İslâm Tarihi ve Uygarlığı
Cahiliye nedir?
Cahiliye: İslâm’dan önceki
Arap devrinin adı olup,
Hz. Muhammed’den önce
Arap yarımadasındaki puta
tapma devri olarak da
değerlendirilmektedir
İslamiyetten önce şeyhlerin hak ve görevleri neydi?
Şeyh: Kabile mensuplarına
yol göstermekten çok, onların
genel görüşlerine uygun
hareket ederdi. Hiç kimseye
görev veremez ve ceza
kesemezdi. Bu gibi hak ve
görevler, kabile içindeki bazı
ailelere ait olup, bu konuda
dışarıdan müdahale söz
konusu değildi.
Şirk ne demektir?
Şirk: Birini Allah’a şerik,
ortak olarak görme, putları,
Allah’a tekaddüm etme, yani
önceleme
Haşim soyu nedir, kimleri ifade eder?
Hâşim soyu: Hz.
Peygamber’in dedesinin
babası olan Haşim’in
neslinden olanlara verilen
isim olup, Beni Haşim olarak
da isimlendirilmektedir.
Haşimoğulları anlamına
gelmektedir.
Kureyş kabilesi nedir?
Kureyş: Hz. Muhammed’in
mensup olduğu Arap
kabilesinin adı olup, Kâbe’nin
korunması bu aileye aitti.
Hz. Muhammed ne zaman ve nerede doğmuştur?
Hazreti Muhammed, Rebiü’l-evvel ayının on ikinci pazartesi gecesi Mekke’de
Beni Haşim mahallesinde dünyaya geldi. Mîlâdî takvim, 20 Nisan 571 yılına işaret etmektedir.
Hz. Muhammed'e peygamberlik ne zaman ve nerede gelmiştir?
Hz. Muhammed’e Peygamberlik çağrısı kırkıncı yaşına doğru, Ramazan ayında
bir gece, Hira dağında gelmiştir. Cebrail, tefekkür halinde olan Hz. Muhammed’e
görünmüş ve Oku! demiştir. Bu ilk mesajı, diğer vahiyler izlemiş ve Kur’an’da
yerini bulmuştur.
Hz. Muhammed'e peygamberlik tebliğ edildikten sonra ilk müslüman olanlar kimlerdir?
Hz. Muhammed, peygamberliğinin ilk yıllarında ailesi ve yakın çevresinde taraftar
bulmuştur. Tebliğ görevinin emredildiği ayet indirildikten sonra Hz. Peygamberin
eşi Hz. Hatice, ardından azâd ettiği kölesi Zeyd ve yeğeni Ali de Müslüman
olmuşlardır.
Muhacirun ne demektir?
Muhâcirûn (göçmenler):
Mekke’den göç eden
Müslümanlara, göç etmeleri
sebebiyle verilen isimdir.
Ensar ne demektir?
Ensâr (yardımcılar):
Medineli Müslümanlara
Muhacirlere ve Peygambere
yardımlarından dolayı verilen
isimdir.
Hicret kaç yılında ve nereden nereye gerçekleşmiştir?
Hz. Muhammed’in Mekke’den Medine’ye göçü - Hicret- bir dönüm noktasıdır ve haklı olarak Müslüman takvimine başlangıç teşkil etmiştir. Tarihler (MS.
622) Rebiü’l-Evvel ayının 12. gününü işaret ederken Hz. Muhammed, Medine’ye
ulaşmıştır.
Ebu Sufyan kimdir?
Ebu Süfyan: Kureyş’in bir
kolu olan Beni Ümeyye’nin
reisi, Muaviye’nin babası
ve Hz. Muhammed’in karşı
safında yer alan bir kişidir
Hz. Hamza kimdir ve hangi savaşta şehit olmuştur?
Hz. Hamza: Hz. Peygamber’in
amcalarından biridir. Bedir’deki mağlubiyetin ardından Kureyşliler, yaklaşık 3.000 kişilik bir ordu ile
Medine’yi hedef aldılar. Hz. Muhammed’in, şehirde kalarak savunma yapılmasını
önermesine rağmen ortaya çıkan farklı görüşler sonucunda Mekkelilerin şehrin
dışında karşılanmasına karar verildi. Savaş, Medine’ye çok yakın olan Uhud Dağı
eteklerinde yapıldı. Müslümanlar başta başarılar elde etmişlerse de kısa süre içerisinde savaş aleyhlerine dönmüştür. Başta, Hz. Hamza olmak üzere birçok Müslüman savaşta şehit olmuş ve Kureyş, bu savaştan çok az kayıpla, galip ayrılmıştır.
Selman-ı Farisi kimdir?
Selman-ı Farisî: Hz.
Peygamber’in en önemli
arkadaşlarından biri olup,
aslen İranlı’dır. Mabeh b.
Buzahşah olan ismini, Hz.
Peygamber Selman olarak
değiştirdi. Farisî (İranlı)
mahlasıyla birlikte Selman-ı
Farisî adıyla anıldı.
Hayber neresidir?
Hayber: Şam ticaret yolu
üzerinde, hurma bahçeleri ve
verimli toprakları bulunan,
büyük ve küçük kalelerden
oluşan bir bölgeydi. Medine
civarından kaçıp gelen
Yahudilerin çoğu burada
toplanmışlardı.
Hz. Peygamber ne zaman vefat etmiştir?
Hz. Peygamber, 8 Haziran 632 tarihinde kısa bir hastalıktan sonra vefat
etmiştir.
Ridde ne demektir?
Ridde: İslâm dininden
dönmeye verilen addır.
Ashab kime denir?
Ashab: Hz. Peygamber
döneminde yaşamış, onu
görmüş ve sohbet etmiş
kimselere denir.
Biat ne demektir?
Biat: İtaat etmek, kabul
etmek, onaylamak
Hariciler kime denir?
Hâricîler: Hz. Ali
taraftarlarından bazılarının
onun kuvvetlerinden ayrılıp
ona karşı dönmesiyle ortaya
çıkan gruptur. Hz. Ali’yi
katleden bunlardan biriydi ve
bu grup, Emevîler’e de onların
haleflerine de muhalefete
devam ettiler.
Cizye nedir?
Cizye: İslâm hukukuna göre,
zımmî statüsünde kabul
edilenlerden himâye ve
güvenlikleri için alınan vergi.
Slav nedir?
Slav: Başlangıçta, sadece
Doğu Avrupalı köleler için
kullanılsa da Slav tabiri
zaman içerisinde Endülüs
Emevî devletinin hizmetinde
bulunan Avrupalı bütün
köleler için kullanılmıştır
İbn Mukla kimdir?
İbn Mukla: İslâm hat
sanatının kurucusu olarak
kabul görmektedir. Hat
sanatının piri olarak
nitelendirilmiştir. Ticaret ve
idare, kültür ve bilim, özel
yazışma alanlarında günlük
kullanıma dönük daha
yuvarlak bir yazı biçimi baştan
beri vardı. İbn Mukla’nın 10.
yüzyıl başlarında Bağdat’ta
kurallara bağladığı “altı stil”’in
söz konusu yuvarlak yazıdan
türetildiği sanılmaktadır.
Günümüze kadar geliştirilen
bu yazı stilleri Nesih,
Muhakkak, Reyhanî, Tevkî,
Rikâ ve Sülüs’tür.