GÖÇ SOSYOLOJİSİ

Amerika’daki göçün analizini yapan Portes, göçün özellikle gelişmiş ve göç alan ülkelerde yarattığı değişimin, önemli olmakla birlikte, yüzeysel olduğu, toplumsal düzende sadece marjinal değişiklikler yarattığını; değerlerin ve sosyal yapının derin unsurlarının önemli ölçüde değişmeden kaldığını ve hatta bazen de toplumun temel kurucu unsurlarının birbirine daha da kenetlenmesini sağladığını öne sürer.

Castles (2010), Portes’in aksine göçün toplumsal yapıların ve kurumların dönüşüm sürecinin bir parçası olduğunu ileri sürmektedir: Göç hem toplumsal dönüşümü şekillendirir hem de bu temel değişimle şekillenir. Küresel siyasal ekonominin göç olaylarının arkasındaki temel dinamiklerden biri olduğuna işaret etmektedir.

2019 yılında uluslararası göçmenlerin dünya çapındaki sayısı: 272 milyon (dünya nüfusunun %3,5’i)

Uluslararası göçmenlerin yüzde 52’si erkek, yüzde 48’i kadındır.

Hindistan, uluslararası göçmenler için en büyük menşe ülkedir.

En çok tercih edilen hedef ülke ABD'dir. Dolayısıyla Kanada değildir. 

Göçmen işçilerin sayısı yüksek gelirli ülkelerde hafif bir düşüş kaydederken, diğer bütün yerlerde artış kaydetti.

2018 yılında vatansız kişilerin sayısı dünya çapında 3,9 milyon olarak kaydedildi. Vatansız kişilerin sayısının en fazla kaydedildiği ülke Bangladeş'dir.

Neoklasik yaklaşımın makro göç kuramı;

1. Göçün yapısal belirleyicileri üzerinde odaklanan makro yaklaşımın yanı sıra, bireyin davranışının incelendiği mikro yaklaşıma da dayanır.

2. Bölgeler arasındaki ücret farklılıklarının iş gücü göçlerinin başlıca nedeni olduğunu belirtmiştir.

3. Bireyin göç etme kararının tümüyle ekonomik bir maliyet hesabıyla ilgili olduğunu öne sürer.

4. Uluslararası göç hareketlerinin birincil mekanizmalarının işgücü piyasaları olduğunu diğer piyasaların bir önemi olmadığını vurgulamaktadır.

Ancak yeni ekonomi kuramına göre göçmen olma kararının işçilerin bireysel kararları düzeyinde açıklığa kavuşturulamayacağını, aileler ve haneler gibi daha geniş sosyal varlıkların dikkate alınması gerektiği açıklanmıştır.

İkili işgücü piyasası teorisi, göçü ekonomideki yapısal değişimlere bağlar ancak göç dinamiklerini talep tarafıyla açıklar. Michael J. Piore (1979) tarafından geliştirilen ikili iş gücü piyasası teorisi, gelişmiş ekonomilerde ikili istihdam yapısı ve ekonomik örgütlenme olduğunu öne sürer.

Dünya sistemleri kuramı iç göçü ekonomik küreselleşmenin ve pazarın ulusal sınırları aşarak yaygınlaşmasının doğal bir sonucu olarak görür. Göçe yönelik tarihsel-yapısal yaklaşımlar, göç süreçlerini anlamak için çok farklı kavramlar ortaya atmaktadır.