GIDA GÜVENLİĞİNİN TEMEL PRENSİPLERİ

Virüslerin inaktivasyonunda gama ışını uygulaması da önemli bir yöntemdir. Bu yöntemle 3 kGy dozdaki ışınla gıdalarda bulunan değişik tür virüsler % 95 oranında inaktive edilir. Bu açıklamaya göre doğru seçenek 'C'seçeneğidir.

Avian infuenza isimli virüsün gıda kaynaklı kuş gribi oluşturma potansiyeli diğerlerine göre daha yüksektir. bu sebeple doğru seçenek 'A' seçeneğidir.

Hepatit A olguları viral gıda infeksiyonları arasında ilk sıralarda yer alır. Hastalığa rastlanma sıklığı ülkeden ülkeye önemli değişkenlik gösterir. Gelişmekte olan ülkelerde altı yaşın altındaki çocuklarda Hepatit A infeksiyonlarına rastlanma sıklığı % 90 (yüzde doksan)’lara kadar ulaşır. İnfeksiyonların büyük bölümü asemptomatik seyirlidir.

HAV infeksiyonlarının kontrol altına alınabilmesi için kabuklu deniz hayvan larının virüslerle kontamine su kaynaklarından avlanması önlenmelidir. Gıdalar iyi pişirilmeli, çiğ ya da az pişmiş kontamine deniz kabukluları tüketilmemelidir. Gıda işletmelerinde çalışanlar kişisel hijyene önem vermeli ve işletmelerde etkin temizlik ve dezenfeksiyon programı uygulanmalıdır. Hepatit A infeksiyonlarından korunmada aşılanma önemlidir. Bu açıklamaya göre doğru seçenek 'D' seçeneğidir.

Bulaşma tüm enterik virüslerde olduğu gibi fekal-oral yolla olup çoğunlukla dışkı ile kontamine içme suyu ve daha az olarak insandan insana temasla gerçekleşir. İnkübasyon periyodu ortalama 40 gün (iki-dokuz hafa) sürer. Gıda kaynaklı HEV infeksiyonlarından korunmak için kişisel hijyene ve suyun dezenfeksiyonuna önem verilmeli, çiğ veya yetersiz pişmiş domuz eti ve ürünleri tüketilmemelidir. Bu açıklamalar göre doğru seçenek 'C' seçeneğidir.

Diğer virüslerin saptanmasından farklı olarak bir gastroenterit salgınının NV kaynaklı olup olmadığının anlaşılması için kullanılan ‘Kaplan kriterleri’ olarak ifade edilen ve CDC tarafından da kabul edilen epidemiyolojik kriterler şunlardır:

1. Dışkı örneklerinin bakteri ve parazit yönünden negatif olması

2. Hastaların % 50’sinden fazlasında kusma olması

3. İnkübasyon süresinin 24-48 saat ve hastalık süresinin 12-60 saat olması

4. Hastalık yayılım hızının ve sekonder infeksiyon oranının yüksek olması

Bu açıklamaya göre doğru seçenek 'E' seçeneğidir.

Gıda güvenliğini sağlamak için HACCP, GAP, GMP ve GHP gibi gıda güvenliği sistemleri uygulanmalıdır. Bu açıklamaya göre doğru seçenek 'E' seçeneğidir.

Bebekler ve beş yaşın altındaki çocuklarda en önemli viral gastroenterit nedeni olan Rotavirüs, gelişmekte olan ülkelerdeki bebek ölümlerinin en sık rastlanan sebebidir. Rotavirüsler genomik ve serolojik özellikler bazında A, B, C, D, E, F ve G olmak üzere yedi serotipe ayrılır. Korunma ve kontrol için su hijyenine önem verilmesi, kanalizasyon suyunun gübreleme ve sulama amacıyla kullanılmaması, kabuklu deniz hayvanlarının yeterince pişirilmesi ve toplu gıda üretim yerleri ile çocukların bir arada bulundukları kreş, okul gibi yerlerde personel hijyenine önem verilmesi gerekir. Bu açıklamaya göre doğru seçenek 'C' seçeneğidir.

Zoonotik öneme sahip olan Flavivirüs,Flaviviridae familyasında yer alan 45-60 nm çapında tek zincirli RNA’ya sahip Tick-borne ensefalitis (TBE) virüsü de denilen bir virüstür. Bu açıklamaya göre doğru seçenek 'A' seçeneğidir.

Corona virüsü

ekmek

Kükürt ve fosfor gibi halojenler, enterik virüslerin su ve yüzeylerden kolayca uzaklaştırılmasını  sağlar.

Elektroforez

Gıdalar iyi pişirilmeli, çiğ ya da az pişmiş kontamine deniz kabukluları tüketilmemelidir.

HEV, proteoliz, dondurma-çözün­dürme ve ısıtma ile kolayca etkisiz hale gelir.

% 5’lik hidrojen peroksit kon­santrasyonuna

Dondurma

Rotavirüs