GÖÇ VE GÖÇ SORUNLARI

 Bireyler çoğu zaman ekonomik faktörler kadar; çocuklarına daha iyi eğitim imkânı sağlayabilmek, akrabalarıyla yakın olmak,  Kişiler ailevi nedenlerle; ebeveyn ya da eşin yanına gitmek, eş ya da ebeveynin iş araması, eş ya da ebeveynin göç etmesi vb. nedenlerle olabileceği gibi yaşam standartlarını yükseltemeyeceği düşüncesiyle yani psikolojik nedenlerle de bireyler göç kararı alabilmektedirler.

Hacmine göre göçler “bireysel” ve “kitlesel  olmak üzere iki başlık altında toplanmaktadır.Kitlesel göçler  çok sayıda insanın aniden yer değiştirmesi durumudur. Kitlesel  göçler genellikle kişilerin iradeleri dışında gerçekleşen savaş, salgın, doğal afet gibi durumlarda ortaya  çıkmaktadır (Töre, 2017: 49).

Osmanlı Devletinin dağılma  döneminde beş milyondan (McCarthy, 1998) fazla  Müslümanın Balkanlar ve Kafkasya’dan Anadolu’ya   yönelik göçleri de tarihimizdeki zorunlu kitlesel   göçlere ilişkin önemli örneklerden biridir (Yalçın, 2004:101). Kitlesel düzeyde gerçekleşen bu göçlerin  tamamı uluslararası boyutta, zorunlu olarak, ani ve  kitlesel düzeyde gerçekleşmişlerdir. Bu göçler devletler ve toplum üzerinde siyasi, ekonomik, sosyokültürel ve demografik sonuçlar ortaya çıkarmıştır

Gerçekleşme nedenine göre uluslararası göçler; “gönüllü” (iradi) ve “zorunlu” (gayri iradi ya dairade dışı) göç olmak üzere iki başlık altında toplanmaktadır.

Zorunlu göç hareketi ise doğal ya da insani nedenlerle içinde bir zorlama unsuru bulunan göç hareketi
olarak tanımlanmaktadır. Kişilerin iradelerinin dışında, yaşadıkları ülkenin savaşlar, etnik ve dini çatışmalar, siyasi istikrarsızlıklar, öldürücü salgın hastalıklar,  kuraklık, kıtlık, iklim değişikliği vb. afetler gibi itici  faktörlerinin etkisiyle zorunlu olarak göç etmeleri durumu söz konusudur. Zorunlu göçler bireysel olarak  da gerçekleşebilmektedir. Ancak genel olarak zorunlu  göçlerin kitlesel olarak gerçekleştiği söylenebilir. Savaşların süresi ve şiddeti, toplu göç hareketlerini oluşturan nedenlerin başında gelmektedir. Bu tarz siyasi  ve güvenlik kaynaklı göçlerde hayatta kalma arayışı  göç etme kararında belirleyici bir unsur olmaktadır.

 1933 tarihli Mültecilerin Uluslararası Statü-süne İlişkin Antlaşma,

 1948 tarihli Soykırım Suçunun Önlenmesi ve Cezalandırılması Konusunda Antlaşma,

1951 tarihli Mültecilerin Hukuki Statüsüne  İlişkin Sözleşme (MHSİS) – Cenevre Sözleş-mesi ve 1966 tarihli New York Protokolü,

 1965 tarihli Her Türlü Irk Ayrımcılığının Ortadan Kaldırılmasına İlişkin Sözleşme,

 1966 tarihli Medeni ve Siyasi Haklara İliş-kin Uluslararası Sözleşme ile Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklara İlişkin Uluslara-rası Sözleşme,

 1979 tarihli Kadına Karşı Her Türlü Ayrım-cılığın Önlenmesine İlişkin Sözleşme,

1984 tarihli İşkence ve Diğer Zalimane, İn-sanlık Dışı veya Küçük Düşürücü Tutum ya da Cezalara Karşı Sözleşme,

 1989 tarihli Çocuk Haklarına İlişkin Antlaşma.