GÖRSEL ESTETİK

Platon’a göre zaman, zihnin varlıkları bütünlüklü olarak, anında kavrayamamasının sonucunda meydana gelmiştir. Zaman, idealar dünyasının sadece bir taklididir. Çünkü idealar dünyası değişmez ve zaman dışıdır (Cevizci, 1999, s.943). Doğru cevap A'dır.

Henri Bergson ise, göre, zaman bir nokta üzerinden diğer bir nokta üzerine hareket eden kesintisiz, dinamik ve döngüsel olmayan şeydir. İki farklı anlayışı olduğunu savunan Bergson için, birincisi; bireyin içinde var olan ve sezgi yoluyla elde edilen süre, ikincisi ise nesnel dünyanın yansıması olarak araya “mekân fikri sokulan süre”olduğunu ifade eder. Doğru cevap D'dir.

Rönesans’ın ortaya çıkışı ile sonsuz zaman ve mekân kavrayışı yerini gerçek mekânlara ve sonu olan bir zaman anlayışına bırakmıştır. Bu yönüyle artık ressamlar mitolojik, metafizik bir evren yerine nesnel bir evren ortaya koyma imkanı bulmuşlardır (Coşkun, 2006, s.55). Doğru cevap B'dir.

İnternet ve internetin yaygınlaşması ile ortaya çıkan yeni toplumsal yapıyı Castells,
“ağ toplumu” olarak nitelendirir. Ağ toplumunda internetin ortaya çıkardığı yeni zaman deneyimi, zamanın düz çizgisel, geri döndürülemez ve hesaplanabilir olduğuna ilişkin var olana anlayışı ortadan kaldırmıştır. Doğru cevap C'dir.

Hareketli görüntüde zaman boyutunun oluşturmasında öne çıkan teknik, estetik aygıtlar bulunmaktadır. Bunlar; mercekler, çekim ölçekleri, kamera açıları, kamera hareketlerinin kullanımı, görsel efektler, kurgu, ses vb. ögelerdir. Doğru cevap D'dir.

Bergson, insan algısı da tıpkı sinemada olduğu gibi hareketi, hareketi oluşturan anların bir dizilişi olarak kavradığını söyler. Bergson’un işaret ettiği, insan düşüncesinin belirli anlara odaklanarak bütünü açıklamada bu anı referans alması alışkanlığıdır. Bu sözlerinden de anlaşılacağı üzere Bergson açısından sinema, yeni bir bilgi edinme tarzı olmaktan öte, bizim dış dünyayla temasımızın teknik olarak
gerçekleşmesidir. Doğru cevap B'dir.

Sinemada zamanı ele aldığımızda “Reel (astronomik) Zaman”, “Kurgusal (irreel) Zaman” ve “Hayali (mevhum) Zaman” olmak üzere üçe ayırmak mümkündür. Reel zaman, filmde geçen sürenin gerçek zamanla uyum hâlinde olduğu zaman
türüdür. Doğru cevap B'dir.

Zaman gerektiğinde başkaları tarafından kullanılmak üzere devredilemez. Birinin zamanını başka biri onun adına kullanamaz. Doğru yanıt C seçeneğidir.

Aristoteles harekete bağlı bir zaman tanımı yapmıştır. Ona göre zaman, önce ve sonraya göre devinimin / hareketin sayısıdır.

Sinemada zamanı ele aldığımızda “Reel (astronomik) Zaman”, “Kurgusal (irreel) Zaman” ve “Hayali (mevhum) Zaman” olmak üzere üçe ayırmak mümkündür. Doğru yanıt E seçeneğidir.

Filmin yazım aşamasında geçen zaman sinemada kategorize edilen zaman türleri arasında yer almaz. Doğru yant D seçeneğidir.

Tarkovski (1992: 71) yalnızca teknik bir olay ya da görünür dünyanın yansıtılması olmanın yanı sıra estetiğin yeni bir ilkesi olarak doğan sinema sanatının, tarihsel süreçte ilk kez zamanı ilk elden dondurma ve istenilen sıklıkta ve biçimde yeniden yansıtma olanağı tanıdığını belirtir. Doğru yanıt A seçeneğidir.

Görüntü hareket ve zaman söz konusu olduğunda Gilles Deleuze’un Hareket-imge ve Zaman-İmge, kavramlarına değinmek gerekir. Doğru yanıt C seçeneğidir.

İnternet ve internetin yaygınlaşması ile ortaya çıkan yeni toplumsal yapıyı Castells, “ağ toplumu” olarak nitelendirir. Doğru yanıt B seçeneğidir.

20. Yüzyılında, Braque ve Picasso gibi sanatçıların perspektif bozumu ile Kübist Devrim ortaya çıkmıştır. Doğru yanıt D seçeneğidir.

Einstein yaklaşımında  evrensel bir zaman anlayışının mümkün olmadığını, başka herhangi bir şeyin türevleri olmayan, bununla birlikte kendi özlerinde belirli varoluşlara sahip olan zaman ve uzayın bükülebilir olduğunu ileri sürer. Doğru yanıt A seçeneğidir.

Seçeneklerin tamamı Kant'ın zaman görüşünü yansıtır. Doğru yanıt E seçeneğidir.

İnternet ve internetin yaygınlaşması ile ortaya çıkan yeni toplumsal yapıyı Castells, “ağ toplumu” olarak nitelendirir. Ağ toplumunda internetin ortaya çıkardığı yeni zaman deneyimi, zamanın düz çizgisel, geri döndürülemez ve hesaplanabilir olduğuna ilişkin var olana anlayışı ortadan kaldırmıştır.

Süjesel zaman, filmsel olayın sujede ele alınış biçimiyle ilişkili zamandır. Filmdeki olayların bir gün içerisinde gerçekleşmesi hâlinde filmin sujesel zamanı bir gün olmaktadır.

Çoklu oyunculu oyunlarda, oyuncular, oyunla kurdukları zaman deneyimi ile birbirlerini etkilemekte böylece nesnel zamanın dışında oyuncuların kolektif olarak deneyimledikleri bir öznel zaman deneyimi ortaya çıkmaktadır.