GÖRSEL KÜLTÜR

Kil tablet

Hiyeroglif

Parşömen

Kitab-ı Bahriye

Derinlik etkisi

Warhol

İkon

Farklı ülke ya da topluluk dillerini anlamayı gerektirir

Anlam

Tek yönlüdür

İsa’dan önceki yüzyıllarda farklı coğrafyalarda ve farklı uygarlıklar tarafından ticarete ilişkin kayıtların tutulmaya başlandığı ve bunun için kil tabletlerden yararlanıldığını anlıyoruz. Sümerlerin “Çivi Yazısı” ile ticarete ilişkin bu kayıtları tutmalarının yanında, Mısır’da “hiyerogliflere” tanıklık ediyoruz. Harf yerine geçen küçük resimler ile belli anlatımlarda bulunmaya çalışıyorlar. Oldukça karmaşık bir sistem olduğu için de çözümünün zor olduğu anlaşılıyor. Doğru cevap B'dir.

Osmanlı’da Amiral Piri Reis’in Kitab-ı Bahriye eserini harita ve görsel okuryazarlık açısından son derece önemli bir eser olduğunu vurgulamamız gerekir. 1528’de ortaya koyduğu ve denizcilik için rehber olan eserinde farklı birçok haritaya yer vermiş ve o dönemde çözülememiş olan coğrafyalara görsel bir rehber olarak haritaları sunmuştur. Doğru cevap A'dır.

1450 yılında Johannes Gutenberg hareketli parçalar ile yazı baskısını ilk defa gerçekleştiren kişi olmuştur. Bir anlamda ilk matbaanın da kurucusu diyebiliriz. Doğru cevap D'dir.

"Dr. Nicolaes Tulp’un Anatomi Dersi”, adlı resminde Rembrandt’ın anatomik araştırmaları konu aldığını görüyoruz. Çünkü, o dönemde yer alan anatomik çalışmaların sonuçta Avrupa’da yaşam süresi beklentilerini artırdığını görüyoruz. Doğru cevap E'dir.

İçinde bulunduğumuz görsel çağı tanımlayan belli başlı özelliklerden bahsetmemizde fayda var:

1. Hayat her zamankinden çok daha fazla görsel. Çağdaş hayatın çoğu bölümü ekranlar üzerinde gerçekleşiyor. Bu doğrultuda, insan deneyimi her zamankinden çok daha fazla görsel ve görselleştirilmiş durumda.

2. Algılarımız ve özellikle görsel algılarımız kültürel temellere bağlı hareket ediyor. Hayatımızda yer alan görseller ve görsellere iliştirilmiş olanlar sosyal, politik ve kültürel hayatımızdan yararlanıyor. Görme biçimimiz ve gördüklerimize bağlı olarak verdiğimiz tepkiler temellerini kültürümüzden alıyor. Bu bağlamda, görseller de sosyal olarak inşa edilmiş oluyor.

3. Görme, öğrenilen bir etkinlik halini aldı. Algılama kültürel etkenlere ve geçmiş görsel deneyimlere bağlı olarak gerçekleşiyor.

4. Yazılı ve görsel iletişim arasında fark var. Yer alan araştırmalar görsel iletişimin farklı bir durum üzerinden hareket ederken yazılı iletişimin daha farklı anlaşma biçimleri üzerinde hareket ettiğini ortaya koyuyor. Doğru cevap A'dır.

Marshall McLuhan; Kendisi “kıyıya vurmadıkları sürece balıklar suyun farkında değildirler” diyerek insan ve teknoloji ilişkisini metaforik biçimde tanımlamıştır. Teknolojik determinist olmakla suçlanan McLuhan bu sözüyle önemli mesajlar vermiştir aslında. İnsanlar Teknolojiyi ancak sonuçlarını gördükten sonra anlayabilirler. Ancak teknolojiyi anlamak için acele etmekte fayda vardır...demek istemektedir. Doğru cevap C'dir.

Bireyin tanıklık ettiklerine karşı “görsel okuryazar” olabilmesi için en azından şu temel değerlendirmeleri yapabilmesi gerekir:

• Görsel parça veya bütünlerin konusunu anlayabilmeli,

• Görsel parça veya bütünlerin içinde bulundukları kültürel yapıda kazandıkları ve sahip oldukları anlamı anlayıp yorumlayabilmeli,

• Görsel parça veya bütünlerin stil ve düzenini görsel yapı açısından değerlendirebilmeli,

• Görsel parça veya bütünlerin üretilmesinde kullanılan teknikleri inceleyebilmeli,

• Görsel çalışmanın estetik değerini değerlendirebilmeli,

• Görsel çalışmanın değerini, amacı ve hedef kitlesi açısından değerlendirebilmeli,

• Görsel öğe veya bütünün ortaya koyduğu topyekün sinerjiyi, etkileşimi, yeniliği, etkin yanını ve hissettirdiklerini de tartışabilmeli. Doğru cevap E'dir.

Biçim ve anlam arasındaki yapı dikkate alındığında sorgulama yapılırken şu ilişkilerden yararlanılabilinir:

• Biçim-Yapı İlişkisi
• Semboller ve sembolize ettikleri arasındaki ilişki
• Görsellerin, kültürel temeller ve sosyal etkileşim ile ilişkileri. Doğru cevap E'dir.

İçinde bulunduğumuz yirmibirinci yüzyıl aynı zamanda “ağ toplumu çağı” olarak da adlandırılıyor. Metinlerin, fotoğrafların, filmlerin ve daha birçoğunun oluşturduğu görsel düzenlemelerin yer aldığı sosyal ve yeni medyanın yaygınlaşması ve yeni örgüler sunması ağ toplumu tanımını da beraberinde getirmektedir.

Atina, Akropol’deki Parthenon Tapınağı, sütunlar ile ilgili bir araştırma ve değerlendirme bize eserin yapılış tarihi ve dönemi hakkında fikir verebilir. Tapınak sütunları içerisinde farklı biçimlerden bahsedebiliyoruz. Bunlar Dor, İyon ve Korent biçimlerdir. Dor sütunlar daha başlangıç stilini ifade ederken, İyon stilin daha estetikleşmiş olduğunu ve Korent sütun ve başlıklarının ise ileri estetik düzenlerde olduğunu düşünebiliriz. Bu anlamda, Parthenon Tapınağı’nda Dor sütunların ve stilin yer almasının “yerleşik gücü” temsil ettiği yorumunda bulunabiliriz.