GÖRSEL ESTETİK - Deneme Sınavı - 4

Üstünova, Türkçe’de Zaman Kavramı ve İşlenişi isimli çalışmasında, bir eylemin gerçekleşmesi için, olmazsa olmaz türünden iki koşula gereksinim olduğunu belirtir. Bunlardan biri eylemi yapan kişi, diğeri de eylemin yapılma zamanıdır. Bu nedenle eylemde var olan zaman, sözcüklerle tanımlayamayacağımız kadar soyuttur. Zaman eklerinin görevi, eylemde var olan soyut zamanı somuta çevirmektir. Zaman ifade eden sözcükler, bu konuda zaman eklerinin destekçisidir. Çünkü onlar da somutluğu zaman yelpazesi içinde daha kesin bir çizgiye oturtmakla yükümlüdürler. Bu nedenle çekimli, çekimsiz, kök, gövde her tür eylemin içinde zaman kavramı bulunmaktadır (Üstünova, 2005:187). Doğru cevap B'dir.

Zaman kavramına ilişkin görüş belirten ilk isimler arasında Platon ve Aristoteles yer almaktadır. Doğru cevap D'dir.

Platon’a göre zaman, zihnin varlıkları bütünlüklü olarak, anında kavrayamamasının sonucunda meydana gelmiştir. Zaman, idealar dünyasının sadece bir taklididir. Çünkü idealar dünyası değişmez ve zaman dışıdır. Doğru cevap A'dır.

Aristoteles harekete bağlı bir zaman tanımı yapmıştır. Ona göre zaman, önce ve sonraya göre devinimin/hareketin sayısıdır. Bireylerin, zihinlerinde bir şey değişmediğinde ya da herhangi bir değişimi fark etmediklerinde zamanın da geçmedi- ğini düşünmektedir. hareket olmaksızın tek başına var olabilmesi olanaklı değildir. Doğru cevap C'dir.

Zaman konusunda görüş bildiren bir diğer dü- şünür olan Kant ise, zamanın nesnel dünyadan kazanılmış bir şey olmadığını ancak insanın nesnel dünyayı algılamasının temel şartı olduğunu dile getirir. Kant’a göre zaman öznel ve idealdir. Doğru cevap A'dır.

Henri Bergson ise, göre, zaman bir nokta üzerinden diğer bir nokta üzerine hareket eden kesintisiz, dinamik ve döngüsel olmayan şeydir. İki farklı anlayışı olduğunu savunan Bergson için, birincisi; bireyin içinde var olan ve sezgi yoluyla elde edilen süre, ikincisi ise nesnel dünyanın yansıması olarak araya “mekân fikri sokulan süre”olduğunu ifade eder. Doğru cevap B'dir.

Zaman kavramına ilişkin görüş belirten ilk isimler arasında Platon ve Aristoteles yer almaktadır. Platon’a göre zaman, zihnin varlıkları bütünlüklü olarak, anında kavrayamamasının sonucunda meydana gelmiştir. Zaman, idealar dünyasının sadece bir taklididir. Çünkü idealar dünyası değişmez ve zaman dışıdır. Buna göre doğru cevap A'dır.

Zaman konusunda görüş bildiren bir diğer düşünür olan Kant ise, zamanın nesnel dünyadan kazanılmış bir şey olmadığını ancak insanın nesnel dünyayı algılamasının temel şartı olduğunu dile getirir. Kant’a göre zaman öznel ve idealdir. Doğru cevap C'dir.

Objektif zaman, saate ve/veya takvime bağlı (saat, gün, hafta, ay) olarak ölçülebilen, gözlenebilen, takip edilebilen zamandır

Deleuze’e göre hareket-imge temelde iki yolla oluşur: Bunlardan ilki kamera hareketi diğeri ise montajdır. “Montaj, uyuşumlarla, kesmelerle ve uyuşumsuzluklarla bütünün belirlenmesidir”. Filmde ise hareket-imge montaj yoluyla değil, kamera hareketleri ile yaratılmıştır. Buna ek olarak yönetmen açı, perspektif ve kadraj gibi unsurlardan yararlanmaktadır. Deleuze hareket-imgenin olay örgüsüne dayandığını iddia etmiştir. Buna göre doğru cevap B'dir.

