GÖRSEL WEB TASARIMI - Deneme Sınavı - 15

Ana renklerin (kırmızı, sarı, mavi) eşit oranlarda ikişerli karışımı ile elde edilen renklerdir. Kırmızı ve sarının karışımı ile turuncu; mavi ve sarının ka­rışımı ile yeşil; kırmızı ve mavinin karışımı ile mor renk elde edilmektedir.

Ana renkler ile ara renklerin değişik oranlarda karışımı ile elde edilen renkler üçüncül renkler ola­rak ifade edilmektedir. Örneğin, ana renklerden kırmızı ile ara renklerden turuncunun karışımı ile turuncu ve kırmızı arası üçüncül bir renk yani ara bir ton elde edilmektedir.

Doygunluk, rengin saflığını ve sadeliğini ifade eden bir kavram olup bir rengin aynı ışık ortamın­da griye oranıyla ölçülmektedir. Rengin doygunlu­ğu arttırıldığında ana rengin dışındaki tonlar azal­makta, rengin doygunluğu azaltıldığında ise renk griye yaklaşmaktadır. Doygunluk sıfır olduğunda renk gridir.

6 bit renk derinliğine sahip bir nokta­cık 2⁶=64 adet renk alabilir.

CMYK renk modelinde;

Lab renk modeli, CIELab olarak da adlan­dırılmaktadır. Temelde rengin nasıl oluştuğunu değil insan tarafından nasıl algılandığını temel alan bir modeldir. Lab modeldeki sayısal değer­ler görme kusuru olmayan bir insanın görebil­diği tüm renkleri tanımlamaktadır.

Tasarımda bitişik renk­lerin tercih edilmesiyle ortaya çıkan renk armonisi­dir. Bitişik yani uyumlu renkler yan yana geldikle­rinde birbirlerini gücünü kırarlar ve daha yumuşak bir görünüm sağlarlar. Sarı, yeşil; kırmızı, turuncu; mor, mavi renk çemberinde yan yana yer almakta ve analog renk armonisi oluşturan renkler olarak adlandırılmaktadır.

Görsel web tasarımında okunabilirliği kolaylaş­tırmaya yönelik olarak arka plan rengi kullanılan yazı rengine uygun zıt renklerden seçilmelidir. He­def kitlenin dikkatinin asıl ögeye odaklanmasına yönelik olarak arka planda kalan ögelerin renklen­dirilmesinde tasarımın bütünlük etkisini azaltacağı ve görsel bir karmaşa yaratacağı için bir ekranda dörtten fazla renk kullanmama koşuluyla sönük, temel, yumuşak, donuk ve doğal renkler tercih edilmelidir. Zıtlık önemli bir ölçü olsa da web tasa­rımında arka plan renkleri olarak çoğunlukla nötr renkler tercih edilmektedir. Örneğin beyaz ve gri arasında kalan tonların kullanıldığı arka planlar sı­cak ya da soğuk renkleri daha görünür kılmaktadır.

Sıcak renklerin dalga boyları yüksek frekansları düşük; soğuk renklerin ise dalga boyları düşük ancak frekansları yüksektir.

Doygunluk, rengin saflığını ve sadeliğini ifade eden bir kavram olup bir rengin aynı ışık ortamında griye oranıyla ölçülmektedir. Rengin doygunluğu arttırıldığında ana rengin dışındaki tonlar azalmakta, rengin doygunluğu azaltıldığında ise renk griye yaklaşmaktadır.

Lab renk modeli, CIELab olarak da adlandırılmaktadır. Temelde rengin nasıl oluştuğunu değil insan tarafından nasıl algılandığını temel alan bir modeldir. Lab modeldeki sayısal değerler görme kusuru olmayan bir insanın görebildiği tüm renkleri tanımlamaktadır. Dolayısıyla, doğadaki görülebilir renkler bu kapsamda ele alınmaktadır.

