GIDA COĞRAFYASI

Amerika kıtasında ticari amaçla en çok sığır beslenir, Avustralya ve Yeni Zelanda’da koyun, Çin’de ise domuz sayıca en fazla beslenen hayvandır. Ülkemizde de toplam koyun ve keçi sayısı, sığırların üç katına yakındır. 2014 yılı verilerine göre 14 milyon baştan biraz fazla sığır olan ülkemizde, 31 milyon baştan fazla koyun ve 10 milyon başı geçen sayıda keçi vardır.

Vitaminler ve mineraller ise mikro besinler grubunda yer alır.

Bir toprağın genel olarak %50’si katı maddedir.

Türkiye’de de çay Karadeniz bölgesinde asitliği yüksek olan topraklarda yetiştirilir.

Humus aşırı derecede ayrışmaya uğramış organik madde ürününe verilen isimdir.

Genel olarak 6 dereceye kadar olan eğimler sulu tarımın üst sınırıdır.

Kültür bitkilerinin büyüme ve gelişmelerini sıcaklık yönünden herhangi bir güçlük çekmeden
sürdürebilmeleri için ihtiyaç duydukları sıcaklıklara, optimum sıcaklık denir.

Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) nün merkezi Roma'dır.

Buğday ve çavdar M.Ö. 7000 de ehlileştirilmiştir.

Ülkemizde organik tarım kanunu 2004 yılında çıkarılmıştır.

Paketlenmiş sütlerin %90’dan fazlası ABD, Fransa, Almanya, Avustralya ve Yeni Zelanda tarafından üretilmektedir.

Makro besinlerin başlıcaları şunlardır: Karbonhidratlar, yağlar, proteinler ve su. Vitaminler ve mineraller ise mikro besinler grubunda yer alır. Bunlara çok az miktarlarda ihtiyaç duyarız, ancak diğerleri kadar önemlidirler.

Her yaş ve cinsteki insanın kalori gereksinimi, sıcak iklimlerden soğuk iklim bölgelerine doğru gidildikçe artar.

Topraktaki hava ile atmosfer arasında sürekli alışveriş vardır, buna toprak solunumu denir. Bu alışverişin iyi olmadığı durumda toprak havasındaki oksijen azalır ve tükenir. Kötü havalanma toprağın zamanla asitleşmesine, toprak içindeki bitki artıklarının ayrışıp çözünmeden birikmesine yol açar. Topraklarda havalanma yetersizliği toprak suyunun fazla olmasından veya toprak boşluğunun azlığından kaynaklanır.

Bitki besin maddelerinden karbon ve oksijen büyük oranda havadan, hidrojen toprak suyundan karşılanır. Bu üç element genel olarak bitki dokularının %95’ini oluşturur. Diğer elementler topraktan bitki kökleri yoluyla alınırlar. Bunlardan azot (Nitrojen), fosfor, potasyum, kalsiyum, magnezyum, kükürt fazla miktarda kullanılır ve bunlara makro besin elementleri denir, bunları bitkiler genellikle gübreler yoluyla elde eder.

Bakı özellikle dağlık alanlarda güneşlenmeyi önemli oranda etkileyen bir faktördür. Kuzey yarı küre için bir arazinin doğu yamacı batısına, güneyi yamacı kuzeyine oranla daha fazla güneş ışığı alır. Kuzey yarı kürede dağlık alanların kuzeye bakan yamaçlarında güneşten faydalanma güneye bakan yamaçlardan daha kısa süreli ve azdır. Bu doğal olarak yetiştirilen ürünlerin miktarı, kalitesi ve çeşitliliği ile dikey sınırı üzerinde rol oynamaktadır. Aynı tür bitki güney yamaçlarda kuzeye göre daha yüksek seviyelere kadar yetiştirilebilir.

Tarımsal nüfusun dünyada dağılımı da dengeli değildir. Tarımsal nüfus 1980 ve 2011 yılları arasında dünya çapında büyümesine rağmen büyüme Afrika, Asya, Okyanusya ülkeleriyle sınırlı kalmıştır; tümüyle Amerika kıtası ile Avrupa ülkelerinde ise genellikle azalma olmuştur.

Subtropikal kuşak Yengeç dönencesine kuzeyden, Oğlak dönencesine ise güneyden bitişik ve komşu olan, sıcak ve ılıman kuşak arasında özel bir iklim alanı kuşağıdır. Akdeniz iklimi, bir subtropikal iklim örneğidir.Nüfusun dinî ve kültürel yapısı da tarımsal üretimi etkileyen bir unsurdur. Musevilerin ve Müslümanların domuz eti yememesi, bunların ülke içindeki üretimini de doğal olarak sınırlandırmaktadır.Bizim ülkemizde olduğu gibi Sri Lanka’ da da çay tarımında hep kadınlar çalışırlar.

Genel bir tanımlama ile Akdeniz iklimi için, yaz aylarının sıcak ve mutlak kurak, kış döneminin yumuşak, ılık ve bol yağışlı olduğu söylenebilir. Bu şartlar yetiştirilen ürünlerde de bir çeşitlenme sağlar. Diğer doğal koşulların da etkisiyle, buğday, yer fıstığı, çeşitli kök bitkileri, mısır, turunçgiller, üzüm, zeytin gibi birbirinden farklı ürünler yetiştirilebilmektedir. Yaz aylarının kurak olması, tahıl, zeytin gibi kuraklığa dayanıklı türlerin yetiştirilmesini mera alanlarında ise hayvancılığı adeta desteklemiştir. Diğer taraan da kışların ılık olması turunçgil tarımını mümkün kılmıştır.

Organik tarım günümüzde dünyada 120’den fazla ülkede ve 600.000’i aşkın işletmede yapılmaktadır. Dünyada organik tarım yapılan arazi büyüklüğü bakımından Avustralya (121.000 km2-121 milyon dekar), Arjantin (31.000 km2), Çin (23.000 km2) ve ABD (16.000 km2) ilk sıralardadır.