GÖRSEL WEB TASARIMI

Web tasarım ilkeleri olarak sayılabilecek birçok farklı unsur vardır. Ancak bunlar arasında en çok dikkat edilmesi gerekenler İçerik, Hız, Kullanılabilirlik, İşlevsellik, Uyumluluk ve Görsel Tasarımdır.

İçerik açısından site tasarlanırken dikkat edilmesi gereken unsurlar şunlardır;
• Web sayfası kullanıcının sorusuna cevap verir özellikteki içeriği barındırmalıdır. Kullanıcı çekmek için arama motoru uyumu sağlayıp boş içeriğe kullanıcı çekilmemelidir.
• İçerik hakkında kullanıcıların beklentilerini belirtebilecekleri formlar ya da iletişim kurabilecekleri alanlar eklenmelidir.
• Web sayfası yapısı itibariyle içerik olarak sürekli güncelleniyorsa mutlaka eski içerikleri için iyi bir arşiv sistemi ve bağlantı oluşturma sistemi olmalıdır.
• Yazım ve dilbilgisi kurallarına, terminolojiye dikkat edilmelidir. Anlaşılması güç yabancı kelimelerden, kısaltmalardan  kaçınılmalıdır.
• İçerik içerisinde oluşturulan bağlantıların anlamlı olması gerekir. Alakalı olmayan bir sayfaya bağlantı eklenmemelidir.

Günümüz internet teknolojileri oldukça yüksek hızda hizmet vermeye başlamıştır. Ancak bu durum kullanıcıların da beklentilerinin değişmesine neden olmuştur. Örneğin web 1.0 yapısında web ana sayfalarının 19 saniye, çok ziyaret edilen sayfaların ise 8 saniyede görüntülenebilmesi kabul edilebilir bir hızlı yükleme sayılmasına rağmen günümüzde kullanıcılar 2 ya da üç saniyede tüm sayfanın yüklenmesini beklemektedir.

Web sayfalarını değerli kılanın kullanıcı ziyareti olduğu düşünüldüğünde kullanıcı beklentilerinin önemli olduğu söylenebilir. Bu doğrultuda beklentileri yönünde hız ilkesinin tasarımcılar tarafından gözetilmesi ve sayfaların hızlı yüklenmesinin önündeki engellerin neler olduğunun bilinmesi gerekmektedir.
• Web sayfaları yüklenirken içeriğinde barındırdığı her öğeyi istemcinin bilgisayarına indirmektedir. Bu öğeler yazı, resim, ses ve video gibi içeriklerdir. Bu aşamada tasarımcı her içeriği bütün boyutlarıyla sayfalara yüklememeli, görsel kullanacaksa küçültmeli, ses ya da video kullanacaksa player dediğimiz oynatıcılar aracılığıyla çağırmalıdır.
• Tabloların iç içe çok sayıda olması tarayıcının okumasını ağırlaştıracak ve sayfanın geç açılmasına neden olacaktır.
• Standart olmayan yazı tiplerinin kullanılması sayfa yüklenmesi önündeki engellerden biridir. İstemcinin yazı tipini tanıması için tasarımcının sayfa başlığında vermiş olduğu eklentiye gitmesi, onu okuması ve kabul etmesi gerekir. Bu durum sayfa yüklem süresini arttırır.
• Tasarımcının kod yazımlarında standartlara uymaması sayfanın geç yüklenmesine sebep olabilir. Örneğin düz bir metin içeren bir sayfanın birçok kütüphaneye link almış olması tarayıcı meşgul edecektir. Çünkü tarayıcı başlıkta verilen kütüphanelerin içerik için gerekli olduğu düşüncesiyle okumaya ve tanımaya çalışacaktır.

Kullanıcı alışkanlıkları kullanılabilirlik ilkesinde gözetilmesi gereken bir diğer konudur. Logo konumundan, menü bağlantılarına kadar kullanıcıyı farklı bir ortama çekme gayreti yerine diğer gezindiği sitelere benzer bir yapıya çekildiği hissi uyandırılmalıdır. Kullanılabilirliğin iyi olması için aşağıda bazı özellikler listelenmiştir:
• Hedef kitle analizi yapılmalı ve kullanıcıların özellikleri belirlenmelidir. Gerekirse bunu belirlemek için özel anket formlarıyla tercihleri ortaya çıkarılabilir. Burada amaç, hedef kitledeki kullanıcıların profilleri, beklentileri, bağlantı hızları vb. özelliklerin önceden tespit edilmeye çalışılmasıdır.
• En düşük hıza sahip kullanıcı gözetilerek site oldukça sade olmalı ve hızlı yüklenmelidir.
• Ziyaretçilerin sayfa kullanımı için yararlandığı bağlantılar menüsü alışkın oldukları düzene göre yerleştirilmelidir. Bu düzen genelde üst ve sol bölüm olarak bilinir. Sağ taraf tercihleri nadir de olsa kullanılabilmektedir.
• Web sayfalarının taşıdığı logolar kurumsal kimliğin ana parçasıdır. Kullanıcılar logoların tıklanabildiği görüşüne sahiptirler. Özellikle ana sayfaya geri dönmek için çok fazla bağlantının olması durumunda ya da çok fazla alt içeriğin gezindiği durumlarda üst tarafta yer alan logoyu tıklamak kullanıcılara kolaylık sağlayacaktır. Bu yüzden logoların tıklanabilir olması ve iyi konumlandırılması gerekir.
• Web sayfası okunabilir olmalıdır. Birçok kullanıcı sayfayı önce tarar sonra okur. Okunabilirliği arttırmak için yazı ve fontlarda zıt renkler kullanılmalıdır.
• Doğru yazı tipleri kullanılmalıdır. Doğru yazı tiplerinin seçimi, içeriğin sunumunu kolaylaştıracaktır. Çok büyük ya da çok küçük büyüklükte yazılar tercih edilmemeli, font büyüklüğü olarak 12 ile 14 arası seçimlere özen gösterilmelidir. Başlıklar normal metinden 2 birim daha büyük yazılabilir.
• Önemli kavramlar kalın olarak veya özel renklerle vurgulanmalıdır.
• Küçük boyuttaki bilgisayarlar ya da mobil cihazlarla da erişilebileceği unutulmamalı ve evrensel standartlara bağlı olarak kabul edilen büyüklüklere göre içerik ve tasarım konumlanmalıdır.
• Yardım, site haritası, sıkça sorulan sorular gibi servisler sitede bulunmalıdır. Ayrıca bu tür servisleri bütün sayfalardan erişilebilir olmalıdır.
• İçerik çok fazla ise arama kutusu bulunmalıdır.
• Kullanıcılara hata ile karşılaştıklarında hatanın olası nedenlerini açıklamaya çalışmalıdır,
• Web sitesinde iletişim kurmak için iletişim bilgileri ve iletişim formu bulunmalıdır.

