GÖRSEL SANATLAR EĞİTİMİ

Konulara daha geniş bakış açısı sağlamaktadır.

Eğitim kaynaklarının belirlenmesi, seçilen temanın işlenmesine uygun eğitim kaynaklarının, ders materyallerinin, teknolojik araç ve gereçlerin belirlendiği aşamadır.

Sınıfın yapılacak etkinliklere ve kazanımlara göre düzenlenmesi, Jacobs un yedi basamaklı bir model önerisinden biri değildir.

Ünite finali, kapanış etkinliğinin belirlenmesinin tanımıdır.

E seçeneği “Sanatın uygulama alanlarının nasıl genişleyebileceği konusunda fikir edinilmesi” sanat alanında disiplinlerarası öğrenmenin gerekli basamaklardan değildir.

Öğrenciler farklı disiplinlerden öğrendikleri deneyimleri, soru-cevap ilişkileriyle, bu konuda yaptıkları deney sonuçlarını, fikirleri ve bilgileri kendi sanat üretimlerinde kullanabileceklerdir.

Bilgiyi anlamanın en önemli yolu onu kullanmak veya uygulamaktır. Marshall’a göre sanat işte tam burada devreye girmektedir. Sanat yoluyla öğrencilerden öğrendikleri bilgileri görsel nesneler, çizimler olarak ifade etmeleri istendiğinde öğrenciler hayallerini de kullanarak bilgilerini (gerçek veya hayali) farklı sanat dallarında uygulayabileceklerdir.

Müzeler çocukların sanat tarihini ve pek çok disiplini belki de en iyi anlayabilecekleri, kendi açılarından sorularına cevap bulabilecekleri bir yerdir. Öğrenciler, hangi materyallerle ne yapabilecekleri konusunda kendi aralarında değerlendirme yaptıktan sonra, ortaya çıkan fikirlere göre buldukları materyallerle tasarımlarını oluşturmuşlardır.

Sanat öğrencilere; dünyayı anlamlandırmayı öğretir. Bu amaç için öğrenciler daha önceki dönemlerde yapılmış olan sanat eserleri ve güncel sanat eserleriyle birlikte kendi yaptıkları sanat eserlerini de örnek olarak kullanabilirler. Çocuklar sanatı yerel kültür ile diğer kültürleri karşılaştırmakta kullanabilirler. Bu amaçla günümüzün ve geçmişin farklı kültürlerine ait sanat eserlerinden değerlendirme yapılabilir.

Mathison ve Freeman’a göre disiplinlerarası yaklaşımın katkıları sıralanmak istenirse şu maddeler dikkat çekici olacaktır. Genel kavramların uygulanmasını artırmaktadır. Konulara daha geniş bakış açısı sağlamaktadır. Değer yargılarının ve küresel bağlantıların daha iyi anlaşılmasını sağlamaktadır. Karar vermeye yardımcı olmaktadır. Yaratıcı ve eleştirel düşüncede artış sağlamaktır. Motivasyonu arttırmaktır.

Disiplinlerarası yaklaşımı planlayan öğretmenlerin sahip olması gereken özelliklerinden birisi, kendi alanının dışındaki disiplinler hakkında da bilgi sahibi olma zorunluluğudur. Bu yaklaşımla ders anlatan öğretmen, elbette her alanın ayrıntılarını, kazanımlarını o disiplinin uzman öğretmeni kadar iyi bilemeyecektir. Bu durumlarda ilgili alan öğretmenleriyle bir araya gelerek ortak organizasyonlarla ders anlatımının yanı sıra ilgili disiplin alanlarında uzman kişilerin (sanatçı, mimar, heykeltıraş, tarih uzmanı, yazar vb.) sınıfa davet edilmesi veya alan gezilerinin düzenlenmesi gibi etkinliklerle öğrencilerin konuyu kavramalarına yardımcı olacaktır.

Anlamlandırma aşamasında öğrenciler farklı disiplinlerden öğrendikleri deneyimleri, bu konuda yaptıkları deney sonuçlarını, fikirleri ve bilgileri kendi sanat üretimlerinde kullanabileceklerdir. Okulöncesi çocuklara verilen bitki tohumu paketi tasarlama çalışmasında, çocuklar kendi hayali bitkileri için resim ve çizim yapacaklardır. Bu sırada kendi firma sembollerini, bitki şekillerini, renklerini ve bitki formlarını, edindikleri bilgiler ışığı altında tasarlayıp resimleyeceklerdir.

Sanatın sosyal alanlarla ilişkilendirilmesi ve ilgili bilimlerin disiplinlerarası bilgi aktarımında beraberce kullanılması sayesinde, öğrenciler dünya hakkında eğitilerek, yaşadığımız bu dünyada ne kadar farklı toplumların olduğunu, toplumların geçmişlerini ve bugünkü yaşantılarını, düşüncelerini ve kültürlerini de öğrenmiş olacaklardır. Bu bilgileri edinirken farklı kültürlerin değişik sanat eserlerini sınıfta veya müzede inceleyerek, sanatın daha karmaşık olabileceğini kavramakta, farklı kültürleri, değişik sanatçıları onların eserlerini anlamaya çalışmaktadırlar. Bu yaklaşım, öğrencilerin yaratıcılıklarının gelişmesinin yanında, iletişim kurmalarına, hayal etmelerine, toplumsal anlayışlarının artmasına ve farklı konularda karar vermelerine de yardımcı olmaktadır.

