GENEL VERGİ HUKUKU - Deneme Sınavı - 4

Suç gelirlerinin aklanmasının önlenmesine ilişkin usul ve esasları belirlemek Hazine ve Maliye Bakanlığının görev ve yetkilerindendir.

Gelir Düzenlemeleri Genel Müdürlüğü Hazine ve Maliye Bakanlığı Hizmet birimlerindendir.

Mükellefleri vergi mevzuatından doğan hakları ve ödevleri konusunda bilgilendirmek Gelir İdaresi Başkanlığının görev ve yetkileri arasındadır.

Taşra birimlerinin kuruluşuna ilişkin işlemleri yürütmek Uygulama ve Veri Yönetimi Daire Başkanlığının görev ve yetkileri arasında yer alır.

Amme alacaklarının süresinde ve kanunlara uygun bir şekilde tahsili için gerekli tedbirleri almak ve uygulanmasını sağlamak Tahsilat ve İhtilaflı İşler Daire Başkanlığının görev ve yetkilerindendir?

Vergi yükümlülüklerine ilişkin ihbar ve şikâyetleri değerlendirmek Denetim ve Uyum Yönetimi Daire Başkanlığının görev ve yetkilerindendir.

Vergi daireleri mükellefi tespit eden, vergi, resim ve harçları tarh eden, tahakkuk ettiren, ceza kesen ve tahsil eden dairelerdir. Vergi daireleri, AATUHK’ a göre aynı zamanda tahsil dairesidir. Vergi daireleri Vergilendirme, Muhasebe, Kovuşturma ve Tarama ve Kontrol Bölümünden oluşur

Belediyeler ise bazı vergi, resim ve harçların tarh ve tahsil işlemleri ile vergilendirme yetkisini kullanmaktadır. Ayrıca kendilerine özgü gelir kaynakları da bulunmaktadır. Vergi gelirleri içinde, Emlak Vergisi, Çevre Temizlik Vergisi sayılabilir.

Vergi borcunu sona erdiren en doğal yol verginin ödenmesidir. Buna karşın vergi borcunu sona erdiren tek neden ödeme değildir. Vergi hukukunda çeşitli nedenlerle vergi borcunun sona ermesine imkân veren başka yollar da vardır. Vergi borcu kavramı vergi cezalarını da kapsayacak şekilde geniş yorumlandığında vergi borcunu sona erdiren nedenler çok çeşitli olabilmektedir. Ödeme dışındaki bu nedenler takas, zamanaşımı, terkin, tahakkuktan vazgeçme, uzlaşma, cezalarda indirim, ölüm, pişmanlık ve ıslah, yanılma, izaha davet ve af olarak sayılabilir.

Vergi borcunu sona erdiren olağan yol ödemedir. Vergi borcu yükümlünün bağlı bulunduğu vergi dairesine ödenir. Yükümlülerin bağlı bulundukları vergi dairesi vergi kanunlarıyla belirlenmektedir. Yükümlülerin bağlı bulundukları vergi dairesini belirlemede ikametgâh ve iş yeri adresleri, vergi türleri, meslek ve iş grupları gibi ölçüler kullanılmaktadır. Yükümlülerin isteğine göre ödeme yeri belirlenmesi mümkün değildir.

Vergi borcu kanunda gösterilen süreler içinde ödenir.  Ödeme süresinin son günü verginin vadesi tarihidir. Bir verginin tahsil edilebilmesi için öncelikle tahakkuk etmiş olması gerekmektedir. Yükümlü hesabından vergi dairesi hesabına nakil yoluyla ödeme yapılabileceği gibi, çizgili çek kullanmak yoluyla da ödeme yapılabilir. Hazine ve Maliye Bakanlığı ödemenin banka kartı, kredi kartı ve benzeri kartlar kullanmak suretiyle yapılmasını düzenlemeye yetkilidir. Ölüm halinde vergi cezaları düşer. Ancak vergi borcu mirası reddetmemiş kanuni mirasçılara geçer.

