GIDA BİLİMİ VE TEKNOLOJİSİ - Deneme Sınavı - 3

Çayın aranan bir içecek olmasının bir önemli nedeni de içerdiği alkoloid maddelerdir. Alkoloid madde olarak bilinen kafein, teobromin ve teofilin pürin türevleridir. Doğru cevap C'dir.

Bir maddenin doğrusal polarize ışığın salınım yüzeyini çevirme özelliğine optik aktivite adı verilir.

Fermantasyon, kıvrılan yaş çay yaprağının hücre öz suyunda bulunan kimyasal bileşiklerinin oksidaz enziminin tesiri ile biyolojik değişikliğe uğrayarak siyah çayda istenen renk, burukluk, parlaklık, koku ve aromanın oluşması olayıdır. Doğru cevap E'dir.

Proteinler, hücrede en fazla bulunan organik bileşikler olup, ökaryotik hücrede hücre kuru ağırlığının %50’den fazlasını oluşturmaktadır.

Proteinlerin en küçük yapı birimi amino asittir ve doğada yaygın olarak 20 adet aminoasit bulunur. Bunlar haricinde, bazı çok özel proteinlerin yapısında bulunan veya proteinlerin yapısına hiç girmeyen, ancak doğada doğal olarak bulunan veya bazı reaksiyonların ara ürünü olarak ortaya çıkan 150 civarında amino asit veya amino asit benzeri bileşikte bulunmaktadır. Amino asitler, önce kovalent bağlarla birbirleriyle peptid bağları oluşturarak polipeptid zincirlerini ve polipeptidlerin değişik formasyonları ile proteinleri oluşturmaktadır.

Mumlar, yüksek moleküllü yağ asitlerinin, yüksek moleküllü doymuş mono alkoller (tek -OH grubu içeren alkol) ile yaptıkları esterlerdir.

Lipitlerin yapılarında C, H, O elementleri bulunur. Ayrıca yapılarında C, H, O elementlerinden başka N, P vb. elementleri de bulunabilir.

B12 Vitamini (Kobolamin) bitkisel kaynaklı besinlerde bulunmaz. Ancak hayvansal kaynaklı besinlerle alınabilir. Bağırsak bakterileri tarafından üretilebilir ama bu vücuda pek yarar sağlamaz çünkü bakteriler kalın bağırsakta bulunur ama bu vitamin ince bağırsaklardan emilebilir. Vejetaryen kişilerde yegâne eksikliği oluşan vitamindir.

Kalsiyum, magnezyum, sodyum, potasyum vb. mineraller alkali oluşturan mineraller grubundadır. Fosfor, klor, kükürt vb. ise asit oluşturanlar grubunda yer alır.

Demir oksijeninin vücut içinde kullanımı için vazgeçilmez bir mineraldir. Büyük bir kısmı alyuvarlarda, geri kalanı karaciğer, dalak ve kemik iliğinde bulunan bir mineraldir. Alyuvarların kırmızı rengi hemoglobinin yapısında bulunan demir atomlarından ileri gelir.

Çaylık alanların %65’i Rize, %21’i Trabzon, %11’i Artvin, %3’ü ise Giresun ve
Ordu illerinde bulunmaktadır.

Bizim istediğimiz şekilde davranan canlı ve cansız tüm objeler yararlı, davranmayanlar ise zararlıdır. Örneğin, arı bal yaptığı için yararlıdır. Ancak insanı sokarsa zarar vermiş olur. Doğru cevap A seçeneğidir.

Bakteri ve maya çok farklı canlı türleridir. Yoğurt mayası olarak da adlandırılan bu bakteriler, mayalamak kelimesi nedeni ile bu şekilde anılırlar. Bu nedenle bilimsel terminolojide “yoğurt mayası” değil, “yoğurt kültürü” kullanılır. Ekmek mayası ise gerçek bir mayadır (Saccharomyces cerevisiae). Doğru cevap E seçeneğidir.

Enzim; hemen hemen tümü protein yapısında olan ve kimyasal tepkileri hızlandıran ve katalizör görevi üstlenen biyomoleküllerdir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Saprofit, esas olarak çürükçül demektir. Ölü bitki ve hayvan dokularında gelişirler. Gıdaları bozarak (ekşiterek, çürüterek, kokuşturarak) önemli ekonomik kayıplara neden olurlar. Doğru cevap B seçeneğidir.

Türkiye’de çay tarımı Doğu Karadeniz Bölgesinde Gürcistan sınırından başlayarak Ordu ilinin Fatsa ilçesine kadardır.

Mikroorganizmalar basit olarak Âlem > Bölüm > Sınıf > Takım > Familya > Cins > Tür olarak gruplandırılırlar. Doğru cevap A seçeneğidir.

Bugün Türkiye çay üretiminde önemli üretici ülkeler arasında yer almakta ve üretim miktarı açısından Çin, Hindistan, Sri Lanka, Kenya ve Endonezya’dan sonra altıncı sırada bulunmaktadır. Çaykur, ülkemizde üretilen kuru çayın %65’ini, özel sektör
de %35’ini üretmektedir.

Bakteriler; mikroskopta, çubuk (basil), yuvarlak (kok), virgül (Vibrio) ve tirbuşon (Spirillum) gibi farklı şekillerde görülürler. Doğru cevap D seçeneğidir.

Bugün Türkiye çay üretiminde önemli üretici ülkeler arasında yer almakta ve üretim miktarı açısından Çin, Hindistan, Sri Lanka, Kenya ve Endonezya’dan sonra altıncı sırada bulunmaktadır. Çaykur, ülkemizde üretilen kuru çayın %65’ini, özel sektör
de %35’ini üretmektedir.