GÖRÜŞME TEKNİKLERİ

İzinsiz Kayıt Yapılabilmesi

I,II,III,IV, V, IV

Süreç Raporu

Yerini değiştirme hatası

Yönlendirme hatası

Aslına uygunluğun sağlanmasının

Sözlü olmayan bilgilerin, yani görüşülen kişinin verdiği tepkileri, görüşme yapılan ortama ait özelliklerin de kaydedilmesi gerekir.

Bir görüşmede cihazla kayıt yapılması not alma ihtiyacını tamamen ortadan kaldırmamaktadır, sadece kelimesi kelimesine not almak yerine önemli noktaların not alınmasını (stratejik ve odaklanmış notlar üzerine konsantre olunmasını) sağlamaktadır.

Derleme hatası, görüşmecinin verilen yanıtları yanlış anlaması veya dikkatsizliği nedeniyle notları derlerken yanlış derlemesi olarak tanımlanabilir.

Kayıt cihazı elektronik olarak görüşmeyi kaydeder. Bilgilendirilmiş onam ve etik onam formları kişinin görüşme süreci ve sonrasına ilişkin etik olarak haklarının korunmasıyla ilgili araçlardır. Gözlem formu ise gözleme dayalı bilimsel araştırmalarda ve görüşmelerde kullanılan yapılandırılmış ölçme araçlarıdır.

Görüşme ve verilerin kaydedilmesini kolaylaştırmak için geliştirilen görüşme kılavuzu; görüşme sürecinde görüşmecinin görevlerini, uyması gereken önemli kuralları hatırlatan, görüşme sorularını belli bir sırada listeyen ve görüşme boyunca kullanılan bir araçtır.

Bilimsel bir araştırmada bulgulara ulaşıldığında bir sonraki aşama araştırmanın raporlanmasıdır. Araştırmanın bütün bir özetini oluşturan raporlama, bir araştırmanın, araştırmacının yorumunu da içerecek şekilde, bir bütün halinde yazılı bir şekilde ortaya konulmasıdır.

Mesleki raporlar, başvuranın okul, ev, işyeri, sosyal çevre, aile içerisinde yaşamış olduğu/yaşamakta olduğu ve karakterinde edindiği duygu, düşünce, tepki, etki vb. yansımaların meslek elemanı tarafından ortaya konularak değerlendirilmesi ve çözümlenmesi şeklinde tanımlanmaktadır.

Süreç raporunda, çalışılan kurumun adının, başvuranın kimlik bilgilerinin, görüşme tarihi ve süresinin, sosyal çalışmacının adı ve soyadının yazılması; görüşmenin amacı kısaca belirtildikten sonra, kronolojik olarak konuşulanlar, başvuranın genel görünümü, davranış ve tepkileri, etkileşim süreci, uzman katkısı, gözlem ve düşüncelerin ayrıntılı biçimde yazılması; son bölümde ise sosyal çalışmacının başvuran, görüşme süreci ve kendisi hakkında yaptığı değerlendirmeler yer alır.

Bir görüşme raporu hazırlanırken görüşmeciden kaynaklanan birtakım hatalar ortaya çıkabilir. Bu hatalar; tanıma hatası (görüşmecinin görüşülen kişilerde ortak olan olayları ya da işaretleri tanıyamaması), ihmal hatası (görüşmecinin not alması sırasında bazı ifadeleri, olayları, deneyimleri ihmal etmesi), derleme hatası (görüşmecinin verilen yanıtları yanlış anlaması veya dikkatsizliği nedeniyle notları derlerken yanlış derlemesi) ve yerini değiştirme hatası (görüşmecinin olayların sırasını veya aralarındaki bağlantıları hatırlamaması) olarak sıralanabilir

Görüşmecinin not alma yöntemiyle birlikte cihazla da kayıt yapıyorsa, cihazla yapılan kayıtla veri kaybını önleyebilmesi ve görüşmecinin gözlemlerini canlandırabilmesi doğru ve başarılı bir veri kaydı için dikkat edilmesi gereken hususlardan olan birleştirilmiş yöntem kullanılması ile ilgilidir.

Görüşmeci, görüşme verilerini aslına uygun bir şekilde kaydetmelidir. Kayıt cihazı kullanılması aslına uygunluğun sağlanmasının en güvenilir yolu olarak görülmektedir. Diğer yandan ister cihazla kaydedilsin isterse not tutulsun görüşme verilerinin aslına uygun bir şekilde yazıya dökülmesi (alan notlarının genişletilmesi, cihazla kaydedilenlerin transkript edilmesi) gerekir.

Ses kayıt cihazı veya video ile kayıt yapıldığı durumlarda, kayıtların transkript edilmesi gerekmektedir. Transkript yapmak zaman ve özel yetenek isteyen bir işlemdir. Verilerin doğru bir şekilde yazıya geçirilmesi için bir uzmandan faydalanılmasında yarar vardır. Görüşmecinin kendi dilinden başka bir dilde konuşan biriyle görüşme yaptığı zaman bir çevirmenden yardım almasında fayda vardır.

Sosyal hizmet mesleğinin amaçlarına başarılı bir şekilde ulaşmasında kullanılan görüşme tekniğinin; bilgi toplamak, toplanan bilgileri değerlendirmek ve bir değişim yaratmak şeklinde sıralanabilecek üç temel işlevi bulunmaktadır. Bu nedenle doğru cevap B seçeneğidir.

Görüşme verilerinin kaydedilmesinde iki nokta üzerinde durmak gerekir. Birincisi görüşme verileri sadece görüşülen kişilerin cevaplarından oluşmamalıdır. Sözlü olmayan bilgilerin, yani görüşülen kişinin verdiği tepkileri, görüşme yapılan ortama ait özelliklerin de kaydedilmesi gerekir. İkincisi ise, görüşme verilerinin görüşme anında ya da sonrasında görüşmeci tarafından kaydedilmesi gerekir. Görüşme verilerinin görüşme sırasında ya da görüşmenin tamamlanmasının hemen ardından kaydedilmemesi halinde görüşme sırasında net olan bazı bilgilerin, kısa bir süre sonra unutulması söz konusu olabilecektir. Bu nedenle doğru cevap E seçeneğidir.

Verilerin kaydedilmesinde bir takım koşullar, kullanılacak yöntemi belirlemektedir. Diğer bir ifadeyle yapılacak görüşmenin türü (yapılandırılmış, yarı-yapılandırılmış, yapılandırılmamış), görüşmenin yapılış şekli (sözel veya yazılı görüşmeler), görüşme konusu ve görüşme yapılan bireylerin özellikleri ve kayıt yöntemlerine yaklaşımı verilerin kaydedilme şeklini etkileyebilmektedir. Bu nedenle doğru cevap E seçeneğidir.