Takas, iki kişi arasındaki karşılıklı, birbirine benzer ve istenebilir borçların, ayrı ayrı ödenmeksizin, taraflardan birinin beyanıyla sona erdirilmesi olarak tanımlanabilir. Borçlar, borçların eşit olması durumunda tamamen, eşit olmamaları durumunda küçük olanı oranında sona ermektedir.

Zamanaşımı devletin vergi alma yetkisini sınırlandırmaktadır. Zamanaşımının kabul edilmesinin temel nedeni kamu yararıdır. Zamanaşımı, devletin alacağını takip etmesini sağlamaktadır. Zamanaşımı yükümlü acısından vergi borcunu sona ermesidir. Vergi hukukunda ise zamanaşımı süresinin dolmasından sonra idarenin söz konusu alacağı talep etme yetkisi kalmaz. Bu noktadan sonra vergi borcu ancak yükümlülerin açık rızası ile ödenebilir.

Tahakkuk zamanaşımı vergiyi doğuran olayın meydana geldiği tarihi izleyen yılbaşından itibaren beş yıl geçtikten sonra vergi idaresinin vergi tarh etme yetkisinin sona ermesidir.

Terkin, vergi borcunun silinmesidir. Terkin, vergi borcunu bütün hukuki sonuçları ile birlikte ortadan kaldıran tek taraflı, sübjektif ve özel bir idari işlemdir. Terkin borcun doğumundan önce yapılması halinde borcun doğmasına engel olmakta, tahakkuk etmesinden veya kesinleşmesinden sonra yapılması halinde ise doğmuş bir borcu sona
erdirmektedir.

Terkin işlemini gerektirecek hukuki sebepler çok çeşitli olabilir. Örneğin, bir vergi hatasının düzeltilmesi dolayısıyla terkin yapılabileceği gibi kesinleşen bir yargı kararına dayanarak da terkin yapılabilir. Doğal afetler nedeniyle terkin, yargı kararları gereği terkin, tahsil imkânsızlığı nedeniyle terkin ve vergi hatalarının düzeltilmesi nedeniyle terkin işlemi yapılır. Ölüm halinde vergi cezaları düşer. Vergi borcu ise mirası reddetmemiş kanuni mirasçılara geçer.

Beyana dayanan vergilerde vergi ziyaı cezasını gerektiren veya kaçakçılık suçu oluşturan fiilleri işleyen yükümlüler ile bunlara iştirak eden diğer kişilerin kanuna aykırı hareketlerini ilgili makamlara kendiliğinden dilekçe ile haber vermesi durumunda belirli şartların sağlanması hâlinde vergi ziyaı cezası kesilmemekte, kaçakçılık suçu için kovuşturma yapılmamaktadır. Vergi Usul Kanunu’nun 371. maddesinde düzenlenen bu kuruma pişmanlık ve ıslah kurumu adı verilmektedir.

Vergi affının amaçlarına ulaşabilmesi bazı koşulların yerine getirilmesine bağlıdır. Bu koşulların sağlanamaması vergi aflarının olası olumsuz etkilerini artırabilecektir. Öncelikle vergi affı bir kereye özgü olmalıdır. Vergi aflarına sıklıkla başvurulması yeni af beklentilerine yol açacağından, yükümlülüklerin yerine getirilmesi savsaklanabileceği gibi, yürürlükteki affa katılımın düşük düzeyde kalmasına neden olabilir.

Vergi ödemesi ile ilgili üç ifadede doğrudur. Vergi borcu yükümlünün bağlı bulunduğu vergi dairesine ödenir, ödeme ile vergi borcu sona erer ve tahsil ile vergilendirmenin son aşaması tamamlanmış olur. Doğru cevap şıkkı E dir

Tahsilden vazgeçme ödeme dışında vergi borcunu sona erdiren nedenler arasında yer almaz, tahakkuktan vazgeçme vergi borcunu sona erdirir. Doğru cevap B şıkkıdır.