GENEL UYGARLIK TARİHİ

MS 476

Theodosius

Romulus Avgustulus

Atilla

Normanların İngiltere'yi istilası

Chora Manastırı

III. Leon

III. Leon

Nikaia

II. Theodosius

Kavimler Göçü ve Sonuçları 

MS. 4. yüzyılın başlarında İskandinavya’da yaşayan Germen kavimleri, nüfus artışı ve kaynakların yetersiz kalışı yüzünden güneydeki Roma İmparatorluğu’nun Ren-Tuna hattındaki sınırlarına yığıldılar. Orta Asyalı Hun Türkleri batıya doğru yürüyüşe geçtiklerinde Germenler’den Ostrogotlar (Doğu Gotları) ve Visigotlar (Batı Gotları) ile karşılaştılar. Hunlar’dan kaçan Gotlar, Roma sınırlarına ilerlerken karşılaştıkları diğer Germen kabilelerini domino taşı etkisiyle batıya doğru ittiler.

Bu nedenle doğru yanıt A'dır.

Frank Devleti Barbar devletleri arasında en uzun ömürlü olanıdır. Kapladığı alan Roma İmparatorluğu’nun mirasına sahip çıkmasını sağladı.Roma Galya’sında hakim olan Sal Franklarının başındaki Childeric’in MS. 470’te bölgeninin Romalı şeflerini ortadan kaldırarak Frank kontrolünü kurmasından sonra oğlu Clovis’in MS. 486’da Frank egemenliğini güçlendirmesi Roma Galya’sında ilk Frank hanedanı olan Merovenjlerin yönetimini başlatır. 

751’de saray nazırı Pepin aristokrasinin desteğiyle papanın elinden taç giyerek Frank tahtına geçmesi ile Merovenj Böylece Merovenj Hanedanı sona erer ve Karolenj Hanedanı idareye geçer. Bu hanedanın en ünlü yöneticisi Büyük Karl (Charlemagne) olmuştur (747-814). Karolenj Rönesansı olarak da tanımlanan bu dönemde ülke, idari ve yargı yetkileriyle donatılmış taşra yöneticileri Kontların iş başında olduğu Kontluklara ve askeriyeden sorumlu Düklerin bulunduğu Dükalıklara bölünür. Karolenj Dönemi’nin en önemli siyasî olayı Büyük Karl’ın Papa III. Leo’nun elinden Batı Roma İmparatoru olarak taç giymesidir (800 yılı, Noel günü). Bu olayın tarihi önemi Doğu ve Batı İmparatorlukları arasında siyasi çatışmayı başlatmasıdır.

Bu nedenle doğru yanıt D'dir.

Serf: Köle ile özgür köylü arasında bir statüsü olan; hiç bir hakkı olmayan, bir eşya gibi alınıp satılabilen, seyehat özgürlüğü olmayan, toprağa bağlı ve malikânede boğaz tokluğuna çalışma zorunluluğu olan köylü.

Bu nedenle doğru yanıt B'dir.

1066’da Anglosakson kral Edward’ın çocuksuz ölümü, İngiliz politik yaşamını değiştirdi. Edward’ın annesinin Norman olması Fransa’nın kuzeyindeki Normandiya düküne İngiliz tahtı üzerinde irsî hak iddia etme fırsatını verdi. Edward, ölmeden önce bu hakkı tanıyıp tahtının Normandiyalı Guillaume (William) verilmesini emretti. Kraliyet gücünün kaynağı Anglosakson aristokrasisi buna karşı çıkarak kendi kralını seçti. Bu durum, İngiltere’nin Normanlarca fethine neden oldu (1066). Guillaume, İngiliz kralı olarak taç giydi. Fransızca konuşan Norman efendilerin egemenliği süresince İngiltere’de yeni bir hanedan hüküm sürdü.

Bu nedenle doğru yanıt E'dir.

Magna Carta, çoğunluğun vergi gibi önemli konularda en yüksek idari makamlar önünde temsilini sağladı. Monarşi eski gücünü kaybetti. İngilizler, aristokrat sınıfın müdahalesiyle monarşinin çözülmesini ve asalet sınıfının haklarının kısıtlanmasını önlediler. Sonraki İngiliz kralları Magna Carta yokmuş gibi davransa da, bu belge modern İngiliz hukukunun temeli oldu. Kanunların kralın da üzerinde olduğu ve kralın gerektiği zamanlarda bunlara uymaya zorlanabileceği ilkesi kabul edildi. Modern devletin hukukun her şeyin üzerinde olduğu ilkesi gelişti.

Bu nedenle doğru yanıt C'dir.