Eğitimde yapılandırmacı yaklaşım temelinin 20. Yüzyılın başındaki pragmatist teoriye kadar gittiğini yazan Marshall, bu konuda çalışmalar yapan araştırmacıların, yapılandırmacı yaklaşım konusunda önemle üzerinde durdukları ana prensipler şunlardır. Öğrenme ilişki-kurma işlemi (öğrenciler daha önceki deneyimleriyle yeni deneyimlerini ilişkilendirerek kendilerine anlamlı gelen yeni bilgiler kazanacaklardır). Öğrenciler kendi bilgi dağarcıklarını kendileri oluştururlar. Öğrenme denemelerle süren ilişki analizlerinin aktif sonucudur. Bilgi ve deneyim; edinilen başarılı bilgi ve tecrübe basamaklarının birbirine eklenmesi ve bunun devamıyla oluşur. Bizler genellikle başkalarından öğreniriz.

Çocuğun her alanda orantılı gelişimini sağlayabilmek için sanat eleştirisi, estetik, sanat tarihinin yanı sıra farklı disiplin alanlarını okulöncesinde sanat eğitimine taşımak doğru bir yaklaşımdır. Sanat eğitiminin çocuğa etkisini inceleyen, psikolojik yaklaşım, bilişsel yaklaşım ve öz gelişim yaklaşımı olmak üzere üç farklı görüş bulunmaktadır. Psikolojik yaklaşım sanatı çocukların içsel dünyalarının bir yansıması olarak görmektedir. Bilişsel yaklaşım ise sanatı, çocukların dünya hakkındaki genel bilgi yapısı olarak değerlendirirken, üçüncü yaklaşım olan öz gelişim yaklaşımında sanat eğitimi, çocukların öz gelişimlerini ifade etmekte ve çocukların içinde yaşadıkları toplumla kendileri arasındaki ilişkiyi anlayabilmelerini, kendilerini ifade edebilmelerini ve toplumla iletişim kurabilmelerini kapsamaktadır.

Çocuğun çevresini algılamasına, yorumlamasına ve bunları dışa vurmasına yardımcı olmak ona sanatsal algı kazandırmaktır. Sanat eğitimi dediğimiz bu kazanım, çocuğa belli bir yöntemle verilirse, kısa sürede çocuğun bilişsel, duyuşsal, devinişsel gelişimi gözlenecektir. Ayrıca okulöncesi eğitim programlarında yer alan nesne ile resim arasındaki benzerlik veya farklılıkları bulma, geometrik şekillerin veya resimlerin eşleştirilmesi, renk ayırt etme, şekil-zemin ilişkisini ayırt etme gibi etkinlikler görsel ayırt etmeye yöneliktir. Bu çalışmalar çocukta görsel algıyı geliştirir.

Wilson & Wilson, yaptıkları araştırmada, küçük çocukların ressamların çalışmaları veya kendi yaptıkları resimler hakkında istekli bir şekilde konuştukların ifade etmişlerdir. Bu araştırmacılar, “çizgisel diyalog” dedikleri bir uygulamayı okulöncesi dönem çocuklarıyla birlikte yapmışlardır. Bu uygulama, çocukların kendi resimleri üzerinde lider bir şekilde konuşmalarını amaçlamıştır. Bu çalışmada her yaşa uygun cevaplar alınmıştır.

Sanat, insanların semboller sistemiyle fikirlerini anlatabildiği bir uğraş dalıdır. Bazı araştırmacılar sanatın bir çeşit anlatım dili ve kendini ifade şekli olduğunu yazarken bazıları için birleştirici ve bütünleştirici ifadelerin anlatımıdır. Sanat duygu ve hislerin ifadesi iken bazılarına göre farklı düşünme ve farklı sonuçlara ulaşmanın yoludur. Mantık ve duygular arasında bağlantıyı sağlar. Sanat, düşünme işlevinin bir parçası olan yaratıcı etkinliklere izin verir. Sanat geniş anlamda, insanların hayatın anlamını kavramak için kullandıkları bir yoldur ve insanları bir arada tutar. Sanat öğrencilere; dünyayı anlamlandırmayı öğretir. Çocuklar sanatı yerel kültür ile diğer kültürleri karşılaştırmakta kullanabilirler. Sanat öğrencilerin konuyu anlamalarını sağlar. Sanat farklı disiplinler arasındaki bağlantıyı kurarak birbirleriyle olan ilişkileri değerlendirilir.

Makineleşmenin endüstrileşme ve üretim alanında meydana getirdiği gelişmeler elbette her disiplini etkilediği gibi sanat disiplinini de etkilemiştir. Görsel sanatlarda teknoloji kullanımı oldukça geniş bir kavramdır. Sinema, bilgisayar destekli grafik sanatı, video sanatı, enstalasyon (mekan yerleştirmeleri), dijital sanat ve fotoğraf sanatı görselliğin teknoloji ile kaynaştığını bize gösteren sanat alanlarından bazılarıdır. Resim sanatı bu anlamda farklıdır.