Bit, ikili sayı sistemi olarak kullanılan ve bilgisayar terminolojisindeki en küçük veridir. Renk derinliği “bit” cinsinden ifade edilmektedir

Web tasarımında ise RGB renk modelinde oluşturulan renkler kullanılmaktadır. Bununla beraber, bu renklerin birer kimliği de bulunmalıdır. Örneğin, kırmızı renge ilişkin yüzlerce farklı ton bulunmaktadır. Bunların hepsi için “kırmızı” denilebilir. Ancak, söz konusu rengin diğer işaretleme dillerince (HTML, CSS, SVG) doğru olarak tanımlanabilmesi amacıyla Hex adı verilen kırmızı, yeşil ve mavi renklerinin her biri için birer bayt toplamda ise üç baytlık 16’lı sayı sistemince üretilen bir kodlama yapısı kullanılmaktadır.

Bir rengin değişik tonlarıyla meydana getirilen armoni, monokromatik armoni olarak adlandırılmaktadır. Bir rengi beyazla açarak veya siyahla koyulaştırarak elde edilen aynı renge ait değişik tonlar arasındaki yavaş geçişler yoluyla armoni oluşturulmaktadır.

Tamamlayıcı kontrast, karşılıklı (bütünleyici) renklerin kullanımı temeline dayanır. Tamamlayıcı kontrasta göre bu renk çiftlerinin (turuncu, mavi; kırmızı, yeşil; mor, sarı) kullanılması ile kuvvetli zıtlıklar yaratılabilmektedir. Dolayısıyla bir rengin yaptığı etki tam karşıtı olan renkle birlikte dengelenmektedir.

Işık şiddeti yüksek yani parlak renklerle aynı rengin nötrleştirilmiş tonlarının bir arada kullanılması temeline dayanan nitelik kontrastında kullanılan renkler birbirleri üzerinde yumuşatıcı bir etki oluşturmaktadır. Bilgisayar ekranında rengin niteliğini, renk tonu, renk doygunluğu ve renk yoğunluğu olmak üzere üç değişken temelinde tanımlamaktadır.

Görsel web tasarımında okunabilirliği kolaylaştırmaya yönelik olarak arka plan rengi kullanılan yazı rengine uygun zıt renklerden seçilmelidir.  Zıtlık önemli bir ölçü olsa da web tasarımında arka plan renkleri olarak çoğunlukla nötr renkler tercih edilmektedir. Örneğin beyaz ve gri arasında kalan tonların kullanıldığı arka planlar sıcak ya da soğuk renkleri daha görünür kılmaktadır.

Monokromatik armoninin aksine polokrom armoni iki veya daha fazla rengin armonisini ifade etmektedir. Polokrom armoni analog renk armonisi ve kontrast renkler armonisi olmak üzere iki şekilde ortaya çıkmaktadır.

Analog Renk Armonisi: Tasarımda bitişik renklerin tercih edilmesiyle ortaya çıkan renk armonisidir. Bitişik yani uyumlu renkler yan yana geldiklerinde birbirlerini gücünü kırarlar ve daha yumuşak bir görünüm sağlarlar. Sarı, yeşil; kırmızı, turuncu; mor, mavi renk çemberinde yan yana yer almakta ve analog renk armonisi oluşturan renkler olarak adlandırılmaktadır.

Fizikçi Young  Newton’un gerçekleştirdiği deneyin tam tersini yaparak tüm renkleri bir perdede birbiri üzerine düşürerek ışığı yeniden oluşturmayı başarmıştır. Ayrıca Young bu renkleri ikişerli karıştırarak da sarı, cyan ve magenta renklerini elde etmiştir. Buna göre; • Yeşil ve kırmızı karışımıyla “sarı” • Koyu mavi ve yeşil karışımıyla “cyan” • Kırmızı ve koyu mavi karışımıyla “magenta” elde edilmektedir

Newton deneyi sonrası prizma üzerine düşen renkler kırmızıdan başlayarak Turuncu, Sarı, Yeşil, Mavi, Mor sırasıyla dizilirler.