GÖRSEL ESTETİK - Deneme Sınavı - 18

Bütün dünyaya hayat veren ışık, havada yaklaşık saniyede 300.000 km hızla yayılır.

Bir kameraman veya fotoğrafçı, ışığı bir ressamın palet, fırça ve boyaları kullandığı gibi kullanır. Bir ressam malzemelerini özgürce kullanarak
nasıl yaratıcı oluyorsa bir fotoğrafçı veya kameraman da ışığı aynı şekilde kullanmalıdır.Fotoğrafçılıkta ve sinemada ışık kullanımı diğer sanat dallarında olduğu gibi yaratıcılık ile doğrudan ilgilidir. Bunun için ışığın kullanımı sırasında kurallar yoktur.

Atmosferde kaybolmayan diğer elektromanyetik ışınımları:X ışınları,
Mor ötesi ışık, Görünür ışık, Kızıl ötesi ışık, Mikro dalgalar ve Radyo dalgalarıdır.

Güneş ışığının renk ısısı gündoğumu sonrasında 5700K - 6500K, parçalı bulutlu havalarda 6500K - 7500K, bulutlu havalarda ise 10000K - 20000K dolayında ölçülür.

Bulutsuz bir günde, çekimi yapılan konunun aydınlıkta kalan bölgeleri ile gölgede kalan bölgeleri arasındaki matematiksel oran aydınlanma oranını (aydınlanma zıtlığını) verir. Bu oran böyle bir günde 1/7’dir.

Işık EfektleriAyna efekti, kesintili ışık, su dalgası efekti, ışık animasyonu,
çoklu gölge efekti, şeaf objeler, şimşek efekti. Işık efektlerini etkili bir şekilde kullanmayı
bilmek, herhangi bir stüdyo(sinema, kamera, fotoğraf vb.) çekimi için önemlidir.

Koyu fon perdeleri set ve stüdyo çekimleri sırasında çekimi yapılacak konu üzerinde derinlik etkisi oluşturmak için kullanılır. Böyle bir etkinin yaratılabilmesi için fon ve konu arasındaki uzaklığın 3 metre olması gerekir. Projektörlerden gelen ışığın konuyu doğru bir şekilde aydınlatabilmesi için de bu uzaklık önemlidir.

Tek ışık kaynağı kullanarak çekimi yapılacak olan konunun üzerinde oluşan etki, altı farklı şekilde denetlenebilir. Bunlar:

Konunun üzerine gelen ışığın açısı yönlendirilebilir. Konu ve ışık kaynağı arasındaki mesafe ayarlanabilir. Konu ve ışık kaynağı arasındaki yön değiştirilebilir. Işık şiddeti ayarlanabilir. Konu üzerine gelen ışığın yumuşatılarak yayılması denetlenebilir. Işığın filtreler yardımıyla renk ve kelvin derecesi değiştirilebilir.

Çözüm: 

I-Mum

II-Gaz lambası

III-Kamp ateşi

Işığın dört temel işlevi vardır. Bunlar;
• Işık, konuyu aydınlatmak için kullanılır.
• Işık, konuya hacim ve derinlik vererek boyut kazandırır.
• Işık, atmosferi şekillendirir.
• Işık, desen oluşturmak için kullanılır

Transition (Geçme); ışık, ortam değiştirdiğinde kırılır.

Çoğunlukla sokak lambalarının gücü, sokaklarda 2500w, caddelerde 5000w ve meydanlarda 10000w’dır.

Güneş Işığı; Güneş, içerisinde meydana gelen nükleer tepki­meler sonucunda etrafına ısı ve ışık yayar. Dünya­mıza doğrudan veya atmosferden/aydan yansıyarak gelen bu ışık, doğal ışık kaynağımızdır.

Ay; Ay gerçekte bir ışık kaynağı değildir. Güneşten gelen ışınları yansıtır (Fotoğraf 5.4.). Fakat ayın insan üzerindeki psikolojik yansı­maları sinema ya da fotoğraf sana­tında kullanılır. Ay aynı zamanda, izleyiciye zaman bilgisini sunar. Aydan yansıyan ışığın, yoğunluğu az ama renk ısısı yüksektir. Mavi renk yoğunluğu fazladır. Ay ışığı altında oluşan konuya ait gölge tektir. Gece yapılacak olan çekim­lerde, ay ışığının karakteristik bu özellikleri dikkate alınmalı ve bu özelliklere göre aydınlatma plan­laması yapılmalıdır. Bu gibi du­rumlarda, ısı derecesi ve ışık şiddeti yüksek olan gün ışığı projektörleri kullanılabilir.