Kullanılabilirliği iyi olan bir web sayfasında herhangi bir sorunla karşılaşan kullanıcılara hata ile karşılaştıklarında hatanın olası nedenleri açıklanmaya çalışılmalıdır.

Web sitesi tasarımında sitenin sahip olduğu teknik özelliklerden ve alt yapısındaki kaliteden çok kullanıcı ne gördüğü ve neye ulaşmak istediğiyle ilgilenir. Site ziyaretçileri web sayfasında gezinirken aradığını kolayca bulmak ister. Ana sayfa olarak isimlendirilen ve ziyaretçiyi ilk karşılayan sayfanın içeriği kapsar şekilde hazırlanması gerekir. Benzer şekilde alt sayfalarda gezinen kullanıcı yine farklı bir kategoriye, farklı bir içeriğe geçmek istediğinde içinde bulunduğu sayfadan bunu yapabilmelidir. Aksi durumda web sayfasında kullanıcının kaybolması ve aradığını bulamaması kaçınılmazdır. Ziyaretçilerin çok fazla bağlantı tıklamadan gezinim bileşenleri üzerinden istediğine erişebileceği bir hiyerarşi oluşturulması ve ziyaretçinin aradığına ulaşma çabasının minimize edilerek sağlanması web sayfasının işlevselliğinin göstergesidir (Şekil 2.1). İşlevsel bir web sayfası tasarlamak için mümkün olduğunca her sayfadan diğer sayfalara bağlantılar oluşturma çabası güdülmelidir. Web sayfası çok fazla alt içerikten oluşuyorsa, doğru sınıflandırmanın yapılması ve alt sayfalardayken kategori adlarına bağlantı verilmesi de işlevselliği arttıracaktır. Kullanıcı ilk karşılayan sayfadaki temel bağlantılar ise bütün sayfalardan ulaşılabilir olmalıdır.

Meta-tag’lar sayfa kodlamasında başlık olarak ifade edilen bölüme yazılan, web sayfasını tanıtan, aramalarla eşleştiren ve web sayfasının kısa özetini barındıran bilgi etiketleridir.

Web sayfalarının biçimsel olarak doğru tasarlanabilmesi için vazgeçilmez unsur görsellerdir. Bu doğrultuda devam eden  paragraflarda görsellerin türlerinin neler olduğuna, görsel tasarım ilkelerinin neler olduğuna, bu görsellerin nasıl ve hangi programlarla üretilebileceğine değinilmiştir. Görseller genel olarak gerçekçi, analojik, örgütsel, ilişkisel, dönüşümsel ve yorumlayıcı görseller şeklinde türlere ayırılabilir.

Gerçekçi Görseller: Anlatılmak istenen objenin gerçek halidir. Smaldino, Lowther ve Russell (2008), tamamıyla gerçek bir objenin öğrenmeye ve iletişime müdahale edebileceğini ve olumsuz etkileyebileceğini, aksi bir durumda da yani tamamen gerçeklikten uzaklaşmış görselin de aynı şekilde negatif etkisi olacağını belirtmişlerdir. Objenin çok fazla renge boğulmamış, basit, anlaşılır olması gerektiğine, ancak objenin genel hatlarından da uzaklaşmamış orta gerçeklikteki görsellerinin tercih edilmesine dikkat etmek gerekir.

Web tasarım ilkeleri olarak sayılabilecek birçok farklı unsur vardır. Bunlardan en önemlileri: Hız, Kullanılabilirlik, İşlevsellik, Uyumluluk ve Görsel Tasarımdır.

Bütün tarayıcılar genel olarak bütün biçimsel kodları tanır ve arka plan kodlamalarını yorumlayabilir. Ancak standartlara uymayan tasarımlar tarayıcılarda farklı görünümlere sebep olabilmektedir.

Seçeneklerde verilen programların hepsi örgütsel görsel üretiminde kullanılabilir.

Dönüşümsel Görseller, Zaman ve mekân bağlamında hareketi veya dönüşümü göstermek için tercih edilir.

Seçeneklerde verilenlerin hepsi görsel tasarım ilkeleri arasındadır.