GÖRÜŞME TEKNİKLERİ - Deneme Sınavı - 31

Sosyal çalışmacılar tarafından görüşme sonucunda özet ve süreç raporu olmak üzere iki çeşit rapor hazırlamaktadır. Süreç raporunda; çalışılan kurumun adı, başvuranın kimlik bilgileri, görüşme tarihi ve süresi, sosyal çalışmacının adı ve soyadı yazılır. Raporda görüşmenin amacı kısaca belirtildikten sonra, kronolojik olarak konuşulanlar, başvuranın genel görünümü, davranış ve tepkileri, etkileşim süreci, uzman katkısı, gözlem ve düşünceler ayrıntılı biçimde yazılır.

Bilimsel sistematik analiz, örneğin, korunmaya muhtaç ergen bir çocuğun kuruluş, işyeri, okul, aile, çevre içerisindeki temel psikolojik, sosyolojik, kültürel, eğitsel ve iktisadi olguları ve değerleri arasındaki doğal ilişkilerin ortaya çıkartılması, olgular ve değerler arasındaki bağıntıların biçimi ve birbirleri üzerindeki etkilerini çözümlemek olarak tanımlanabilmektedir. Derin, etkili bilimsel sistematik bir analiz meslek elemanının mevcut teorik bilgisi ve alan pratiğinin birlikte yürütülmesiyle elde edilebilir. Buna da “teorik bütünlük” denilmektedir.

Bir görüşme raporu hazırlanırken görüşmeciden kaynaklanan birtakım hatalar ortaya çıkabilir. Bu hatalar; tanıma hatası (görüşmecinin görüşülen kişilerde ortak olan olayları ya da işaretleri tanıyamaması), ihmal hatası (görüşmecinin not alması sırasında bazı ifadeleri, olayları, deneyimleri ihmal etmesi), derleme hatası (görüşmecinin verilen yanıtları yanlış anlaması veya dikkatsizliği nedeniyle notları derlerken yanlış derlemesi) ve yerini değiştirme hatası (görüşmecinin olayların sırasını veya aralarındaki bağlantıları hatırlamaması) olarak sıralanabilir.

13-18 yaş arası ergen olarak adlandırılmaktadır.

Sosyal hizmet uzmanları aşağıdaki temel nedenlerle çocuk görüşmeleri yapmaktadırlar. Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Konvansiyonu kararlarının bağlayıcılığı nedeniyle,
• Risk altındaki ya da ihtiyaç sahibi çocukları değerlendirmek gerektiğinde,
• Evlat edinme çalışmaları sırasında,
• Boşanma kararı alan çiftlerin çocuklarının uyum sürecinde,
• Bakımları yerel makamlar tarafından gerçekleştirilecek çocukların belirlenmesi
gerektiğinde,
• Engel ya da sağlık probleminin varlığında,
• Duygusal-davranışsal ya da ruhsal sorunların varlığında,
• Eğitimsel sorunların varlığında,
• Madde kötüye kullanımı sorunu olduğunda,
• Evsiz, sokakta yaşayan çocukların varlığında,
• Suça itilen ya da suç mağduru çocuklar olduğunda,
• Göç etmiş ya da mülteci çocukların uyum sorunlarında,
• Bakım hizmetlerini reddeden çocuklar olduğunda,
• Bulunduğu bakımevi, aile ya da eğitim ortamına uyum sağlayamayan çocuklar olduğunda,
• Travma mağduru çocuklar (ihmal ve istismara uğramış, tecavüze uğramış, savaş
mağduru, doğal afet mağduru, parçalanmış aile mağduru çocuklar) olduğunda.

Görüşmenin özelliklerinden bazıları şu şekilde sıralanabilir;

Çocukla profesyonel yardım ilişkisi kurabilmek için görüşmeciye aşağıdaki önerilerde bulunulabilir (Brandon vd., 1998; Jones, 2003):
• Çocuğa gerçekten ilgi gösterdiğinizi belli edin.
• Sıcak olmak, sempati ilişkisi kurmak değildir; çocukla özünde sosyal bir ilişkiniz
olmadığını, profesyonel bir çerçevede hareket etmeniz gerekdiğini unutmayın.
• Çocuğa, yaşantısına ve yaşantısına ilişkin bilgisine saygı gösterin.
• Empati kurmaya, onun gözünden olayları değerlendirmeye çalışın.
• Çocuğun anlayacağı düzeyde açık ve basit bir dil kullanın.
• Oyun oynarken rahat olun, kurallara saplanıp kalmayın.
• Çocuğun ilgilerini takip edin.
•Çocuk adına çevresindeki kişilerden hoşlanmamış olsanız da çocuğun çevresindekilerle yapıcı iletişim kurun.
• Güvenilir olun ve çalışma için yeterli zamanı ayırın.

Ergenlerde sıklıkla okul ve eğitimle ilgili sorunlar gözlenir. Akademik başarısızlık, okulu bırakma, okulu reddetme, okuldan kaçma, devamsızlık, okuldaki akranlarına zorbalık gösterme bu grupta gözlenebilen okulla ilgili sorunlardır.

