GÖÇ SOSYOLOJİSİ

Cumhuriyet’in ilk yıllarında mübadeleler ile gerçekleşen bazı Avrupa ülkelerine yönelik göç hareketleri bir yana Türkiye’de modern anlamda ilk göç hareketliliğinin 1960’lı yıllarda yaşanmıştır.

1960'lardan itibaren Türkiye'de yurt dışına işgücü göçü ağırlıklı olarak Almanya'ya doğru olmuştur.

1960'lı yıllarla ile birlikte Türkiye'den Avrupa'ya yönelik işgücü göçünün temel nedeni ekonomiktir.

Nermin Abadan Unat'a göre Türkiye'den Avrupa'ya olan göçün dönemlere göre sınıflandırılması şu şekildedir: 1950, 1960, 1970, 1980, 1990 ve 2000 sonrası yıllar.

Kitlesel göç dönemi olan 1960’larda ise başta Almanya ve ilerleyen yıllarda diğer Batı Avrupa ülkeleri ile yapılan ikili anlaşmalar çerçevesinde ve Türk hükûmetlerinin yurt dışı istihdam politikası doğrultusunda (Abadan-Unat, 2002) kitlesel göç başlamıştır.

1970’ler, 1980’ler ve devamı İkinci Kuşak dönemi olarak adlandırılabilir.

Türkiye'de Avrupa'ya olan işgücü göçünde özel sektörden gelen talepler doğrultusunda ismen ve talep üzerine çağrılanlardan meydana gelen göçe nominal göç adı verilemktedir.

Kendilerini Fransalı-Müslüman-Türkler veya Almanyalı-Müs- lüman-Türkler gibi tireli kimliklerle tanımlayan göçmenler ve onların çocukları, aslında bir yandan Avrupalılık gibi ulusötesi bir kimliğe öte yandan yine İslam gibi evrensel bir kimliği vurgulamaktadırlar.

Castelles ve Miller'e göre bazı ülkelerde, başta Almanya ve Fransa olmak üzere, ırkçılıktan bahsetmek konusunda bir isteksizlik söz konusudur. Etnosantrizm ya da yabancı düşmanlığı gibi örtmeceler kullanılır.

Almanya’nın da 1973 Petrol Krizi’nden olumsuz etkilenmesi ve ekonomisinde ciddi bir gerileme yaşanmasının ardından bu ülkede yabancı işçi alımı durdurulmuştur.

İş gücü göçü

Etnisite ve kimlik üzerinden siyasal hakların taleplerine dayalı göçler

A Şıkkı. Berlin Antlaşması

Roma Antlaşması

Eski sömürge ülkelerinin işçilerinin eski sömürgeci ülkelere göçü

Nermin Abadan-Unat

1961

1973

1980ler

Birinci Beş Yıllık Kalkınma Planı