GÖRSEL WEB TASARIMI - Deneme Sınavı - 11

Semantik Web olarak da adlandırılan Web 3.0 ise içerik kontrolünün insan elinden çıkarak yazılımların kontrolüne geçtiği dünyadır.

Web 3.0’ın kişiselleştirme, yapay zeka ve hareketlilik olmak üzere üç özelliği vardır.

Web 3.0'ün özellikleri okunabilen, yazılabilen ve yapan Web, işlenmiş bilgiye bağlanma, üç boyutlu portallar, çok kullanıcılı sanal ortamlar, sanal Web dünyasının içinde ve dışındaki tüm ortamlar, diğer kullanıcılarla etkileşime girilebilecek uygulamalar üreten kullanıcılar, bireylerin özel içeriğe ve bireyler arası ilişkilere katkı sağlayan servisler üreteceği ortamlar sunan şirketler, semantik bloglar iken Web 2.0'ın özellikleri ise okunabilen ve yazılabilen Web, bireylere bağlanma, iki yönlü Web sayfaları, vikiler, podcastler, kişisel yayın, iki boyutlu portallar, bloglardır.

Disiplinler arası bir çalışma alanı olan etkileşim tasarımı süreci aşağıdaki dört temel etkinliği içermektedir (Kriwaczek, 2009):
• Gereksinimlerin belirlenmesi ve istenilenlerin saptanması
• Gereksinimleri karşılayacak alternatif tasarımların geliştirilmesi
• Değerlendirme için tasarımların etkileşimli
sürümlerinin hazırlanması
• Süreç boyunca gerçekleştirilen tasarımı değerlendirme

Tasarım sürecinin üç ana özelliği vardır. Bunlar;
• Kullanıcıların tasarım sürecine dâhil edilmesi,
• Kullanılabilirlik ve kullanıcı deneyim hedeflerinin tanımlanması ve başlangıçta üzerinde fikir birliğine varılması ve
• Yukarıda sıralanan dört etkinlik boyunca tekrarın kaçınılmaz olduğudur.

Etkileşimli bir tasarım oluşturabilmek için bazı tasarım ilkelerine dikkat etmek gerekmektedir. Bu tasarım ilkeleri görünürlük, geri bildirim, kısıtlar, tutarlılık ve sağlarlık ve haritalama/eşlemedir.

Jumbotron, Web sitesi içerisindeki anahtar içerikleri tüm ekrana yayılarak gösteren dikkat çekmek için kullanılan büyük yazılardır.

İlerleme çubukları Web sitelerinde iş akışını ilerlemesini gösteren ve kullanıcıya süreç hakkında geri bildirim sağlayan bileşendir.

Rozetler bir linkte kaç sayıda bildirim olduğunu gösteren bileşenlerdir.

Semantik Web olarak da adlandırılan Web 3.0’ın; arama motorlarının arama sonuçlarını, kullanıcının Web’de bıraktığı izleri takip ederek kişisel tercihlerine göre ayarlama özelliği olan "kişiselleştirme", kullanıcıların internet üzerinde yaptıkları aramalardan ve paylaşımlardan anlam çıkarıp kullanıcının neler yapmak isteyeceğini tahmin etme özelliği olan "yapay zeka" ve kullanıcıların kişiselleştirilmiş içeriklerine zaman, mekan ve medya ortamı kısıtlaması olmadan erişebilmesi olarak adlandırılan "hareketlilik" olmak üzere üç özelliği bulunduğu söylenebilir. Doğru cevap E'dir.

Bireylere bağlanma ve topluluk Web'i Web 2.0'a, trilyonlarca kullanıcı ve semantik bloglar Web 3.0'a, metin/grafik tabanlı flash ise Web 1.0'a ait özelliklerdendir. Doğru cevap A'dır.

Etkileşim tasarımı ile ilişkili olan akademik disiplinler, tasarım uygulamaları ve disiplinler arası alanlar şunlardır:

Akademik Disiplinler

Ergonomi, Psikoloji/Bilişsel Bilimler, Bilişim, Mühendislik, Bilgisayar Bilimleri/Yazılım Mühendisliği, Sosyal Bilimler (Sosyoloji, Antropoloji, vb.)

