütünüdür.

Hızlı kentleşme sonucunda ailenin yapısında, işlevlerinde ve gelişiminde meydana gelen değişikliklerin yaşlının aile içinde bakımını giderek güçleştirmesi kurum bakımı modeline olan talebi artmış ve bunun sonucunda huzurevlerinin sayısı giderek çoğalmıştır.

Yaşlıların psiko-sosyal iyilik durumlarının iyileştirilmesi ve geliştirilmesi için yapılabilecek çeşitli müdahalelerden birisi grupla sosyal hizmet uygulamasıdır. Grup çalışmasına katılan yaşlılar diğer üyelerle benzer duyguları yaşadıklarını görmekte, aralarında bağ gelişmekte ve kendi yaşamlarına ilişkin farkındalık kazanmaktadırlar. “Anı paylaşımı” yoluyla yapılan grup çalışmaları grup üyelerinin başkalarıyla iletişim kurma, yardım etme, kendini ifade edebilme davranışlarını geliştirmektedir. Grup çalışmaları benlik saygısının ve yaşam doyumunun artmasına yol açmaktadır.

Günlük yaşamdan mutluluk duyma, yaşamı anlamlı bulma, pozitif bireysel kimlik, fiziksel olarak kendini iyi hissetme, sosyal ilişkilere sahip olma, yaşamını kontrol edebilme duygusu, sosyal destek ve ekonomik güvenceye sahip olma gibi faktörler yaşam doyumunu olumlu yönde etkilemektedir.

Yaşlılıkta yaşam doyumunun üzerinde durulmasının nedeni, yaşlıların ruh sağlığı açısından risk grubu olarak kabul edilmesi ve yaşam doyumunun da ruh sağlığını etkileyen çok önemli bir etmen olarak kabul edilmesidir.

Huzurevi, belirli bir yaşın üzerindeki vatandaşların, ücret veya belirli bir bağış karşılığında kaldıkları bakım evleridir.

Huzurevinde kalan yaşlılarla gerçekleştirilecek grup çalışmalarında öncelikle yaşlıların psiko-sosyal yaşamları gözden geçirilmeli, sosyo-kültürel yapıları, psikolojik durumları dikkate alınmalıdır.

Yaşlılarda “anı paylaşımı” ile geçmişe duyulan özlem duygusunun giderilmesinde grup çalışmasıyla yaşamın anlamının geliştirilmesine yardımcı olunmakta, grup çalışmasına katılan yaşlıların diğer üyelerle benzer duyguları yaşadıklarını görmeleriyle aralarında bağ gelişmekte ve kendi yaşamlarına ilişkin farkındalıkları artmaktadır. Böylece grup üyelerinde, başkalarıyla iletişim kurma, yardım etme, kendini ifade edebilme davranışları gelişmektedir. Grup çalışması ilişkileri geliştirme, arkadaşlığı yürütme, daha olumlu bir benlik algısına ve mutluluk verici duygulara yol açmaktadır.

Bir kriz grubunun amacı, her bir grup üyesinin en azından kriz öncesi düzeyde işlev görmesini sağlamak ve problem çözme konusunda daha ileri düzeyde beceri kazanmasına yardımcı olmaktır.

Grup müdahalesi sürecinde üyeler, krizi hazırlayan olayları, geçmişte kullandıkları baş etme becerilerini, sosyal desteklerini ve şu an problemleri çözmeye neyin engel olduğunu keşfederler.

Çalışmaya başlamadan önce olası üyelere yapılacak olan çalışmanın içeriği hakkında bilgiler verilmeli, çalışmanın amacı, nasıl yürütüleceği, grubun zamanı ve süresi anlatılmalıdır.

Gruplarla sosyal hizmet müdahalesinin kriz gruplarında kullanılması üyelerin rahatlamasını, sahip oldukları problemi sadece kendilerinin yaşamadıklarını farketmelerini, hem yalnız olmadıklarını hem de grubun diğer üyelerinin kendilerini anlayabileceklerini ve problemin çözümü için kendilerine yardımcı olabileceklerini hissetmelerini sağlar.

Kriz; bir olay ya da duruma bağlı olarak ortaya çıkan, bireyin/bireylerin başa çıkma becerilerini geçici olarak yetersiz kılan, yoğun belirsizlik yaşanan karmaşık durumdur.

Ergen grubunda öfke kontrolüne odaklanmakta ve grup üyelerinin faydalı olan bir öfke tanımı yapmalarına yardım etmeyi amaçlamaktadır. Gruplarla sosyal hizmet müdahalesiyle üyeler öfkelenmeden kendilerini ifade edebilmeyi, farklı bakış açıklarını anlamayı ve kabul etmeyi öğrenmeleri hedeflenmektedir.

Sosyal hizmet alanlarına göre grup çalışması örneklerinde üçüncü ve dördüncü gruplar yetişkin gruplarıdır. Üçüncü grup çocukluklarında cinsel tacize mağduru olan kadın üyelerden oluşmakta ve üyelerin yaşadıkları zorluklara ilişkin destek, onay ve geri bildirim ihtiyaçlarını karşılayacakları bir grup ortamı oluşturmayı amaçlamaktadır. Dördüncü grup ise erkek üyelerden oluşmakta ve yetişkin erkek üyelerin çözümlenmemiş çocukluk sorunları, ilişkiler, stres, anksiyete ve depresyon gibi yaygın sorunlarına odaklanmakta ve grup ortamında üyelerin belirli problem alanlarını tanımlayabilmelerine ve sorunlarına ilişkin belirli bir anlayış geliştirmelerine yardımcı olunması amaçlanmaktadır.