Kurgusal zaman; filmde geçen bir zaman diliminin, öznel çekimlerle ya da kurgu yoluyla gerçek zamana göre kısaltılması veya uzatılmasıdır. Demir’in (1994: 6) de belirttiği gibi gerçek zamanda ve mekânda yapılan bu seçmeler aksiyonun gelişiminde en önemli unsurdur. Buna göre doğru cevap C'dir.

Subjektif zaman algılanılan, hissedilen zamandır. Kişiye göre farklılıklar gösterebilecek olan subjektif zamanın ölçülmesi daha zordur

Platon’a göre zaman, zihnin varlıkları bütünlüklü olarak, anında kavrayamamasının sonucunda meydana gelmiştir. Zaman, idealar dünyasının sadece bir taklididir. Çünkü idealar dünyası değişmez ve zaman dışıdır

Aristoteles ise harekete bağlı bir zaman tanımı yapmıştır. Ona göre zaman, önce ve sonraya göre devinimin/hareketin sayısıdır. Bireylerin, zihinlerinde bir şey değişmediğinde ya da herhangi bir değişimi fark etmediklerinde zamanın da geçmediğini düşünmektedir. hareket olmaksızın tek başına var olabilmesi olanaklı değildir.

Henri Bergson ise, göre, zaman bir nokta üzerinden diğer bir nokta üzerine hareket eden kesintisiz, dinamik ve döngüsel olmayan şeydir. İki farklı anlayışı olduğunu savunan Bergson için, birincisi; bireyin içinde var olan ve sezgi yoluyla elde edilen süre, ikincisi ise nesnel dünyanın yansıması olarak araya “mekân fikri sokulan süre”olduğunu ifade eder. Doğru cevap C'dir.

Kant, zamanın nesnel dünyadan kazanılmış bir şey olmadığını ancak insanın nesnel dünyayı algılamasının temel şartı olduğunu dile getirir. Kant’a göre zaman öznel ve idealdir

yaklaşımında, evrensel bir zaman anlayışının mümkün olmadığını, başka herhangi bir şeyin türevleri olmayan, bununla birlikte kendi özlerinde belirli varoluşlara sahip olan zaman ve uzayın bükülebilir olduğunu ileri sürer. Einstein’a göre; uzay ve zaman noktaları, uzaysal koordinatlarına ek olarak, ayrı bir ‘şimdiler’ çokluğu ile belirlenirler. Buna göre doğru cevap E'dir.

Demirel ve Ramazanoğlu’nun belirttikleri gibi; yaşayan tüm varlıkların kurulu bir biyolojik saate sahip olduğu görülür. Canlıların acıkmasından, kimi hayvanların kış uykusuna yatması ya da horozların belli bir saatte ötmesi biyolojik saat ile ilişkilidir. Doğru cevap A'dır

Yenişehirlioğlu’nun (1993, s.197-198) belirttiği gibi Modernizm öncesi zamanı mitik ve metafizik (dinsel) olarak değerlendirilebilir. Modernizim öncesi mitolojik zaman, tabiatla bağlantılı olarak gece-gündüz döngüsü, mevsimlerin değişimi gibi döngüselliklerle bağlantılıdır. doğru cevap D'dir.

İnternet ve internetin yaygınlaşması ile ortaya çıkan yeni toplumsal yapıyı Castells,
“ağ toplumu” olarak nitelendirir. Ağ toplumunda internetin ortaya çıkardığı yeni zaman deneyimi, zamanın düz çizgisel, geri döndürülemez ve hesaplanabilir olduğuna ilişkin var olana anlayışı ortadan kaldırmıştır. Doğru cevap D'dir.