Batı Avrupa’nın ilk yükseköğrenim kurumu Bologna Üniversitesi (1088) Alman imparatoru Friedrich Barbarossa’dan ayrıcalıklar kazandı. Modern üniversitenin temel taşları; öğrenci ve hocaların ilk resmi organizasyonları ve ilk lisans programları bu üniversitede oluşturuldu. 

Bu nedenle doğru yanıt D'dir.

Kuzey İtalya’yı istila eden Normanlar, 1066 yılında Britanya’yı işgal ettiklerinde yeni bir mimarî üslup getirdiler. Bu üslup, Britanya’da Norman üslubu, kıta Avrupa’sında ise Roman üslubu (Romanesk) olarak adlandırılır. Başlangıcı 1050’lere tarihlenen Romanesk, Avrupa’nın yeni bir canlanış dönemi olarak kabul edilir. Romanesk sanatın en önemli örnekleri Ortaçağ’ın büyük manastırlarıdır. Bunlar, yalnız dinsel değil, sosyal ve kültürel etkinliklere de ev sahipliği yapan yapılar topluluğudur. Romanesk kiliseler ise kalın taş duvarları, masif kuleleri ve heybetli görünümleriyle Ortaçağ şatolarına benzerler. Romanesk mimarî üslubu Avrupa’nın değişik yörelerinde görülebilir. En tipik ve anıtsal örnekler daha çok Almanya, Fransa ve İngiltere’de bulunmaktadır.

Bu nedenle doğru yanıt A'dır.

Arius, İsa’nın Tanrıyla eşit tutulamayacağını düşünen Alexandria (İskenderiye)’lı bir keşişti. Bu düşünce, Teslis kavramını politeizmle özdeşleştiren hristiyanların desteğini kazandı: Teslis, Oğul’u Baba’dan daha az tanrısal görmüyordu. Arius’a göre Baba dünyaya getiren tanrıdan ziyade yaratan tanrıydı. Bu öğretiler Aristocu felsefeyle uyuşuyordu. Arius’un öğretisi Doğu’da kargaşaya neden oldu. Constantinus, tüm piskoposları konuyu görüşmek üzere toplantıya çağırmaya ikna edildi. Constantinus, konsili Kilisenin Roma senatosu gibi algıladı. Hristiyanlık tarihinin ilk konsili 325’de Nikaia (İznik)’da toplandı. İsa’nın Baba ile aynı özden olduğuna karar verildi. Arius, bu öğretiyi reddetti. Arianistler, devlet ve kilise tarafından mahkûm edildi. Arianism sapkın ilan edildiyse de uzun yıllar etkili oldu. 

Bu nedenle doğru yanıt C'dir.

Heracleius (610-641), Bizans tarihinin en büyük imparatorlarından biriydi. Tahta çıktığında ülke ekonomik ve mali bakımdan mahvolmuştu. İdari mekanizma işlemez haldeydi.

Bu kritik dönemde Bizans ordu ve idare düzeni köklü değişikliğe uğradı. Thema Sistemi denilen yeni bir idari-askerî düzene geçildi. Bizans Devletinin eyalet idaresine damgasını vuran sistemin temelleri atıldı. Bizans’ın elinde kalan Anadolu toprakları themalara (askerî bölgelere) ayrıldı. Themanın anlamı kolordudur. Anadolu themaları da eksarhlıklar gibi askerî nitelikte idari birliklerdi.Her birinin başında askeri ve sivil yetkilere sahip bir komutan (strategos) bulunurdu. Themalar aynı zamanda askerî birliklerin iskân bölgeleriydi. 

Bu nedenle doğru yanıt D'dir.

Constantinopolis, bilimsel alanda barbar Batı’dan beş yüzyıl ilerdeydi. Grek kültürünün bu gelişmesi, Ortodoks kiliseyi rahatsız ediyor ve filozof Leon, Fotios ya da Patrik İoannis gibi bilginlere şeytanın uşakları gözüyle bakıyordu. Kilise bilginleri, Studion manastırında insanî bilgi dallarını hristiyan bir görüşle geliştirerek doktrinlerini öğreten başka bir üniversite kurdular. Azizlerin yaşam öykülerini konu alan (hagiografik) eserler bu manastırda yazıldı. Bizanslı bilginlerin ve sanatçıların merak, anlama ve sempati duygusu, komşu uygarlıkları da incelemeye yöneltiyordu. Bağdat hilafet sarayı Bizanslı sanatçılara esin kaynağı olan ve zaman zaman rekabet ettikleri bir merkezdi. İki uygarlık, en orijinal yaratımları paylaşıyor ve karşılıklı hayranlık duygusu, geniş ve yüce bir hoşgörü havası oluşturuyordu.

Bu nedenle doğru yanıt E'dir.