GÖRÜŞME TEKNİKLERİ - Deneme Sınavı - 17

Tamamlayıcı Aşama I:
Görüşme Öncesi
Hazırlık · Başvuranın görüşmeye hazırlanması, · Görüşmecinin görüşmeye hazırlanması

Olumlu ilişki kuramayan uzmanlara yakıştırılan sıfatlar: Mekanik, Emredici ve Değişime dirençlidir.

Sosyal hizmet görüşmesinde bir eylem ve aşama olarak değerlendirmenin birbiriyle ilişkili beş temel amacı olduğu söylenebilir:
1. Başvuran ve sorunuyla ilgili bilgi toplama
2. Sorunu ayrıntılı biçimde inceleme ve anlamaya çalışma
3. Başvuranın görüşme için uygun aday olup olmadığına karar verme
4. Amaçları ve planı belirleme
5. Başvuranda değişim motivasyonu oluşturma

Aşağıda ayrıntılı değerlendirmenin ardından başvuranın görüşme için uygun aday olmadığı kararı vermeyi gerektirebilecek durumlar verilmiştir:
• Başvuranın sorun olduğunu ileri sürdüğü yakınması gerçekte bir sorun değildir.

• Başvuran görüşmeye bir sorununu çözmek için değil, yalnızca sosyal iletişim gereksinimini karşılamak üzere gelmektedir.

• Sorun sosyal çalışmacının konu alanına giren bir görüşme gerektirmiyordur.

Problem çözme girişiminde kullanılan teknikler: Netleştirme, Yorumlama, Yüzleştirme, Kendini açma, Bilgi paylaşımı, Destekleme, Öneri verme,

Diğer yandan, görüşmede görüşülen birey ya da gruplarla sözlü bilgiler yanında sözlü olmayan bilgilerin de (vücut dili, ruh hali, anlık tepkileri, dış görünümle ilgili özellikler, görüşmenin yapıldığı mekâna ait özellikler vb. görsel ipuçları) yer alması görüşme verilerini çeşitlendirmekte ve verilerin doğruluğunu teyit etmek açısın- dan büyük önem taşımaktadır. Dolayısıyla görüşme sürecinde sözlü olmayan verilerin de büyük bir dikkatle, tam ve doğru bir şekilde yakalanması ve kaydedilmesi gerektirmektedir.

Not Alma

Görüşmeci, görüşme sırasında ya da görüşmenin tamamlanmasının hemen ardından görüşme boyunca sorduğu sorulara görüşülenden aldığı cevapları, görüşülenin tepkilerini, görüşmenin gerçekleştirildiği ortam koşullarını ve görüşmeye eşlik eden her türlü durumu not de erine, görüşme kılavuzuyla yapılan görüşmelerde görüşme kılavuzu üzerine veya bilgisayar, tablet gibi araçlara not alabilir.

Not alma yönteminde görüşmeci not alırken aynı zamanda soru sorma, dinleme, gerektiğinde görüşüleni yönlendirme, gözlem yapma gibi işlemlerin tümünü birlikte yapmak zorundadır.

Görüşmeci not alırken öncelikle görüşme tarihine, görüşmenin başlayış ve bitişsaatine, görüşme yerine, kiminle görüşüldüğüne ve görüşülenin tanımına (yaş, cinsiyet, meslek, eğitim vb.) dair bilgilere yer vermelidir ). Bunun amacı verilerin daha kolay tanımlanması ve analiz edilmesini sağlamaktır.

Görüşmeciler cihazla kayıt yöntemini özellikle yarı-yapılandırılmış veya yapılandırılmamış görüşmeler için tercih edebilir, çünkü yapılandırılmamış görüşmelerde hem soru sorma, dinleme vb. iletişim becerilerinin önemi daha da artmaktadır, hem de açık uçlu sorulara verilen cevapların kaydedilmesi kapalı uçlu sorulara verilen cevaplara kıyasla daha zor olmaktadır.

Araştırmanın bütün bir özetini oluşturan raporlama, bir araştırmanın, araştırma- cının yorumunu da içerecek şekilde, bir bütün halinde yazılı bir şekilde ortaya konulmasıdır.

