GÖRSEL ESTETİK - Deneme Sınavı - 7

Kamera yüksekliği

Sanat ortamında kullanılan bir kompozisyon yöntemidir.

Tilt

Eadweard Muybridge

Etienne-Jules Marey

Zaman söz konusu olduğunda çoğunlukla yaşanmış an, yaşanan an ve yaşanacak an olmak üzere üç farklı zaman diliminden söz edilir ve bu ‘an’lar geçmiş, şimdi, gelecek olarak nitelendirilir. Doğru cevap E'dir.

Biyolojik saat, alışkanlıklara göre kurulur. Çoğu zaman uyanmak için kurduğumuz saatin alarmı çalmadan biraz önce uyanırız. Biyolojik saat, bize kalkma zamanının geldiğini söylemiştir. Canlıların uyuma uyanma, yeme içme saatini değiştirmesi hâlinde biyolojik saatte yeni programa göre kendisini ayarlayacaktır. Doğru cevap A'dır.

Zamanı diğer kaynaklardan ayıran özellikler şunlardır;

Doğru cevap C'dir.

Subjektif zaman algılanılan, hissedilen zamandır. Kişiye göre farklılıklar gösterebilecek olan subjektif zamanın ölçülmesi daha zordur. Doğru cevap D'dir.

Biyolojik zaman canlıların yaşam ömürleriyle ve yaşam organlarının hareketiyle ilgili zamandır. Demirel ve Ramazanoğlu’nun belirttikleri gibi; yaşayan tüm varlıkların kurulu bir biyolojik saate sahip olduğu görülür. Canlıların acıkmasından, kimi hayvanların kış uykusuna yatması ya da horozların belli bir saatte ötmesi biyolojik saat ile ilişkilidir. Doğru cevap B'dir.

Henri Bergson göre, zaman bir nokta üzerinden diğer bir nokta üzerine hareket eden kesintisiz, dinamik ve döngüsel olmayan şeydir. İki farklı anlayışı olduğunu savunan Bergson için, birincisi; bireyin içinde var olan ve sezgi yoluyla elde edilen süre, ikincisi ise nesnel dünyanın yansıması olarak araya “mekân fikri sokulan süre”olduğunu ifade eder. Doğru cevap B'dir.

Zaman konusunda görüş bildiren bir düşünür olan Kant, zamanın nesnel dünyadan kazanılmış bir şey olmadığını ancak insanın nesnel dünyayı algılamasının temel şartı olduğunu dile getirir. Kant’a göre zaman öznel ve idealdir. Doğru cevap A'dır.

Sinemada zamanı ele aldığımızda “Reel (astronomik) Zaman”, “Kurgusal (irreel) Zaman” ve “Hayali (mevhum) Zaman” olmak üzere üçe ayırmak mümkündür. Doğru cevap C'dir.

Hareketli görüntüde zaman boyutunun oluşturmasında öne çıkan teknik, estetik aygıtlar bulunmaktadır. Bunlar; mercekler, çekim ölçekleri, kamera açıları, kamera hareketlerinin kullanımı, görsel efektler, kurgu, ses vb. ögelerdir. Doğru cevap B'dir.

Genel çekimlerin daha fazla detay içermesi, ekran zamanını daha fazla işgal etmekte, yakın çekimlerin daha az bilgi içermesi ve daha kolay kavranabilmesi sayesinde ekran zamanını daha az işgal etmektedirler. Doğru cevap E'dir.

Zaman bir birikim, bir büyük gelişme süreciyken, sadece akıp giden bir şey değildir, aynı zamanda yaratıcıdır. Akıp giden zaman, gerçekliğin geçmişini ortaya çıkarırken, geçmişin içinde şekillendiği anı da yaratmış olur. Bu yolla süre evrimsel gelişimin temelini oluştururken, metafiziğin de aslıdır.

Saat 15.00’da Ankara Esenboğa Havalimanından kalkan ve 15.50’de İstanbul Sabiha Gökçen Havalimanına inen uçağın yolcuları objektif zamanda 50 dakikalık bir yolculuk yapmışlardır. Bu zaman aralığı objektif zamanda bütün yolcular için eşittir. Ancak subjektif zaman açısından yolcular arasında hissedilen zamanda farklılıklar söz konusu olabilir.

Aristoteles harekete bağlı bir zaman tanımı yapmıştır. Ona göre zaman, önce ve sonraya göre devinimin/hareketin sayısıdır. Bireylerin, zihinlerinde bir şey değişmediğinde ya da herhangi bir değişimi fark etmediklerinde zamanın da geçmediğini düşünmektedir. Zamanın hareket olmaksızın tek başına var olabilmesi olanaklı değildir.

Newton, mutlak zaman görüşünü savunmaktadır. Newton bu yaklaşımı çerçevesinde, mutlak ve evrensel zamanın ölçülebilir, hesaplanabilir olduğunu ve zamanın temelde dışsal bir öğeden bağımsız olarak aktığını belirtir.

Rönesans’ın ortaya çıkışı ile sonsuz zaman ve mekân kavrayışı yerini gerçek mekânlara ve sonu olan bir zaman anlayışına bırakmıştır.