GÖÇ VE GÖÇ SORUNLARI

Göçün ekonomik olan ve olmayan nedenleri bulunmaktadır. Daha iyi iş imkânları, kendisinin ve ailesinin yaşam standardını yükseltme arzusu gibi nedenler ekonomik faktörler arasında sayılırken; siyasal nedenlerle, ırk ayrımından kaçmak ya da akrabalarına yakın olmak gibi ekonomik olmayan nedenlerle de göç ortaya çıkmaktadır. Doğru cevap C seçeneğidir.

Ekolojik göçün altında yatan en önemli neden doğal olarak gerçekleşen olaylardır. Seller, depremler ve volkanik patlamalar, çölleşme, kuraklık, küresel ısınma ve iklim değişikliği gibi doğa olayları sonucunda gerçekleşen göçler, ekolojik nedenlerden kaynaklanan göçlerdir. Doğru cevap B seçeneğidir.

Kişilerin iradelerinin dışında, yaşadıkları ülkenin savaşlar, etnik ve dini çatışmalar, siyasi istikrarsızlıklar, öldürücü salgın hastalıklar, kuraklık, kıtlık, iklim değişikliği vb. afetler gibi itici faktörlerinin etkisiyle zorunlu olarak göç etmeleri durumu söz konusudur. Zorunlu göçler bireysel olarak da gerçekleşebilmektedir. Gönüllü göçler ise genellikle eğitim, yabancı dil öğrenme, farklı kültürleri tanıma, evlilik, emeklilik, statü kazanma ya da bireylerin göç kararını zorlayan nedenler olmaksızın kendi arzularını karşılamak üzere giriştikleri göçler olarak ortaya çıkmaktadır. Doğru cevap E seçeneğidir.

Kentleşme Şurasının sonuç raporunda iç göç “yurt içinde beş ve daha yukarı yaşlardaki nüfusun iki genel nüfus sayımı arasındaki dönemde ikametgâhının farklı olması durumunda ortaya çıkan göçler” olarak tanımlanmaktadır. Doğru cevap A şıkkıdır.

Bir bireyin aynı ülke içindeki bir şehirden başka bir şehre göç etmesi aynı ülke sınırları içinde gerçekleşmesi nedeniyle iç göçe örnektir. Ülkede yaşanan savaş nedeniyle başka bir ülkeye kitlesel göçlerin yaşanması zorunlu göçe örnektir. Bir bireyin ikâmet ettiği ülkeden başka bir ülkeye en az bir yıllık süreyle göç etmesi uzun süreli bir göç örneğidir. Tarım işçilerinin para kazanmak için mevsimsel olarak 3-6 aylık süreyle göç etmeleri kısa süreli bir göçe örnektir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu ile Türkiye’deki yabancılara, kısaca genel ifadeyle göç olarak değerlendirilebilecek hareketlere ilişkin genel, ulusal bir mevzuat oluşturulmuştur. Böylece bu kişilerin ülkedeki statüleri ve hakları ulusal düzeyde de kanunla koruma altına alınmıştır. Doğru cevap A seçeneğidir.

Uluslararası İşgücü Kanunu ile birlikte Türkiye’ye yurt dışından göç eden kişilerin çalışmalarına ilişkin düzenlemeler yasal bir zemine oturtulmuştur. Böylelikle uluslararası koruma anlamında çalışma alanına ilişkin koruyucu hükümler getirilmiştir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Münferit göçmen, Türk soyundan ve Türk kültürüne bağlı olup, Türkiye’ye yerleşmek amacıyla bir aile olarak gelenlerdir. Doğru cevap B seçeneğidir.

Geçici koruma kapsamı dışında kalan ve yaşadıkları ülkeyi zorla terk etmek durumunda kalan kişilere sağlanacak olan koruma uluslararası koruma olarak kabul edilmektedir. Doru cevap D seçeneğidir.

Sığınmacı; ırkı, dini, milliyeti, belirli bir toplumsal gruba üyeliği ya da siyasi düşünceleri nedeniyle takibata uğrayacağından haklı olarak korktuğu için vatandaşı olduğu ülke dışında bulunan ve vatandaşı olduğu ülkenin himayesinden istifade edemeyen ya da korkudan dolayı istifade etmek istemeyen ya da uyruğu yoksa önceden ikamet ettiği ülke dışında bulunuyorsa oraya dönmeyen ya da korkusundan dolayı dönmek istemeyen yabancıyı ifade etmektedir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Kitap kapsamında göç nedenleri; demografik, ekonomik, siyasal/sosyal ve doğa olaylarından kaynaklanma olmak üzere dört temel başlıkta ele alınmaktadır. Buna göre doğru yanıt C'dir.

Nüfus artış hızı, işgücü artış hızını belirleyen temel değişkendir. Nüfus artışında meydana gelen değişmeler işgücü artış hızını 15 yıllık bir gecikme ile etkilemektedir. İşgücüne katılma oranı sabit iken ve dış göçlerin etkisi ihmal edilirken, nüfus artış hızının 15 yıl sonra işgücü artış hızına eşit olması beklenmektedir. Doğru yanıt B'dir.

Kişiler ailevi nedenlerle; ebeveyn ya da eşin yanına gitmek, eş ya da ebeveynin iş araması, eş ya da ebeveynin göç etmesi vb. nedenlerle olabileceği gibi can ve mal güvenliğine ilişkin kaygı vb. güvenlik nedenleriyle de yaşadıkları bölgeyi terk ederek başka bölgelere gitmektedirler. Bu durumları göçün siyasal ve sosyal nedenleri kapsamında ele alınmaktadır. Doğru yanıt A'dır.

Yasal durumuna göre göçler; “düzenli” ve “düzensiz” göç olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Göçün nedeni ya da süresi ne olursa olsun bu hareket ancak iki şekilde gerçekleştirilebilir. Bunlardan birincisi menşe ülkeden ayrılışı ve hedef ülkeye gidişi, transit geçişi ve girişi düzenleyen, mevzuata uygun olarak insanların her zamanki ikamet yerinden yeni bir ikamet yerine gitmeleri olarak tanımlanan düzenli göç hareketidir. İkili anlaşmalarla düzenlenen işçi göçü, eğitim amaçlı göçler, aile birleşim hakkından doğan göçler düzenli göç hareketlerine örnek verilebilir. Doğru yanıt E'dir.

Göç hukukunun uluslararası kaynakları, uluslararası antlaşmalar, teamül kuralları ve genel ilkeler çerçevesinde şekillenmektedir. Bu bağlamda, uluslararası göç hukukuna ilişkin yukarıda verilen bazı temel uluslararası belgelerin hepsi de bu kapsamda ele alınabilir. Doğru yanıt D'dir.

İlk seçenekte verilen bilgi 6735 sayılı Uluslararası İşgücü Kanunu (UİK) kapsamındadır. Doğru yanıt A'dır.

C seçeneği dışında verilen bilgiler 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu (YUKK) kapsamındadır. Doğru yanıt C'dir.

Münferit göçmen: Türk soyundan ve Türk kültürüne bağlı olup, Türkiye’ye yerleşmek amacıyla bir aile olarak gelenlerdir. Doğru yanıt E'dir.

B seçeneğinde verilen bilgi Cenevre Sözleşmesi’nde kapsam dışında tutulanlar ile ilgilidir. Doğru yanıt B'dir.

D seçeneği dışındakiler AB yönergesinde geçici korumadan yararlanamayacak kişiler ile ilgili yazılan açık ifadelerdir. Doğru yanıt D'dir.