GÖÇ VE GÖÇ SORUNLARI - Deneme Sınavı - 17

Üretim faktörlerinin kullanımı ile mal ve hizmetlerin ortaya çıkarılması süreci üretimdir. Üretim sürecinde kullanılan üretim faktörleri emek, sermaye, doğal kaynaklar ve girişimciliktir. Doğru yanıt E seçeneğidir.

Emek piyasası kavramı bir soyutlamadır; emeğini arz edenlerle emek talep edenlerin bir araya geldikleri ortamı tanımlamak üzere kullanılan analitik bir kurgudur. Bu kapsamda, emek emek piyasası ile en çok ilişkilendirilebilecek kuruluşun İŞKUR olduğu söylenebilir. Doğru yanıt C seçeneğidir.

Arz ve talep bağlılığı, tüm piyasaları olduğu gibi emek piyasasını da etkilemektedir. Dolayısıyla bunun bir farklılık olduğu iddia edilemez. Doğru yanıt E seçeneğidir.

Soruda açıklaması verilen kavram, kurumsal nüfustur. Doğru yanıt A seçeneğidir.

Geleneksel olarak nispeten bol emek kullanan endüstrilerin zamanla makineleşmesiyle buralarda istihdam edilen işgücü azalmaktadır. Bu şekilde üretimde sermaye yoğunluğunun artmasıyla oluşan işsizliğe teknolojik işsizlik denir. Doğru yanıt D seçeneğidir.

Göç veren bölge ya da ülke olarak tanımlanan coğrafi alanlar; sermaye ve doğal kaynak arzının kıt olduğu, açık ve gizli işsizliğin yoğun olarak görüldüğü diğer bir tanımlama ile “göçün itici faktörlerinin” yoğun olarak yaşandığı bir yapıdadır. Bu nedenle yoksul bir ülke olduğu söylenebilir. Doğru yanıt E seçeneğidir.

Emek piyasalarını diğer piyasalardan ayıran ilk özellikler şunlardır: Emek talebi türetilmiş bir taleptir ve bu nedenle ekonomideki mal ve hizmetlere olan talep doğrultusunda ortaya çıkar: Emeğin istihdamı çalışan ve çalıştıran arasındaki kişisel bir ilişkiyi ifade eder. Emek, sadece para ile ölçülebilen bir değer olmayıp, kişiliğin bir parçası olarak istek, yetenek, deneyim ve bilgi ile bütünleşerek arz edilen bir değerdir: Emek piyasasına arz edilen emek büyük ölçüde heterojenlik gösterir. Emek piyasası hakkında genellikle hem işveren hem de işçi bakımından bir bilgi eksikliği söz konusudur: Tek bir emek piyasası yoktur, farklı birçok iş için binlerce piyasa vardır: Emek piyasalarındaki karar alıcı birimlerin davranışlarını belirleyen sosyal, siyasal ve ideolojik bazı etkenler mal piyasalarında yer alan firmaların davranışlarını etkileyen faktörlerden farklıdır: Emek piyasasında işçinin pazarlık gücü nispi olarak daha azdır.

Emek sadece para ile ifade edilen bir değeri ifade etmez. Doğru cevap "a" şıkkıdır.

Bir ülkede işgücünü (emek arzını) belirleyen faktörleri üçe ayrılmaktadır. Bunlar sırasıyla şunlardır: Demografik Faktörler (nüfus miktarı, doğum-ölüm oranı, göçler): Ekonomik Faktörler (genel ücret düzeyi, teknik işbölümü, sermaye, girişim, işgücü ikamesi): Yasal-Sosyal Faktörler (sosyal güvenlik ile ilgili yasalar, sendikal haklar, işgücünün yönetim ve karar alma süreçlerine katılımı)

Doğru cevap "b" şıkkıdır.

İşgücü referans dönemi içinde ekonomik mal ve hizmetlerin üretimi için emek arzında bulunan çalışma çağındaki nüfusu kapsar. İşgücü, istihdamda olanlar ile işsizlerin toplamı olarak ifade edilmektedir.

Doğru cevap "c" şıkkıdır.

