GIDA COĞRAFYASI - Deneme Sınavı - 16

Asitli topraklar daha çok nemli ve yağışlı bölgelerin topraklarıdır. Çok güçlü bir sekilde yıkanmışlardır. Toprakta  nitrojen ve alüminyum iyonları birikmistir. Toprak içindeki kalsiyum, magnezyum, potasyum, sodium gibi çözünebilir bazlar derinlere taşınmıştır. Daha çok laterit ve podzol gibi yıkanmıs topraklar asitli topraklardır. Plantasyon bitkileri asitli topraklarda iyi gelişirler. Bunlara örnek; tarım ürünleri çay, kauçuk, Hindistan cevizi gibi ağaçsı ve kök sistemi derine erisen tropikal ve muson iklim bölgesi bitkileridir. Türkiye’de de çay Karadeniz bölgesinde asitliliği yüksek olan topraklarda yetiştirilir.

Bitki besin maddelerinden karbon ve oksijen büyük oranda havadan, hidrojen toprak suyundan karşılanır. Bu üç element genel olarak bitki dokularının %95’ini olusturur. Diğer elementler topraktan bitki kökleri yoluyla alınırlar. Bunlardan azot (Nitrojen), fosfor, potasyum, kalsiyum, magnezyum, kükürt fazla miktarda kullanılır ve bunlara makro besin elementleri denir, bunları bitkiler genellikle gübreler yoluyla elde eder. Kalsiyum ve magnezyum topraktaki asitligin giderilmesi için gereklidir. Geriye kalan ve az kullanılan elementler mikro elementler olarak adlandırılır, yokluklarında bitkiler gelişme bozukluğu gösterirler ancak fazla olmaları da bitkilerde zehir etkisi yapar.

Vejetasyon: Bir bölgede, o bölgenin dogal kosullarına uygun olarak gelişen, her türlü bitki topluluğunun meydana getirdiği örtüdür.

Tarımı etkileyen bir baska yağış da kardır. Kış yağışlarının genellikle kar halinde oluşu, karın zamanında yağması koşuluyla, tarlalara ekili ürünleri soğuktan koruyan bir örtü saglar. Diğer tarafan karın yavaş yavaş erimesiyle toprak tarafından emilmesi ise toprak suyunu artırdığı için kıymetlidir. Bu sebeple özellikle kışları bol kar yağışlı geçen yıllar tahıl tarımının verimi yönünden Anadolu için bereketli yıllar olarak nitelenir.

Üçüncü Tarım Devrimi, tarlalarda değil, genetik mühendisliğinin modern teknikleriyle laboratuvarlarda geliştirilen yeni, yüksek verimli tarım ürünü türlerine dayanan gelişmeleri ve buna ek olarak da tarım yöntem ve araçlarındaki ilerlemeleri ifade etmektedir.Üçüncü Tarım Devrimi, başka bir ifadeyle, biyoteknoloji çağının bir sonucudur.

Güney ve Dogu Asya’da ilkel geçim tarımında bazı farklılıklar dikkati çeker, burada verim daha yüksek, iş gücü kullanımı daha fazladır. Bu tür entansif (yogun) geçim tarımı olarak adlandırılır. Genellikle nüfusu kalabalık yerlerde görülür. En yaygın olarak görüldüğü ülkeler Çin, Hindistan, Kamboçya, Tayland, Kore, Filipinler, Pakistan gibi ülkelerdir. Bu tarımın yapıldıgı ülkeler dünya nüfusunun yaklaşık üçte ikisini barındırır. Arazinin yoğun bir şekilde kullanıldığı bu tarım türünde, çeltik baslıca ürünü oluşturmaktadır denilebilir.

Şeker kamışı, muz ve kahve Amerika kıtasında; çay, hndstan ceviz, bazı meyveler Asya’da; kakao Afrika’da önemli plantasyon alanları oluşturmaktadır.

İç sularda yahut denizlerde oluşturulan tesislerde, teknolojk yöntemlerle üremelerinin sağlanması ve genellkle yemlerle beslenerek balık, yengeç, istridye gibi kabuklu canlılar ile çeşitli su bitikler gibi ürünlerin yetiştirilmesidir; buna akuakültür de denir.

Kavuz: buğdaygillerin başağında, başakçıkları veya çiçeği saran kabuktur. Cevap B'dir.

Tahıllar, dünyada en geniş alanlarda ekilen tarım ürünüdür. Dayanıklı olmaları ve uyum sağlama konusundaki yetenekleri nedeniyle başka hiçbir tarım ürününün yetiştiriciliğinin yapılamadığı alanlarda yetiştirilebilir. Cevap E'dir.

Tahıl daneleri, karbonhidratlar, proteinler, yağlar, mineraller ve vitaminler açısından zengindir. Cevap D'dir.

Havza: Dağ veya tepelerle sınırlanmış, suları aynı denize, göle veya ırmağa akan bölgedir. Cevap A'dır.

Tahıllar, tarımı en kolay ürünler arasında yer almaktadır. Yetiştirilmelerinde tarım makineleri yoğun olarak kullanılabilmektedir. Tahıllar, saklanması ve depolanması kolay tarım ürünleridir. Bu nedenle üretildikleri yıl içinde tüketilme zorunluluğu yoktur. Dünyada milyarlarca insanın temel besin maddesi olan tahıl, bazı bölgelerde yetiştirilen tek tarımsal ürün olması nedeniyle beslenme açısından çok önemlidir. Cevap C'dir.

Buğday, kurak ve yarı kurak iklimlere uyum sağlamıştır. Cevap A'dır.

Mahlut; karışık ekim anlamına gelmektedir. Buğday, arpa, çavdar ve darının birbirine karıştığı tohumların ekilmesiyle elde edilir. Üretimi gittikçe azalmaktadır. Cevap B'dir.

Glüten: Tahıl unlarından nişasta çıkarıldıktan sonra geri kalan albüminli maddedir. Cevap A'dır.

Yaz mevsiminin kurak geçmesi şartıyla çok geniş bir alanda buğday tarımı yapılabilir. Serin iklim bölgelerinde 1700-1800 m yüksekliklerde de yetiştirilebilir. Buğdayın gereksinim duyduğu toplam sıcaklığı elde etmesi yetişme süresini belirler.  Cevap C'dir.

: Çeltik bitkisinin kabuklarından ayrılmış tohumlarına pirinç denilir. Bu nedenle çeltik tarımına pirinç tarımı da denilebilir. Cevap B'dir.

Tahıllar, sıcak iklim ve serin iklim tahılları olmak üzere iki ana gruba ayrılır. Sıcak iklim tahıllarının başlıcaları, pirinç, mısır, darı ve kuşyemidir. Serin iklim tahıllarının başlıcaları ise buğday, arpa, çavdar, yulaf, tritikale ve mahlut sayılabilir. Bu nedenle verilen seçenekler arasında yalnızca pirinç sıcak iklim tahılıdır. Doğru yanıt C’dir.

2013 yılı itibariyle en çok tahıl üreten ülke 554.613.842 ton üretim ile Çin’dir. ABD 436.553.678 ton üretim ile ikinci sırada yer almaktadır.  Hindistan üçüncü, Brezilya dördüncü sırada yer almaktadır. Rusya ise tahıl üretiminde dünyada beşinci sıradadır. Türkiye ise 37.475.264 ton üretim ile dünyanın on beşinci tahıl üreticisi ülkesidir. Doğru yanıt B’dir.