GÖÇ VE GÖÇ SORUNLARI

Entegrasyon, mültecilerin kendi kültürel kimliğinden vazgeçmeden ev sahibi topluluğa uyumunu ve ev sahibi toplumun da kurumları ile birlikte mültecileri kabul ederek ihtiyaçlarını karşılaması biçiminde iki taraflı bir işlemdir.

Uyum süreci 3 ölçütü içermektedir. Bu ölçütler:

Hukuki ölçüt

Ekonomik ölçüt

Kültürel ve sosyal ölçüt

Uyum ve kültürleşme arasındaki ilişki incelenirken;

Yaş, cinsiyet, etnik köken, din, sosyo-ekonomik durum gibi demografik değişkenler,

Göç yaşı, kaç kuşaktır orada yaşadığı, yeni kültüre yerleşim süresi,

Göçün gönüllü ve zorunlu olması,

Yeni yerleşilen toplumun etnik yapısı, sosyo-politik durumu, ulusal politikalar, ev sahibi toplumun tutumları,

Göçmenlerin ayrımcılık deneyimi, kültürel benzerlik gibi faktörler dikkate alınmaktadır.

Birey düzeyinde yaşanan kültürleşme sürecinde kişide:

Fiziksel (yeni bir yer, ev vb.),

Biyolojik (yeni hastalıklar, beslenme alış- kanlıkları vb.),

Sosyal (aidiyet),

Ekonomik (yeni iş),

Psikolojik (davranışsal ve kültürel) bazı de- ğişimler yaşanmaktadır.

Grup düzeyinde kültürleşme sürecinde:

Sosyal yapı değişimi,

Kurumsal değişim,

Kültürel pratiklerde değişimler yaşanmaktadır.

Birey kültürel kimliğini sürdürmeyi tercih ediyor ve baskın kültür ile etkileşimden kaçıyorsa “ayrılma” stratejisinden söz edilmektedir. Bu stratejiye sahip bireyler yalnızca kendi etnik grubunun üyeleriyle sosyal faaliyetlerde bulunmayı tercih etmektedir.

Birey açısından kendi kimliğini sürdürmek ve baskın grupla iletişime geçmek eşit öneme sahip ise “bütünleşme” stratejisinden söz edilmektedir. Bu stratejiyi benimseyen birey hem yaşadığı ülke vatandaşlarıyla hem de kendi etnik grup üyeleriyle sosyal faaliyetlerde bulunmayı tercih etmektedir.

Eritme potası yaklaşımının asimilasyon teori- sinden farklı yanı, göçmenlerin kültürel farklılığının eritilmek suretiyle belirli birtakım süreçlerden geçilerek yok edilmesidir.

Kültürleşme ve uyum süreci geçici bir süreç değildir. Göç ile gelen ilk nesillerden son nesillere kadar devam edecek olan bir değişim, dönüşüm, benimseme ya da benimsememe sürecidir. Göç konusunda olduğu gibi göç sonrası süreçte yaşanan uyum ve kültürleşme süreçlerinde; eğitim düzeyi, dil, cinsiyet, kalış süresi, medeni durum, din, sosyal kimlik, sosyal mesafe ve algılanan ayrımcılık gibi faktörler söz konusudur.

Türkiye’ye yönelen düzensiz göçün belirleyici unsurları;

• Komşu ülkede artan siyasi belirsizlikler ve çatışmalar,

• Türkiye’nin Doğu-Batı ile Kuzey-Güney arasındaki coğrafi konumu,

• Avrupa’ya komşu ülkelere oranla ekonomik açıdan daha iyi şartlar sunmasıdır.