GÖRÜŞME TEKNİKLERİ - Deneme Sınavı - 3

Çocuklarla, ergenlerle, yaşlılarla, farklı kültürden olanlarla, iletişimsel azınlıklarla, engellilerle, ruhsal sorunu olanlarla ve hizmet almaya gönüllü olmayanlarla gerçekleştiri- len görüşmelerde farklı bir yaklaşım ve uygulama gerekebilir. Tüm bu gruplar özel durum kapsamına dâhil edilebilir.

Sosyal hizmet uzmanları aşağıdaki temel nedenlerle çocuk görüşmeleri yap- maktadırlar (Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Konvansiyonu-United Nations Conventi- on for The Rights of Children [CRC], 2012; Koprowska, 2008):

• Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Konvansiyonu kararlarının bağlayıcılığı nedeniyle, • Risk altındaki ya da ihtiyaç sahibi çocukları değerlendirmek gerektiğinde,
• Evlat edinme çalışmaları sırasında,
• Boşanma kararı alan çiftlerin çocuklarının uyum sürecinde,

• Bakımları yerel makamlar tarafından gerçekleştirilecek çocukların belirlenmesi gerektiğinde,

• Engel ya da sağlık probleminin varlığında,
• Duygusal-davranışsal ya da ruhsal sorunların varlığında,
• Eğitimsel sorunların varlığında,
• Madde kötüye kullanımı sorunu olduğunda,
• Evsiz, sokakta yaşayan çocukların varlığında,
• Suça itilen ya da suç mağduru çocuklar olduğunda,
• Göç etmiş ya da mülteci çocukların uyum sorunlarında,
• Bakım hizmetlerini reddeden çocuklar olduğunda,
• Bulunduğu bakımevi, aile ya da eğitim ortamına uyum sağlayamayan çocuklar ol-

duğunda,
• Travma mağduru çocuklar (ihmal ve istismara uğramış, tecavüze uğramış, savaş

mağduru, doğal afet mağduru, parçalanmış aile mağduru çocuklar) olduğunda.

Çocuklarla görüşmenin çoğu zaman aileleri ile de görüşmek olduğunun bilinmesidir. Ailenin, özellikle de annenin görüşmeye dahil edilmesinin prensipte üç te- mel nedeni vardır (Brandon vd., 1998): (1) Ailenin çocukların hangi haklara sahip ol- duğunu öğrenmesi ve çocukla ilgili alınan kararlara katılımının sağlanması, (2) Çocukla yanlış iletişime girmenin ne gibi sonuçlar doğurabileceğinin aileye gösterilmesi, (3) Aile- ye çocuğu ciddi zararlardan koruyabilecek iletişim becerilerinin öğretilmeye çalışılması.

Cihazla kayıt yönteminin kullanılabilmesi için öncelikle, görüşmeci, görüşmeye katılacak kişi veya kişilerden izin almalıdır. Doğru cevap C'dir.

Sözel görüşme, yüz yüze, iki tarafın aynı ortamda fiziksel olarak bulunduğu veya iletişim sağlayan teknolojiler (telefon, tele-konferans vb.) aracılığıyla dolaylı bir şekilde gerçekleştirilen görüşmelerdir. Doğru cevap D'dir.

Yazılı görüşme mektup, faks, ağ postası ve ağ yazışması gibi yöntemlerle yapılan
görüşmelerdir.Doğru cevap B'dir.

Etik ihlali, mesleki eylemi düzenleyen standart kuralların çiğnenmesi
olarak tanımlanabilir. Bir başka anlatımla etik ihlali, davranışın belli bir/birkaç ilkeye veya kurala, tereddüde yer bırakmayacak biçimde aykırı olmasını ifade eder.

Örneğin, çocuk yetiştirme yurdunda yapılan bir görüşmede başvuran "yurttaki diğer çocuklarla ilişkilerinin çok iyi olduğunu", "herkesi sevdiğini ve herkes tarafından sevildiğini" ileri sürebilir. Ancak, görüşmeci, görüşmeler sırasında başvuranın yurttaki diğer çocuklarla ilişkilerinin çok zayıf olduğunu, yurtta kalan diğer çocuklar  tarafından sevilmediğini fark etmişse, bu gözlem bilgilerini mutlaka kaydetmelidir. Doğru cevap E'dir.

