GIDA MEVZUATI VE KALİTE YÖNETİMİ

Tarihte gıda mevzuatının yer aldığı ilk bulgu, Anadolu’da Hitit devrine ait bir sütunda yer almaktadır. Bundan yaklaşık 4000 yıl öncesine ait olan bu sütunda, “Komşunun etini zehirleme” yazmaktadır.

Günümüzdeki belediye zabıtasının kökeni Osmanlı dönemi İhtisap Kurumuna dayanır. Osmanlı Devletinde bu sistem daha önceki İslam Devletlerinden görülerek kurulmuştur ve kadı gözetiminde çalışan bu zabıta görevlilerine ihtisap Ağası yada muhtesip denilir ve emirlerine kol oğlanları adlı bir takım memurlar verilirdi. DOĞRU CEVAP:D

Fırıncı teftiş eden değil, teftiş edilen esnaflardan biridir.

Türkiye’de gıda güvenliğine ilişkin yasa 1930 yılında çıkarılan 1580 Sayılı Belediye Yasası’dır.

Birincil üretim, avlama, toplama, balıkçılık, hasat, sağım ve kesim öncesi hayvanların çiftlikte yetiştirilmesi dahil üretimi ifade edengıda terimidir.

C şıkkındaki madde devletin sorumluluğundur.

BSE: Türkçe adı Bulaflıcı süngersi ensefalopati olan bu hastalık ülkemizde daha çok Deli Dana Hastalığı olarak bilinmektedir.

Türkiye’de gıda güvenliğine ilişkin ilk yasa 1930 yılında çıkarılan 1580 Sayılı Belediye Yasası’dır.

Sertifikasyon: Bakanlıkça veya Bakanlıkça yetkilendirilen kamu ve/veya özel kuruluşlar tarafından gıda, kalite ve kontrol sistemlerinin belgelenmesini ifade eder.

E seçeneği dışındakiler iş yeri sorumluluklarıdır. Denetim ve kontrollerin sonuçları genel değerlendirme yapılmak üzere Tarım ve Köyişleri Bakanlığına göndermek devletin yetki ve sorumlulukları arasındadır.

Beslenme; büyüme ve gelişme, yaşamın sürdürülmesi, sağlığın korunması ve geliştirilmesi için gıdaların tüketilmesidir.

Omurgalı hayvanlardan insanlara, insanlardan da hayvanlara geçebilen hastalıklara Zoonotik hastalıklar denilmektedir.

Gıda sanayi; tarımsal ürünleri işleyerek değerlendiren, yani tarımdan aldığı hammaddeyi çeşitli hazırlama, işleme, muhafaza ve ambalajlama teknikleri ile daha dayanıklı ve tüketime hazır duruma getiren bir sanayi koludur.

Tarımsal ve hayvansal hammadde kaynaklı bu sanayi kolu içinde;
• Un ve Unlu Ürünler
• Şeker ve Şekerli GIdalar
• Süt ve Süt Ürünleri
• Et ve Et Ürünleri
• Çay
• Konserve
• Bitkisel Yağ
• Meyve Suları
• Tütün ve Alkollü İçki
sanayi gibi sanayi faaliyetleri yer alır.

Cumhuriyet sonrası Türkiye’nin sanayileşme süreci bu sektörle başlamış
olup, ilk modern gıda işleme fabrikaları kurulmuştur. Bunlara örnek olarak,
Kırklareli ilinin Alpullu kasabasında bulunan ve 26 Kasım 1926 tarihinde işletmeye
açılan Türkiye’nin ilk şeker fabrikası olan Alpullu Şeker Fabrikası verilebilir. Bunu izleyen diğer üç şeker fabrikası Uşak, Eskişehir ve Turhal’da açılmış, 1935’te devlet kontrolü altında toplanmıştır.

Gıda mevzuatı temel olarak tüketiciyi korumak için çıkarılan ve genel anlamda gıda maddelerinin üretildiği, depolandığı ve satıldığı yerlerin niteliklerini belirleyen yasal düzenlemelerin (kanun, tüzük ve yönetmelikler, vb.) bütününe verilen addır.

Gıda güvenliği; gıda maddelerinin her türlü bozulma ve bulaşma riskinden uzaklaştırılarak tüketime uygun halinin sağlanarak korunması demektir.

Mevcut mevzuat çerçevesinde gıda kontrolü gıdanın tüketici çıkarları için otorite tarafından denetlenmesine gıda kontrolü denilmektedir.

Osmanlı döneminde zaman zaman padişah ve sadrazam da esnaf kontrolü yapardı. Kol gezmek adı verilen bu teftişlere devlet erkânının yanı sıra kadı, ihtisap ağası, kol oğlanları ve teraziciler de katılırdı.

BSE ve Şap hastalığı gibi krizler tüketicinin AB içindeki ürünlerin kalite ve güvenliğine olan güvenini sarsmış ve genelde AB gıda güvenliği mevzuatında, özelde ise gıda denetim sistemlerinde çok sayıda reformu tetiklemiştir. Bu sebeple, Komisyon, tüketici sağlığının en üst düzeyde korunması ve tüketici güveninin yeniden sağlanması amacıyla 14 Ocak 2000 tarihinde yeni bir düzenleyici yaklaşım getiren Gıda Güvenliğine ilişkin Beyaz Doküman’ı yayımlamıştır. Beyaz doküman ile gıda mevzuatı ve gıda güvenliğine ilişkin yeni ve radikal bir yaklaşım ortaya konulmaktadır.