GÖÇMEN VE SIĞINMACILARLA SOSYAL HİZMET - Deneme Sınavı - 5

Kitlesel sığınma talepleri, özellikle iç savaş, iç savaş korkusu yahut baskıcı hükümetlerin askeri yöntemlere başvurması veya tehdidinde bulunması durumunda komşu devletlere yönelen geniş insan topluluklarından gelmektedir.

1951 Mülteci Sözleşmesi’nin mülteciler yahut mülteci statüsü talep edenler için sağladığı en büyük koruma, geri göndermeme ilkesi ile ifade edilir. İlke, zulme uğrama tehdidi altında bulunanların ülkelerine gönderilmesini yasaklamaktadır. Böylece devletler, 1951 Mülteci Sözleşmesi’nin tanımladığı mülteciler söz konusu olduğunda, kendi ulusal düzenlemeleri ne olursa olsun, bu kişileri zulme uğrayacakları ülkeye iade edemeyeceklerdir

‘Kitlesellik’in tanımı tam olarak yapılamazsa da, kısa sürede gerçekleşen önemli sayıda insanın koruma talebiyle sınıra gelmesi ve koruma talep edilen devletin bu sayıdaki insana koruma sağlama kapasitesine sahip olamaması olarak betimlenebilir. Söz konusu durum, kendisinden koruma talebinde bulunulan devletler açısından büyük bir külfet getirmekte ve uygulamada, 1951 Mülteci Sözleşmesi tarafı olsun olmasın, bazı devletlerin kitlesel sığınma taleplerine olumsuz yanıt verdikleri gözlemlenmektedir.

Geçici koruma, devletlerin kitlesel sığınma taleplerini ilk aşamada olumlu karşılamasını, ancak sonrasında 1951 Mülteci Sözleşmesi’nin getirdiği yükümlülüklerle (yani mültecilik statüsü tanıma ve bu statünün gereklerinden yararlandırmayla) bağlı olmayarak farklı bir kalıcı çözüm bulma olanağına sahip olması anlamına gelir

Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu (YUKK)'a göre 'ülkesinden ayrılmaya zorlanmış, ayrıldığı ülkeye geri dönemeyen, acil ve geçici koruma bulmak amacıyla kitlesel olarak sınırlarımıza gelen veya sınırlarımızı geçen yabancılara' geçici koruma sağlanabilir.

Sınır kapılarına gelmiş yahut bir şekilde Türkiye’ye girmiş bulunan kişiler, YUKK’ta sayılan statüler için başvurularını doğrudan valiliklere yapmalıdır.Bu başvuru kolluk kuvvetlerine yapıldığı takdirde başvurular valiliklere gönderilir

YUKK md. 75, mülakatla ilgilidir. Etkin ve adil karar verebilmek amacıyla başvuru sahibiyle kayıt tarihinden itibaren 30 gün içinde bireysel mülakat yapılır. Mülakatın mahremiyeti dikkate alınarak, kişiye kendisini en iyi şekilde ifade etme imkânı tanınır.

Sorunun doğru cevabı A şıkkıdır. Türkiye Sözleşmeyi 29.08.1951 tarihinde
imzalamış, 29.08.1961 tarihli ve 359 sayılı Kanun ile Sözleşmeye taraf olmuştur.

Sorunun doğru cevabı C şıkkıdır. Soruda serbest göçmen kavramının tanımı yapılmaktadır.

Sorunun doğru yanıtı D şıkkıdır. Göçmen kavramı Türk hukukunda 1934 tarihli 2510 sayılı İskân Kanunu tarafından yaratılmış ve tanımlanmıştır.

Sorunun doğru yanıtı E şıkkıdır.  İskân Kanunu'na (5543 nolu) göre; Türk soyundan ve Türk kültürüne bağlı olup, yerleşmek amacıyla tek başına veya toplu hâlde Türkiye’ye gelip bu Kanun gereğince kabul olunanlara göçmen denir.

Sorunu doğru yanıtı C şıkkıdır. 1951 Mülteci Sözleşmesi’nin 32(1). maddesi, “Taraf Devletler, ülkelerinde yasal olarak bulunan bir mülteciyi, ulusal güvenlik veya kamu düzeni ile ilgili sebepler dışında sınır dışı etmeyeceklerdir” hükmünü içermektedir.

Sorunun doğru yanıtı B şıkkıdır. İskânlı göçmen, “Türk soyundan ve Türk kültürüne bağlı olup özel kanunlarla yurt dışından getirilen ve bu kanun hükümlerine göre taşınmaz mal verilerek iskânları sağlananlardır.”

Sorunun doğru yanıtı B şıkkıdır. 1967 tarihli Mültecilerin Hukuki Statüsüne İlişkin Protokol, 1951 Sözleşmesi’ndeki coğrafya ve zaman sınırlamasını kaldırmıştır.  

Sınır kapılarına gelmiş yahut bir şekilde Türkiye’ye girmiş bulunan kişiler, YUKK’ta sayılan statüler için başvurularını doğrudan valiliklere yapmalıdır.

Sorunun doğru yanıtı D şıkkıdır. Başvuru sahibine kayıt esnasında; kimlik bilgilerini içeren, uluslararası koruma başvurusunda bulunduğunu belirten, otuz gün geçerli kayıt belgesi verilir. 

Cumhuriyet döneminin en önemli ve ilk göç hareketi, 1923 yılında olmuştur.

Cumhuriyet döneminin en önemli ve ilk göç hareketi, 1923 yılında esasları belirlenen ve karşılıklı bir göç niteliğindeki Türk – Yunan mübadelesi ile gerçekleşmiştir.

Göçmen kavramı Türk hukukunda 1934 tarihli 2510 sayılı İskân Kanunu tarafından yaratılmış ve tanımlanmıştır.

Mültecilik statüsünün varlığından bahsedebilmek için şu koşulların bulunması gerekir: Zulme uğramaktan haklı nedenlerle korkma, zulme uğrama korkusunun ırk, din, tabiiyet (milliyet), belirli bir toplumsal gruba mensup olma veya siyasi düşüncelerden kaynaklanması, ülkesi dışında bulunma, kendi ülkesinin korumasından yoksun bulunma, yararlanmak istememe veya ülkesine geri dönememe, dönmek istememe.