Süreç raporunda; görüşmenin amacı, kronolojik olarak konuşulanlar, başvuranın genel görünümü, davranış ve tepkileri, etkileşim süreci, uzman katkısı, gözlem ve düşünceler ayrıntılı bir biçimde yazılır. Özet raporu ise, başvuranı daha iyi tanımak amacıyla ailesi, kardeşleri, okul ve iş yerlerindeki kişilerle yapılan görüşmelerden elde edilen verilerle hazırlanır. Özet raporunda; görüşmenin amacı belirtildikten sonra görüşmede elde edilen bilgiler, gözlem ve değerlendirmeler kısa ve öz olarak kaydedilir.

Süreç raporunda; görüşmenin amacı, kronolojik olarak konuşulanlar, başvuranın genel görünümü, davranış ve tepkileri, etkileşim süreci, uzman katkısı, gözlem ve düşünceler ayrıntılı bir biçimde yazılır. Özet raporu ise, başvuranı daha iyi tanımak amacıyla ailesi, kardeşleri, okul ve iş yerlerindeki kişilerle yapılan görüşmelerden elde edilen verilerle hazırlanır. Özet raporunda; görüşmenin amacı belirtildikten sonra görüşmede elde edilen bilgiler, gözlem ve değerlendirmeler kısa ve öz olarak kaydedilir.

görüşme verilerinin kaydedilmesi ve yazıya dökümü sırasında görüşmeciden kaynaklanan birtakım hatalar ortaya çıkabilir. Bunları tanıma hatası, ihmal hatası, derleme hatası, yerini değiştirme hatası olarak dört şekilde sıralamak mümkündür. Bu hatalar hazırlanacak raporun niteliğini olumsuz etkileyebileyeceği için verilerin kaydedilmesi ve yazıya dökümü sırasında gerekli özenin gösterilmesi gerekmektedir.

Sosyal çalışmacının görüşme sonucu hazırla- yacağı raporların dili sade olmalı, gereksiz bilgilere yer verilmemeli, bilgi ve belgelere dayalı olarak hazırlanmalı, gizlilik ilkesine uygun yazılmalı ve başvuranın kişisel dosyasında saklanmalı, rapor ilgili idare tarafından incelenmeli ve suç oluşturan durumlar olduğunda adli süreç başlatılmalıdır.

Görüşmeyi sohbetten ayıran en belirgin özelliklerden biri görüşmenin profesyonel bir çerçevede gerçekleştirilmesidir. Herhangi bir profesyonel görüşme, görüşülen kişi ya da kişiler ile uzman ya da uzmanların etkileşiminden doğmaktadır. Görüşmeye profesyonel nitelik kazandıran en önemli unsur ise görüşmenin taraflarından biri olan uzmanın, sohbet becerisinin ötesinde bazı özelliklere sahip olması ve görüşme becerilerini etkili kullanabilmesidir. Bu açıklamalardan da görülebileceği gibi sorunun doğru yanıtı C seçeneğidir.

Etiği tanımlamaya yönelik olarak aşağıdaki maddeler söylenebilir:

Etik, felsefi bir disiplindir ve insan davranışlarına felsefi bir bakış açısı ile anlamkazandırmaya çalışır.

Etiğin ilgi alanı insanın davranış ve eylemleri ile bunların sonuçlarının araştırılması ve değerlendirilmesidir.

Etik, ahlakı (ahlaki davranış, eylem ve yargıları) konu edinir ve insan davranışlarını ahlakilik koşulları açısından araştırır ve değerlendirir.

Etik, bir ilkeler, kurallar, değerler, standartlar kümesidir.

Etik, doğru ve yanlış arasındaki farkı ayırt etme, etik tercihler yapma, ödev ve yükümlülükler yaratma ile ilgilenir.

Etik, insanlara “nasıl ve “ne şekilde” eylemde bulunması gerektiği hakkında bilgi vererek insan davranışlarına, dolayısıyla yaşamına kılavuzluk eder.

Etik, ideal davranışları formüle eder, ancak “şu şekilde” ya da böyle davran” demez.

Etik ideal davranışları formüle eder ancak; insanları nasıl davranmaları gerektiği konusunda zorlayıcı değildir. Doğru cevap E'dir.

Verilen tanım etik koda aittir; etik kodlar, belirli bir konudaki etik kurallar kümesini ifade eder. Dolayısıyla doğru cevap C'dir.

Yasal bir düzenlemeye sahip olmayan etik kurallar, ancak bir öneri niteliği taşımaktadır; bu nedenle A şıkkında verilen bilgi yanlıştır. Doğru cevap A'dır.

Meslekle ilgili ahlaksal kurallar, sosyal hizmet mesleğinin evrensel temelini ortaya koyan unsurlardır.