Şimşek; Şimşek, elektronların yeryüzünden gökyüzüne doğru hareket etmesiyle gerçekleşen güçlü ve beyaz ışık saçan bir elektrik olayıdır. Bulutlu bir günde, bulutlar pozitif yük ile yüklenir. Elektrik akımı, oluşan po­tansiyel fark nedeniyle negatif yüklü elektronların pozitif yüke doğru hareket etmesiyle oluşur. Bulutların pozitif yük ile yüklenmesi ve yer kürenin negatif yük ile yüklü olması sebebiyle yer küreden bulutlara doğru bir elektron hareketi başlar. Bu olay şimşek çakması olarak tanımlanır. Şimşek çakması sırasında ışık ve ses oluşumu gözlemlenir. Işık hızı ses hızından daha büyük olduğu için, şimşek çakması sırasında önce şimşeğin yaydığı beyaz ışığı görür sonra da şimşeğin sesini duyarız. Şimşek çakması bir doğa olayıdır ve insan psikolojisi üzerinde de etkileri vardır. Sinema ve fotoğraf sanatı da insan psikolojisi üzerinde bu denli güçlü etkiye sahip olan bu tür bir doğa olayını konusu olarak seçerek seyircisine o anı yaşatmak ister. Doğru cevap D şıkkıdır.

Konunun aydınlatılması üzerindeki denetim tamamen fotoğrafçı tarafından yapılır. Fotoğrafçı aydınlatma üzerinde denetimlerini yansıtıcılar ve spotlar aracılığıyla yapar.
Tek ışık kaynağı kullanarak çekimi yapıla­cak olan konunun üzerinde oluşan etki, altı farklı şekilde denetlenebilir. Bunlar:
• Konunun üzerine gelen ışığın açısı yönlen­dirilebilir.
• Konu ve ışık kaynağı arasındaki mesafe ayarlanabilir.
• Konu ve ışık kaynağı arasındaki yön değiş­tirilebilir.
• Işık şiddeti ayarlanabilir.
• Konu üzerine gelen ışığın yumuşatılarak ya­yılması denetlenebilir.
• Işığın filtreler yardımıyla renk ve kelvin de­recesi değiştirilebilir.

Doğru cevap E şıkkıdır.

Işık Efektleri; Ayna efekti, kesintili ışık, su dalgası efekti, ışık animasyonu, çoklu gölge efekti, şeffaf obje­ler, şimşek efekti. Işık efektleri­ni etkili bir şekilde kullanmayı bilmek, herhangi bir stüdyo (sinema, kamera, fotoğraf vb.) çekimi için önemlidir. Doğru cevap A şıkkıdır.

Koyu fon perdeleri set ve stüdyo çekimleri sırasında çekimi yapılacak konu üzerinde derinlik etkisi oluşturmak için kullanılır. Böyle bir etkinin yaratılabilmesi için fon ve konu arasındaki uzaklığın 3 metre olması gerekir. Projektörlerden gelen ışığın konuyu doğru bir şekilde aydınlatabilmesi için de bu uzaklık önemlidir. Doğru cevap D şıkkıdır.

Şimşek

Stüdyo dışı kullanılan ışık kaynaklarına örnektir. Normal bir mumdan ışık miktarları daha fazla­dır. Senaryo gereği, karanlık bir mekânda oyuncu elinde gaz lambası ya da gemici feneri taşıyorsa ay­dınlatma açısından güzel bir etki yakalanabilir. Gaz lambasının fitili bir kibritle ateşlendiği andaki ışık miktarı fazladır. Daha sonra ışık miktarı sabitlenir. Bu etkiyi doğru bir şekilde çekebilmek için voltajı ayarlanabilen bir projektörden faydalanmalıdır. Doğru cevap C şıkkıdır.

Günlük hayatta mevcut olan el fenerlerinin gücü düşük olduğundan ışık ısısı ve ışık şiddeti de küçüktür ve çekimlerde kullanılması elverişli değildir. Çekimler için özel olarak üretilmiş el fenerleri vardır. Çekimler sırasında el feneri kullanılacaksa, el feneri kadraja gir­miyorsa el feneri yerine projektör kullanılmalıdır. Sis ya da toz ile verdiği etki arttırılabilir. Oyuncu el fe­nerini kullandığı zaman oyuncuya nerelere el fenerini yöneltmesi gerektiği önceden söylenmelidir. Doğru cevap B şıkkıdır.

Kaynak makinesinde; Elektrik akımının negatif ve pozitif uçları bir araya getirildiğinde elektrik enerjisi ısı enerjisine dönüştü­rülür. Yayılan ısı ile birlikte malzeme eriyik hale gelir ve kaynak işlemi tamamlanır. İşlem sırasında çıkan kıvılcımlar sinemada şimşek efekti gibi kullanılır. Doğru cevap C şıkkıdır.