Yüz Yüze Görüşme Yapılması: Dolayım sağlayan teknolojiler sayesinde telefon, telekonferans, mektup, ağ postası, ağ yazışması şeklinde yazılı ve sözel görüşmeler yapmak mümkündür. Özellikle bireylere doğrudan ulaşılamaması durumunda, örneğin görüşülenlerin coğrafi olarak dağınık yerlerde olması halinde geçerli bir yöntemdir. Doğru cevap A'dır.

Bu tanımlamalardan yola çıkılarak etiği tanımlamaya yönelik olarak aşağıdaki maddeler söylenebilir.

• Etik, felsefi bir disiplindir ve insan davranışlarına felsefi bir bakış açısı ile anlam
kazandırmaya çalışır.
• Etiğin ilgi alanı insanın davranış ve eylemleri ile bunların sonuçlarının araştırılması ve değerlendirilmesidir.
• Etik, ahlakı (ahlaki davranış, eylem ve yargıları) konu edinir ve insan davranışlarını ahlakilik koşulları açısından araştırır ve değerlendirir.
• Etik, bir ilkeler, kurallar, değerler, standartlar kümesidir.
• Etik, doğru ve yanlış arasındaki farkı ayırt etme, etik tercihler yapma, ödev ve yükümlülükler yaratma ile ilgilenir.

• Etik, insanlara “nasıl ve “ne şekilde” eylemde bulunması gerektiği hakkında bilgi
vererek insan davranışlarına, dolayısıyla yaşamına kılavuzluk eder.
• Etik, ideal davranışları formüle eder, ancak “şu şekilde” ya da böyle davran” demez.

Araştırmanın bütün bir özetini oluşturan raporlama, bir araştırmanın, araştırmacının yorumunu da içerecek şekilde, bir bütün halinde yazılı bir şekilde ortaya konulmasıdır. Doğru cevap B'dir.

Yaşlı nüfusun giderek artmasının olası nedenleri şunlardır: Tıptaki gelişme- ler sayesinde hastalıkların tedavisinin geçmişe oranla daha başarılı olması, ortalama ömrün uzaması, çocuk doğum oranlarındaki azalma ve insanların kendilerine bakma konusunda geçmişe oranla daha bilinçli olmasıdır.

Meslek etiği, doğrudan doğruya insanla ilgili mesleklerde uyulması gereken davranış kuralları olarak tanımlanabilmektedir.

Mültecilerle görüşme yapmak gerektiğinde başvuran ile iletişim kurabilmek için üç olasılık vardır: (1) Profesyonel çevirmen aracılığıyla görüşme yapmak, (2) her iki tarafın dilini bilen bir başvuran yakınını aracı olarak kullanmak, (3) başvuranın dilini bilen bir görüşmeci bulmak.

Tanıma hatası, görüşmecinin görüşülen kişilerde ortak olan olayları ya da işaretleri tanıyamaması anlamına gelir. Doğru cevap B'dir.

Uzmanın işitme engelli bireyle yapacağı görüşmede dikkat edecekleri şunlardır:

Kısa, net cümleler kurulmalıdır.

Mecaz, atasözü, deyim gibi soyut ifadelerden kaçınılmalıdır.

Sözlü dil kullanan işitme engelli bireyler bile iletişimde dudak okuma gereksinimi

duyabilirler. Görüşmeci kendi dudaklarını sürekli görünür kılmalıdır.

Beden dili (özellikle jest ve mimikler) kullanılmalıdır.

Sesi yükseltmek amacıyla bağırarak konuşulmamalıdır.

İşitme cihazı ile koordineli çalışan yardımcı cihazların kullanılıp kullanılmayacağı

konusunda bir uzmana danışılmalıdır.

Kişinin adli makamlarca görüşmeye gönderilmesi: Bu durumda kişi istese de istemese de görüşmeye katılmakla yükümlüdür. Çünkü gönülsüzlüğe rağmen katılmamanın yasal yaptırımları olabilmektedir.

Özünde Urie Bronfenbrenner’in çalışmalarına dayanan ekolojik yaklaşıma göre, bireyin sorunları, tıbbi modelde önerildiği biçimiyle, biyolojik etkenlerden ya da psikodinamik çatışmalardan çok, fiziksel ve sosyal çevresi ile yaşadığı işlevsel olmayan ilişkilerden kaynaklanmaktadır.

Sosyal biyografi uzmanı rolü şudur: Başvuranın tüm sosyal geçmişini araştırarak tedavi eki- bine özellikle tanı aşamasında bilgiler sağlar.

Değiştirme hatası, görüşmecinin olayların sırasını veya aralarındaki bağlantıları hatırlamamasıdır. Doğru cevap D'dir.