Yaşlılık tıbbı ya da yaşlılık hekimliği ise geriatri olarak bilinmektedir.

Mülteecilerle görüşme yapmak gerektiğinde başvuran ile iletişim kurabilmekiçin üç olasılık vardır:

(1) Profesyonel çevirmen aracılığıyla görüşme yapmak,

(2) Her  iki tarafın dilini bilen bir başvuran yakınını aracı olarak kullanmak,

(3) Başvuranın dilini bilen bir görüşmeci bulmak.

Görüşme, günlük hayatımızın çok önemli bir parçasını oluşturan iletişimden farklıdır. Sosyal hizmet alanında çalışanlar için de diğer meslek gruplarından farklı olarak görüşme tekniğinin mesleklerindeki egemenliği çok büyüktür. Sosyal hizmet mesleğinin sorumlu- lukları ile görüşme becerileri arasında yakın bir ilişki vardır. Bu mesleğinin temel amacı bireylerin içinde olduğu sosyal sorunları teşhis etmek ve çözmektir. Sosyal sorunların ne kadar çeşitli olduğu ve hepsinden önemlisi ne kadar bireye özgü olduğu düşünüldüğünde, görüşme tekniğinin önemi daha kolay anlaşılabilir. Her bireyin maruz kaldığı sorunların onun penceresinden ve onun koşulları içerisinde ele alınması hem iletişim ilkeleri hem de iletişimin bağlamı açısından gerekmektedir. Bir başka ifadeyle, bireyin dünyasına girmek ve onun yaşadıklarını, ihtiyaçlarını, çevresini tanımak ve anlamak gerekir. Sosyal hizmet mesleğinin bu amacına ulaşmasını sağlayan en güçlü araçlardan biri de görüşmelerdir. Dolayısıyla sorunun doğru yanıtı A seçeneğidir.

Sosyal hizmetin işlevleri aynı zamanda sosyal hizmette kullanılan görüşmenin amaçlarını oluşturur. Bu işlevler;
• Bilgi toplamak,
• Bilgileri değerlendirmek ve
• Bir değişim yaratmaktır.

Engel , bir bozukluk ya da yetersizlik sonucunda ortaya çıkan, bireyin normal sosyal rollerini (yaş, cinsiyet, sosyal ve kültürel faktörlere dayalı) gerçekleştirmesini sınırlayan bir dezavantajlılık durumudur.

Kısa, net, karmaşık olmayan cümleler kullanmak önemlidir.

Şizofreni, gerçek olan ile gerçek olmayan arasındaki ayrımın yapılamadığı, uygunsuz düşünce, duygu, iletişim biçimi ve davranışların gözlendiği ruhsal bozukluk olarak betimlenebilir.

Görüşmeye gönülsüz katılımın nedenlerini dört grupta toplamak mümkündür:
1. Kişinin adli makamlarca görüşmeye gönderilmesi: Bu durumda kişi istese de istemese de görüşmeye katılmakla yükümlüdür. Çünkü gönülsüzlüğe rağmen katılmamanın yasal yaptırımları olabilmektedir.
2. Kişinin yöneticileri tarafından görüşmeye yönlendirilmesi: Bazen de başvuranlar yasal yaptırım gücü olmayan yetkililer tarafından görüşmeye yönlendirilirler. Örneğin, okulda uyum sorunu yaşayan bir çocuk, okul müdürü tarafından görüşmeye
yönlendirilebilir. Burada müdür, yetkili olmakla birlikte, yönlendirme öneri niteliğindedir ve görüşmeye gitmemenin yasal bir yaptırımı yoktur.
3. Kişinin yakınları tarafından görüşmeye yönlendirilmesi: Bu durumda kişi yeterince
istemese de ailesi, arkadaşları, romantik ilişkide olduğu insanlar tarafından görüşmeye yönlendirilebilir. Bu başvuranlar çoğunlukla toplumsal yaşamdaki ilişkilerini koruyabilmek ve yakınlarını üzmemek için görüşmeye katılmaya razı olurlar.
4. Kişinin bireysel bir tercih olarak görüşmeye katılmaması: İnsanlar görüşme hizmeti
almayı istemek kadar istememek hakkına da sahiptirler. Bazı insanlar görüşmenin
değişim sağlamada etkili bir yol olmadığına inanıyor olabilirler. Bazıları ise bizzat
değişmenin olumlu bir davranış olmadığını düşünüyor olabilirler. Bu tür inanış ve
düşünceler bireylerin görüşmeyi reddetmesine yol açıyor olabilir.

Yapılandırılmış görüşme yapacak kişilere tavsiye edilebilecek maddeler;

Sorunun ne anlama geldiği hakkında yorum yapılmaz. Aynı şekilde cevaplara yorum yapılmaz.

Görüşmelerde yargı ya da önyargılardan uzak olunmasını, ne olursa olsun başvuran özelliklerinin görüşmeci tarafından kabul edilmesi olan durum koşulsuz olumlu kabul olarak adlandırmaktadır. Doğru cevap C'dir.

Kişisel esnekliği olan uzmanların, mesleki esneklik becerisini edinme ve uygulama ihtimali daha yüksektir. Doğru cevap E'dir.