Çalışanlara temel istihdam haklarını sağlamayan, genellikle düşük ücretli, sosyal güvencesiz işlerden oluşan istihdam türü zayıf istihdamdır. Literatürde zayıf istihdam kavramı yerine “eğreti istihdam” kavramı da kullanılmaktadır. Eğreti istihdam katmanlaşan emek piyasalarında kırılgan, istikrarsız, güvencesiz ve geçici nitelikte olan istihdam türlerini ifade etmektedir. Çalışan yoksulluğu zayıf istihdam ilişkisinin en önemli sonucudur. Sağlam temellere sahip olmayan istihdam biçimleri çalışanlara yeterli gelir düzeyini de sağlayamamaktadır. 

Doğru cevap "d" şıkkıdır.

Konjonktürel işsizlik, ekonominin konjonktürel daralma aşamasında olduğu durumlarda piyasada yeterince açık iş olmaması nedeniyle ortaya çıkan işsizliktir.

Doğru cevap "e" şıkkıdır.

Göç veren bölgeler bakımından ortaya çıkan olumlu sonuçlar şunlardır:

Göç alan ülkelerde nüfus dengelerinde yaşanan değişime bağlı olarak emek piyasalarında da değişimler yaşanmaktadır. Göç ile gelen işçilerin yerli işçiler ile ikame edilebilir özellikte olması durumunda ise göç alan ülkelerde olumsuz sonuçlar ortaya çıkmaktadır.

Bu olumsuz sonuçlar şunlardır: 

Doğru cevap "b" şıkkıdır.

Dünya Bankası tarafından Ağustos 2015’te yayımlanan “Suriyeli Mültecilerin Türk İşgücü Piyasalarına Etkileri” adlı rapora göre Suriyelilerin işgücü piyasasına girmesi özellikle kayıtdışı, düşük vasıflı ve kadın çalışanları olumsuz yönde etkilemiştir.

Doğru cevap "c" şıkkıdır.

Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu (YUKK) ile birlikte çalışma hayatına ilişkin önemli gelişmeler sağlanmıştır. Ayrıca, uluslararası koruma başvuru ve statü sahiplerinin çalışmasına ilişkin ÇSGB’nin hazırladığı 2016 tarihli “Uluslararası Koruma Başvuru Sahibi ve Uluslararası Koruma Statüsü Sahibi Kişilerin Çalışmasına Dair Yönetmelik” ile ayrıntılı düzenlemeye gidilmiştir. Bahse konu mevzuat uluslararası koruma başvuru ve statü sahiplerinin iş piyasasına erişim haklarına yer vermiş ve sahip oldukları statüler temelinde çalışmaya ilişkin iş ve işlemleri ortaya koymuştur. Yönetmeliğe göre mülteci ve ikincil koruma statüsü sahibi, statü almasından itibaren bağımlı veya bağımsız olarak çalışabilmekteydi. Bu statüdeki yabancılara verilen kimlikler ayrıca çalışma izni yerine de geçmektedir. Mevzuat bu yabancıların çalışacağı iş kolları, süresi ve ülke coğrafyası noktasında kısıtlama getirme hakkını saklı tutmuştur. 

Doğru cevap "d" şıkkıdır.

Açık işsizlik, bir kişinin para kazanmak veya geçimini temin etmek üzere yapacak bir işinin olmamasıdır.

Demografik faktörler nüfus miktarı, doğum-ölüm oranı, göçler gibi etmenleri kapsamaktadır

Yasal-sosyal faktörler sosyal güvenlik ile ilgili yasalar, sendikal haklar gibi etmenleri kapsamaktadır

Çalışma istek ve yeteneğinde olan kimselerin tümünün üretime katılabildiği, istihdam düzeyinin işgücü miktarına eşit olduğu, makro düzeyde toplam işgücü arzı ile işgücü talebinin birbirine eşit olduğu istihdam türü tam istihdamdır

Katmanlaşan emek piyasalarında kırılgan, istikrarsız, güvencesiz ve geçici nitelikte olan istihdam türlerini ifade eden istihdam türü "Zayıf/Eğreti" İstihdam dır