Tasarım Uygulamaları

Grafik Tasarımı, Ürün Tasarımı, Sanat Tasarımı, Endüstriyel Tasarım, Film Endüstrisi

Disiplinler Arası Alanlar

İnsan Faktörü, Bilgi Sistemleri, Bilişsel Ergonomi, Bilgisayar Destekli Ortak Çalışma, Bilişsel Mühendislik, İnsan-Bilgisayar Etkileşimi

Doğru cevap C'dir.

Kullanılabilirliğin etkili kullanım (etkililik), verimli kullanım (verimlilik), güvenli kullanım (güvenlik), yararlık, öğrenme kolaylığı (öğrenilebilirlik), nasıl kullanıldığını kolay hatırlama (hatırlanılabilirlik) şeklinde sıralanabilecek hedefleri vardır. Doğru cevap D'dir.

Kısıtlar ilkesi kullanım hatalarını önlemek ve kullanım için ezberlenmesi gereken bilgileri en aza indirmek için fiziksel, semantik, mantıksal ve kültürel alanlarda kullanılan bir özelliktir. Kısıtlar aynı zamanda tasarım belirsizliklerinin önüne geçmeye yardımcı olur. Doğru cevap A'dır.

Menüler kullanıcı ve Web arayüzü arasında etkileşimi sağlayan ve kullanıcıya site içerisinde gezinme konusunda yardımcı olan en önemli bileşenler arasında yer almaktadır. Farklı ekran boyutlarına sahip cihazlarda menü tasarımlarında da farklılıklar bulunmaktadır. Web tabanlı tasarımlarda genellikle aşağıya doğru açılır menüler kullanırken, daha küçük ekran boyutlarına sahip akıllı telefonlarda genellikle yana açılır menü tasarımları dikkat çekmektedir. Doğru cevap B'dir.

Butonlar kullanıcıların Web arayüzünde gezinmelerini ve ulaşmak istedikleri içerikler ile bağlantı kurmalarına yardımcı olan bileşenlerdir. Web tasarımlarında ilk dikkat edilmesi gereken kullanıcıların Web arayüzünde var olan butonların farkında olmalarını sağlamaktır. Doğru cevap C'dir.

Uyarılar, kullanıcı eylemleri için geri bildirim mesajları sunan bileşenlerdir. Uyarı bileşenleri genellikle kullanıcıların doldurması gereken formlarda karşımıza çıkmaktadır. Doldurulması zorunlu olan alanlar doldurulmadığında kullanıcılar uyarı mesajı almaktadır. Farklı olarak çevrimiçi ticaret sitelerinde ve bankacılık işlemlerinde uyarı bileşenleri sıkça kullanılmaktadır.

Bootstap üzerinde tanımlanmış dört farklı uyarı yolu vardır. Bunlar başarı, bilgi, uyarı ve hata mesajlarıdır. Doğru cevap D'dir.

İlerleme çubukları Web sitelerinde iş akışını ilerlemesini gösteren ve kullanıcıya süreç hakkında geri bildirim sağlayan bileşendir. İlerleme çubukları farklı amaçlar için kullanılan basit fakat işlevsel bileşendir. Kullanıcıların Web sitesine dosya yüklemeleri sırasında gösterilen bir ilerleme çubuğu yükleme sürecinin tamamlanma oranını göstermekle kalmaz, aynı zamanda yükleme sürecinde herhangi bir sorunun yaşanmadığını da kullanıcıya hissettirmektedir. Doğru cevap A'dır.

Etkileşim tasarımı için aşağıdakilere dikkat etmek faydalı olacaktır:

Doğru cevap E'dir.

Web 1.0, Tim Berners-Lee tarafından geliştirilen www teknolojisinin ilk zamanlarında oluşturulan Web sitelerine atıfta bulunmak için kullanılmaktadır. Bu sitelerdeki temel amaç, sadece, kullanıcıya bilgiyi sunmaktı. Bir başka ifadeyle, Web tasarımcısı siteyi hazırlar ve yayımlardı. Kullanıcılar ise bu siteye erişip, bilgiyi sadece okuyabilirlerdi. Doğru cevap C seçeneğinde verilmektedir.